سالگرد کودتای نقاب
بختیار: ایران را از پای درآورید ولو دو میلیون کشته شوند
دفتر پژوهش‌های مؤسسه کیهان
براساس اسناد و شواهد مستند، پس از شكست حمله نظامي به طبس، دو طرح براي پاسخ به آن شکست از سوي كاخ سفيد در نظر گرفته شد:
الـف) انجام يك كودتـاي نظامي با هدف سـرنگوني نظام جمهوري اسـلامي با همكاري فرماندهان سابق ارتش شاهنشـاهي، نيروهاي ساواك، گروه‌هاي ضدانقلاب، متحدين آمريكا در منطقه و از طريق دريافت كمك‌هاي مالي، نظامي و فني آمريكا و اعوان و انصارش.
ب) حمایت از طرح حمله نظامي و تجاوز گسترده صدام به خاك ايران.
زبیگنیو برژينسكي (مشاور امنيت ملي كارتر) در کتاب خاطراتش، ضمن اشاره به بحث‌هاي خود با كارتر رئيس‌جمهور وقت آمريكا و ديگر اعضاي كابينه وي، بر لزوم انجام يك عمليات تلافي‌جويانه در مقابل شكسـت طبس تاکید كرده و مي‌نویسد:
«... براون (وزير دفاع آمريكا) و ترنر (رئيس سازمان سيا) با عمليات تلافي‌جويانه در صورت شكسـت مأموريت نجات (عملیات طبس) موافـق بودند... در هر حال، در پايان ايـن گفت‌و‌گوها به ما اجـازه داده شـد طرح‌هايي را براي عمليـات تلافي‌جويانه در نظر بگيريـم، ولي تصميم اجراي اين نقشه‌ها به بعد موكول شد... »1
اول؛ کودتا و دوم حمله نظامی
همچنين اعترافات برخي از سـران دستگير شـده كودتاي نقاب نيز نشان‌دهنده آن است كه آن دو طرح یعنی کودتا و جنگ، در ميان طراحان و استراتژيست‌هاي آمريكايي مطرح شد و آنچه به‌عنوان محل اختلاف طرح گردید، تقدم و تاخر آنها بود. سـرانجام قرار شـد طرح كودتا كه كم‌هزينه‌تر، مؤثرتر و سريع‌تر به نظر می‌رسید، اجرا شده و در صورت شكست آن، راه‌حل طولاني‌تر و پرهزينه‌تر یعنی تحميل جنگ به وسیله صدام (که بیش از یک سال تدارک آن را دیده بود) روی میز قرار داده شود.
در واقع پس از سـفر سرهنگ بازنشسته احسان بني‌عامري(از سـران كودتا) به پاريس، سفيران آمريكا و انگليس در فرانسه با شاپور بختيار (آخرین نخست‌وزیر رژیم شاه) ملاقات و تقدم انجام کودتا نسبت به طرح‌های دیگر، چگونگي اجرا و تاريخ وقوع آن را مشخص کردند.2
نام کودتا را «نقاب» مخفف «نجات قیام ایران بزرگ» گذارده بودند و با یک شاخه نظامی به سرکردگی سپهبد سابق مهدیون و سرتیپ سابق آیت محققی، همچنین شاخه سیاسی با مسئولیت رضا مرزبان (سردبیر و مدیر مسئول نشریه پیغام امروز) و قادسی قرار بود شاپور بختیار را به‌عنوان اصلی‌ترین مهره آمریکا برای هدایت رژیم پس از کودتا، به حکومت برسانند. از همین روی مجموعه‌ای از اعوان و انصار داخلی و خارجی و به‌خصوص منطقه‌ای آمریکا، بختیار را از لحاظ مالی و نظامی حمایت می‌کردند.
پشتیبانی آمریکا و اسرائیل و دولت‌های اروپایی از کودتا
مارک گازیوروسکی، نویسنده و پژوهشگر معروف آمریکایی در کتاب «کودتای ایرانی» که مجموعه‌ای از مقالات و مصاحبه‌های او با مقامات سیاسی و امنیتی و نظامی کشورهای مختلف است، درباره ارتباطات خارجی بختیار می‌نویسد:
«... در طول این دوره، بختیار با دولت‌های خارجی در ارتباط ماند. اصلی‌ترین ارتباط خارجی‌اش با عراق بود... از طریق رابطش در CIA ارتباطش با ایالات متحده برقرار بود... به بنی‌عامری گفت ایالات متحده حامی عملیات نظامی اوست... بختیار همچنین در کل این دوره ارتباطش را با دولت‌های اسرائیل، بریتانیا و فرانسه حفظ کرد...»3
اما درباره کمک‌های مالی به بختیار و میزان آنها، منوچهر رزم‌آرا از همراهان شاپور بختیار نوشته است:
«... اول کسی که به دکتر بختیار کمک کرد، شادروان اسدالله رشیدیان 4 بود، 500 هزار دلار داد، والاحضرت اشرف 500 یا 700 هزار دلار داد، خیامی (از عوامل دربار شاه) بود که 700 هزار دلار داد، عربستان سعودی
3-4 میلیون دلار داد، عراق در حدود 60 میلیون دلار داد...»5
و این افراد و نیروها یا نمایندگان آنها در شورای حامیان بختیار و کودتا حضور فعال داشتند. نصیرخانی یکی از خلبانانی که قبل از کودتا در جلسه‌ای با بختیار ملاقات داشت، در یک مصاحبه حاضرین آن جلسه را چنین معرفی کرده است:
«... ساعت 5 بعدازظهر در پاریس به منزل دکتر بختیار رفتم، از ما بازرسی بدنی شد و بعد وارد اتاق شدیم. علاوه‌بر دکتر، آقای منوچهر قربانی‌فر 6 و 4 نفر دیگر هم بودند که یکی از آنها را برادر صدام معرفی کردند. آنها اسامی کامل شرکت‌کنندگان در کودتا را می‌خواستند که با مخالفت من به‌دلیل سرّی بودن اسامی رو‌به‌رو شدند، برادر صدام ناراحت شد و خواست اتاق را ترک کند ولی با اصرار دکتر بختیار باز نشست و آقای قربانی‌فر، اسامی و طرح کودتا را به آنها داد...»7
یکی از کارشناسان بی‌بی‌سی(رسانه سلطنتی بریتانیا) در برنامه‌ای راجع به کودتای نقاب در شبکه یاد‌شده، گفته است:
«... حضور برزان تکریتی، معاون سازمان امنیت عراق، برادر صدام حسین، حتی اعتراض خلبانان ایرانی را که می‌خواستند در کودتای نوژه شرکت کنند، برمی‌انگیزد... این داستان بسیار جالبی هست، یعنی بختیار در کارنامه سیاسی خودش و در راستای کسب قدرت هر کاری را حاضر بود بکند»
یکی دیگر از کارشناسان شبکه یاد شده نیز در همان برنامه اضافه کرد:
«... در آن طرح اولیه که تهران را می‌گرفتند، پیش‌بینی اینکه چه تعداد در بمباران‌ها کشته می‌شوند، یک رقم وحشتناکی بود...»
بختیار خود از صحبت درباره همکاری با خونخوارترین دشمنان مردم ایران همچون صدام ابایی نداشت و اعتراف کرد:
«... منافع مشترکی هست مابین افکاری که من دارم و دولت عراق (صدام)، ما هر دو مخالف رژیم خمینی هستیم...»
او در پیامی وحشیانه از عراق گفت:
«... ایران را از پای درآورید، عیب ندارد که یک میلیون یا دو میلیون ایرانی بمیرند، ایده‌آل ما، ایده‌آل دیگر و بزرگ‌تری است...»
تردیدهای یک خلبان به دلیل توصیه مادرش
طبق برنامه‌های دقیق تعیین شده قرار بود در روز 18 تیرماه 1359، عده‌ای از خلبانان برای عزیمت به طرف پایگاه هوائی شهید نوژه همدان، در پارک لاله تهران تجمع کرده، بیش از 200 نفر از جمله منوچهر قربانی‌فر در منزلی حوالی جام‌جم با لباس نظامی اجتماع نموده تا با دریافت علامت رمز به تصرف صداوسیمای جمهوری اسلامی اقدام نمایند و از طرف دیگر در پایگاه هوائی شهید نوژه همدان نیز هواپیماهایی آماده پرواز برای بمباران اهداف تعیین شده، بودند.8
اسـناد انتشار یافته گوياي آن است كه كليه برنامه‌های قبل از كودتا به‌طور دقیق پيش رفته بود تا آن كه سه روز قبل از موعد مقرر، يكي از خلبانان عملیات کودتا، متوجه شد مأموریتش، بمباران بيت امام بوده و به او گفته شد که در طی عملیات کودتا تا ۵ ميليون نفر کشته می‌شوند. همین امر باعث شد وی در سحرگاه 18 تیر (چند ساعت پیش از آغاز عملیات کودتا) به منزل آیت‌الله خامنه‌ای (امام جمعه تهران و نماینده وقت مردم تهران در مجلس شورای اسلامی) مراجعه کرد و موضوع کودتا را افشا نمود. اگرچه برخی نهادهای اطلاعاتی و امنیتی کشور کم و بیش از اصل کودتا خبر داشتند اما از زمان دقیق و چگونگی اجرای آن بی‌اطلاع بودند.
گويا خلبان ياد شده در مقابل نوع مأموريت خود و كثرت كشتار مردم غافلگير و مردد شد، اما به‌دليل ترس از سـران كودتا نمي‌دانسـت چه بايد بكند. وي آن شب موضوع كودتا را با مادرش در ميان گذارد و مادر، وي را به پرهیز از چنان جنایتی و اطلاع به مقامات تشویق نمود.9 سخنان مادر موجب شد تا در نیمه‌های شب چهارشنبه 18 تیر 1359 خلبان ياد شده تصميم خود را گرفته و با قبول هرگونه خطری، ماجراي كودتا را افشا كند.
سحرگاه همان روز، خلبانی زنگ منزل آیت‌الله خامنه‌ای، امام جمعه تهران را به صدا درآورد. خبر مهمی بود. اتفاق سنگینی قرار بود در همان شب بیفتد که کیان نظام نوپای جمهوری اسلامی را تهدید می‌کرد.
آیت‌الله خامنه‌ای ماجرای دیدار خلبان یاد شده با ایشان را در آن سحرگاه چنین توضیح
داده‌اند:
«... یک شبى من حدود اذان صبح دیدم که در منزل ما را مىزنند... مىگویند که یک ارتشى آمده و می‌گوید با شما کار واجب دارد... دیدم یک نفر همان دم در تکیه داده به دیوار، با حال کسل و آشفته و خسته و سرش را فرو برده بود... گفتم: شما با من کار دارید؟ بلند شد و گفت: بله. گفتم: چکار دارید؟ گفت: کار واجبى دارم و فقط به خودتان مىگویم... یک جایى گوشه حیاط نشستیم... آثار بی‌خوابى و خیابان‌گردى و خستگى و... ضمنا هم سراسیمگی و هیجان در او پیدا بود... خلاصه آنچه گفت این بود که در پایگاه همدان اجتماعى تشکیل شده و تصمیم بر کودتایى گرفته شده... و پول‌هایى به افراد زیادى داده‌اند، به خود من هم پول داده‌اند... جماران و چند جاى دیگر را بمباران می‌کنند... پرسیدم: «کى قرار است انجام بگیرد این کودتا؟» گفت: امشب... من دیدم مسئله خیلى جدى است و باید آن را پیگیرى کنیم...»10
به این ترتیب همه آن تدارکات ده‌ها میلیون دلاری و حضور چندین کشور در منطقه و فرامنطقه برای حمایت مالی و نظامی و لجستیکی از آن و با وجود طراحی بسیار دقیق و اما به فضل الهی این توطئه آمریکا نیز شکست خورد و با شکست کودتای نوژه، تقدم دوم طرح توطئه علیه انقلاب و نظام اسلامی یعنی جنگ تحمیلی صدام در دستور کار قرار گرفت که حدود دو ماه و نیم بعد به طور گسترده به مرحله اجرا درآمد.
_______________________________
1-قدرت و اصول: خاطرات برژینسکی مشاور امنیت ملی 1977- 1981- ترجمه مرضیه ساقیان- وزارت امور خارجه- چاپ اول- 1380 2-کودتای نوژه- مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی- چاپ چهارم- بهار 1384- صفحه 266 و 267 3- مارک گازیوروسکی- کودتای ایرانی- ترجمه بهرنگ رجبی- نشر چشمه- چاپ اول- 1398- صفحه 120 4-فردی که در اسناد ساواک و همچنین منابع خارجی به جاروکش سفارت انگلیس معروف بود و از عوامل کودتای
28 مرداد محسوب می‌شد 5- مستند شاپور بختیار- ساخته حسن یوسفی- خانه تولیدات جوان- صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران 6- عضو شبکه اداره هشتم ساواک و رفیق قدیمی منوچهر‌‌هاشمی رئیس آن اداره که با پیروزی انقلاب به غرب پناهنده شد ولی سعی در نفوذ امنیتی و خرابکاری‌های تروریستی در جهت براندازی نظام داشت و از جمله مسئولیت شاخه تدارکات کودتا و تهیه سلاح‌ها و مهمات شبکه‌های آمریکایی و اسرائیلی، پول، خانه، ماشین و دیگر لوازم مورد نیاز برای خرابکاری در ایران را بر عهده داشت 7- همان 8-کودتای نوژه- مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی- پیشین 9- همان- دست‌نوشته‌های خلبان افشاء‌کننده کودتا- صفحه 264 10- همان- صفحات 266و 267