اگرچه بانک مرکزی و مرکز آمار ایران چند ماهی است انتشار گزارش تحولات بازار مسکن را متوقف کرده‌‌اند اما بررسی وضعیت بازار مسکن حاکی است که این بخش در رکود تقریبا غیرتورمی به سر می‌برد چرا که برخلاف فضا‌سازی‌ها، امسال در خرید و فروش‌ها دیگر خبری از افزایش‌های نامتعارف قیمت در بازار مسکن نیست. البته سیاست‌های دولت در تشدید نظارت بر قیمت‌سازان مسکن همچون برخی سایت‌ها و بنگاه‌های املاک و پلمب تعدادی از آنها در تهران، رباط‌کریم، پردیس، پرند و... هم تاثیرگذار بوده است.
در بازار مسکن،‌ مالکان اقدام به ارائه تخفیف‌ها تا 25 درصد کرده و واحدهای خود را در فایل فروش قرار داده‌اند. البته این تخفیف در مناطق شمالی پایتخت بیشتر از مناطق مرکزی و جنوبی است.
خبرگزاری تسنیم در این زمینه گزارش داد که در حال حاضر یک واحد 125 متری نوساز در اختیاریه با قیمت هر متر مربع 100 میلیون تومان برای فروش عرضه شده است. قیمت واحدی با این مشخصات اسفندماه سال گذشته و اوایل امسال حدود 125 میلیون تومان بود.
همچنین اگرچه دلالان واقعی و مجازی، برخی سایت‌ها و حتی برخی رسانه‌ها برای هر متر مربع یک واحد مسکونی نوساز در مناطق شمال و شمال غربی تهران بین 100 تا 120 میلیون تومان و در برخی مناطق لاکچری تا 150 میلیون تومان قیمت می‌دهند اما بهای یک واحد 90 متری واقع در شکوفه با عمر 12 سال، سه میلیارد و 800 میلیون تومان یعنی هر متر مربع حدود 42 میلیون و 200 هزار تومان است. البته در مناطق جنوبی تهران قیمت‌ها تا متری 30 میلیون تومان هم تنزل می‌کند که درباره کهنه‌سازها، کمتر هم می‌شود.
البته این قیمت‌دهی‌ها به خصوص در مناطق گران تهران در هنگام معامله گاه تا 50 درصد دچار ریزش می‌شود. به همین دلیل خریداران دست نگه داشته‌اند تا فروشندگان از فضا‌سازی قیمت‌سازان خارج شوند.
گفتنی است، هرچند شیب افزایش قیمت‌ها روند کاهشی را نشان می‌دهد، اما باز هم برای بسیاری از اقشار خرید مسکن دور از دسترس است. کارگران اگر حداقل حقوق یک‌سال خود را پس‌انداز و هیچ خرجی نکنند حدود 110 میلیون تومان خواهند داشت. در این صورت اگر قیمت مسکن ثابت بماند در مناطق جنوبی تهران حداکثر چهار متر آپارتمان چند سال ساخت می‌توانند بخرند. این موضوع درباره کارمندان به حداکثر 10 متر می‌رسد. بنابراین باید برای متناسب‌سازی قیمت مسکن با قدرت خرید طبقه کم‌درآمد و متوسط، اقداماتی انجام بشود.
راهکارهای شکستن قیمت مسکن
مسکن باید از حالت کالای سرمایه‌ای خارج شود. علاوه‌بر آپارتمان‌‌سازی؛ سیاست اعطای زمین برای ساخت خانه‌های زمینی در قالب نهضت ملی مسکن، می‌تواند نقش زیادی در شکستن قیمت مسکن داشته باشد. مردم در گذشته با در اختیار گرفتن زمین به صورت تدریجی، خانه می‌ساختند. در حال حاضر اگر قیمت ساخت متری 10 میلیون تومان هم باشد با 500 میلیون تومان می‌توان 50 متر بنا در زمین با قیمت صفر ساخت و زندگی در آن را شروع کرد و در آینده به تدریج به وسعت بنا افزود. این در حالی است که آپارتمان را نمی‌توان بصورت تدریجی ساخت.
ضمن اینکه با اعطای مجوز ساخت بیش از یک طبقه به اعضای یک فامیل، می‌توان در یک زمین چند خانواده را صاحب مسکن کرد. البته دولت و شهرداری‌ها باید نسبت به مناسب‌سازی محیط زندگی و ایجاد امکانات زیربنایی اقدام کنند.
سیاست ساخت خانه‌های زمینی را حتی در برخی کلانشهرها می‌توان اجرا کرد اما مشکل قیمت سرسام‌آور مسکن در تهران و برخی کلانشهرها با اعمال سیاست‌های مالیاتی قابل رفع است. مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات بر ثروت‌های نجومی؛ دو نمونه از مالیات‌هایی است که می‌تواند قیمت مسکن را کنترل کرده و کاهش بدهد.