«ترکیه با تقویت روابط تجاری و دفاعی خود با کشورهای آفریقایی، تشکیل ائتلاف‌های امنیتی گسترده و سرمایه‌گذاری‌های فرهنگی و اجتماعی در این کشورها نفوذ خود در این قاره را بیش از پیش افزایش داده است.» این بخشی از گزارش جدید «فایننشال‌تایمز» است.

حزب عدالت و توسعه به رهبری «رجب طیب اردوغان» یک سال پس از روی کار آمدن یعنی در سال ۲۰۰۳ اقدام به تدوین استراتژی روابط اقتصادی با کشورهای آفریقایی کرد که این استراتژی‌ها توانست به اندازه خود روابط اقتصادی ترکیه با کشورهای آفریقایی را بهبود بخشد. و این شروعی شد برای حضور سیاسی، فرهنگی و نظامی ترکیه در قاره سیاه.

روزنامه انگلیسی «فایننشال‌تایمز» پس از این مقدمه می‌نویسد: دیپلمات‌های سومالیایی و اتیوپیایی، در ماه میلادی جاری، برای مذاکرات به منظور پایان دادن به مجادلات خود که دربردارنده تهدید آغاز جنگ میان این ۲ کشور شرق آفریقا بود، وارد پایتخت ترکیه شدند. یک دیپلمات ارشد ترکیه‌ای در این‌باره گفت: ‌هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، میانجیگری میان آنها را بر عهده گرفته و هر یک از هیئت‌ها را پیش از ملاقات حضوری آنها برای شرکت در مذاکرات،‌ در اتاق‌هایی جداگانه مستقر کرد. اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه نیز پس از آن که سومالی از موضوع توافق اتیوپی محاط در خشکی برای ساختن یک پایگاه دریایی در منطقه مستقل سومالی‌لند برآشفت، به لابی‌گری میان این ۲ کشور پرداخت. طبق این گزارش، نقش آنکارا در میانجیگری میان موگادیشو و آدیس‌آبابا که قرار است در ماه بعدی ادامه یابد، نشان می‌دهد که چطور نفوذ ترکیه در آفریقا، طی دو دهه گذشته، افزایش قابل‌توجهی یافته است.

در بخش دیگری از این گزارش می‌خوانیم: شکل‌دادن ائتلاف‌های قوی سیاسی، تجاری و امنیتی به ترکیه این اجازه را داده است که خود را در موقعیتی که بسیاری از کشورها، از جمله چین و آمریکا به دنبال اعمال نفوذ خود در این منطقه هستند، در جایگاه یک بازیگر قرار دهد. نفوذ رو به افزایش ترکیه در چند سال اخیر، به‌ویژه در ساحل، منطقه نیمه‌خشک واقع در جنوب صحرای بزرگ آفریقا واقع شده است. آنکارا به همراه کشورهایی از جمله عربستان و امارات نفوذ خود در منطقه ساحل را گسترش داده است که دولت‌های متعددی در آن به دلیل شورش، حملات تروریستی و گروه‌های شورشی و خشم مردم سقوط کرده‌اند.

آن‌طور که ایسنا به نقل از این روزنامه انگلیسی نوشته است: «برخی تحلیلگران معتقدند، راهبرد ترکیه برای تثبیت جایگاه خود در آفریقا در سال ۲۰۱۱، دچار تحولاتی شد. انگیزه این تحولات در واقع، کسب‌وکارهای ترکیه‌ای علاقه‌مند به بهره‌مندی از قدرت اقتصادی رو به افزایش این قاره و هدف آنکارا برای گسترش نفود خود فراتر از مناطق نزدیک به آن بود.» ترکیه با اقدامات تجاری، امنیتی، دیپلماتیک و مذهبی به رهبری دولت و معمولا دوشادوش شرکت‌های این کشور تلاش کرده است که حضور خود در آفریقا را محسوس‌تر سازد.

32میلیارد دلار در سال

تجارت بین ترکیه و کشورهای آفریقایی سال گذشته، به ۳۲میلیارد دلار رسید که تقریبا ۵۰درصد از سال ۲۰۱۳ رشد داشته است. پیمانکاران ترکیه‌ای نیز روی هزار و ۸۰۰ پروژه زیرساختی مانند ساخت فرودگاه‌ها و هتل‌ها، از جمله در کشورهایی مانند نیجر کار کرده‌اند که همتایان غربی آنها، اغلب به دلیل تصور خطرات امنیتی از آنها رویگردان هستند.

در بخش پایانی این مطلب با اشاره به تلاش آنکارا برای تقویت روابط امنیتی و دفاعی خود با کشورهای آفریقایی آمده است: «چیزی بیشتر از عمق اتحادهای ترکیه، نشان‌دهنده نفوذ گسترده آن در آفریقا نیست. آنکارا با کشورهای مختلفی از جمله نیجر، ساحل، سومالی و اتیوپی روابط برقرار کرده و یکی از تامین‌کنندگان پهپادهای مقرون‌به‌صرفه و کارآمد برای این کشورها بوده است.» گفتنی است، این گزارش به خوبی ‌اهمیت قاره سیاه برای سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف را نشان می‌دهد.