اروپا به رغم مخالفتهای آمریکا برای پایان جنگ اوکراین از چین کمک خواست
سرویس خارجی-
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا علیرغم مخالفتهای آمریکا، در نامهای محرمانه به سران این اتحادیه خواستار پایان دادن به جنگ اوکراین به کمک چین شده است.
با طولانی شدن جنگ اوکراین و افزایش خسارتهای اقتصادی و غیراقتصادی آن، اتحادیه اروپا بر سر دوراهی بزرگی قرار گرفته است. اروپا هم مانند آمریکا تمایل دارد از موقعیت پیش آمده برای تضعیف هر چه بیشتر روسیه استفاده کند اما طولانی شدن جنگ خطرات همراه آورده که به هیچ وجه در راستای منافع اروپا نیست. به اعتراف بسیاری از کارشناسان همین اروپا، اروپا طی یک سال گذشته بزرگترین بازنده جنگ اوکراین بوده است. مجموع دولتهای اروپایی طی این مدت از بابت بحران انرژی بیش از یک تریلیون دلار متضرر شدهاند و به نوشته رسانهها بیش از 800 میلیارد دلار نیز تاکنون به شرکتهای خود یارانه انرژی پرداخت کردهاند. بحران اقتصادی نیز زیر سایه این جنگ به بروز تورمی در اروپا منجر شده که طی چند دهه گذشته در اغلب کشورهای اروپایی بیسابقه بوده است. از سوی دیگر طی یک سال گذشته کشورهای اروپایی موجودی زراد خانههای تسلیحاتی خود را روانه اوکراین کردهاند و دیگر در انبارهای خود سلاحی برای ارسال به کیف ندارند لذا طولانی شدن جنگ شرایط را برای ادامه این وضعیت بحرانی هموار میکند و این قطعاً به سود دولتهای اروپایی که طی ماههای اخیر زیر فشار شدید افکار عمومی به خاطر بحران اقتصادی بودهاند نیست. همچنین ادامه جنگ حمایت افکار عمومی اروپا از تداوم حمایتهای مالی و تسلیحاتی از اوکراین را نیز تضعیف کرده است و همین الان نیز نظرسنجیها نسبت به روزهای آغازین جنگ به خوبی مهر تأییدی بر این تحلیل است که دولتهای مستقر اروپایی برای این که در انتخابات از سوی مردم تنبیه نشوند باید هرچه سریعتر راهحلی برای خاتمه جنگ بیابند، راهحلی که مستلزم حفظ آبروی آنها نیز باشد و به عقبنشینی در مقابل روسیه تعبیر نشود.
چین
به همین منظور و برای یافتن راهحلی برای پایان جنگ و علیرغم مخالفتهای شدید و غلیظ آمریکا، اتحادیه اروپا دست به دامن چین شده است. اوج این رویکرد به سفر چندی پیش ماکرون به پکن برمیگردد. در همان زمان نشریه انگلیسی «تلگراف» از دور زدن بایدن توسط ماکرون در موضوع جنگ اوکراین خبر داد و نوشت ماکرون در حال طراحی برنامههای محرمانه با چین برای آوردن روسیه و اوکراین به میز مذاکره تا تابستان امسال است. خبری که باعث خشم آمریکاییها شد.
نوبت به بورل رسید
حالا خبر رسیده «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در تازهترین تلاشهای اتحادیه اروپا برای پایان دادن به جنگ به کمک چین در نامهای محرمانه به کشورهای عضو اعلام کرد این اتحادیه «آماده همکاری جدی با چین روی طرحی برای پایان دادن به جنگ اوکراین» است. این نامه در آستانه نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا در شهر استکهلم درباره رویکرد این بلوک در قبال چین به کشورهای عضو ارسال شده است. نشریه «فایننشال تایمز» دیروز (جمعه) از دستیابی به این نامه خبر داد. بورل در این نامه نوشته «اتحادیه اروپا برای تعامل جدی با چین جهت یافتن راهکاری برای جنگ اوکراین، فارغ از حمایتهای پکن از مسکو در حوزههای مختلف، آمادگی دارد.» به گزارش فارس مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که پیشتر بهصورت تمامقد با طرح صلح چین ابراز مخالفت علنی کرده بود، در این نامه با لحنی کاملا متفاوت نوشته این اتحادیه از «تمام گامهای واقعا مثبت چین برای یافتن راهکار» جنگ اوکراین استقبال میکند. بر اساس گزارش فایننشالتایمز «مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ضمن اشاره تلویحی به اکراه کشورهای عضو برای پذیرفتن رویکرد سختگیرانه آمریکا علیه چین، تاکید کرده که «آنها نباید جلوی قدرت رو به رشد کشورهای در حال توسعه بایستند.» بورل همچنین اضافه کرده: «اتحادیه اروپا باید آگاه باشد که بسیاری از کشورها، نفوذ ژئوپلیتیکی چین را بهعنوان موازنهای در برابر غرب و اروپا میبینند. آنها میخواهند فضای مانور خود را بدون انتخاب یک طرف، افزایش دهند.»
دیدار مقامات چین و فرانسه
همزمان وزیر خارجه فرانسه نیز در دیدار با همتای چینی خود در پاریس گفت، کشورش آماده تقویت همکاری با چین بر سر مسئله اوکراین است. به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، بر اساس اعلام وزارت امور خارجه چین، «کاترین کولونا»، وزیر خارجه فرانسه گفت: «چین نقشی مهم در تضمین صلح و ثبات در سراسر جهان ایفا میکند. فرانسه برای تقویت همکاری با چین بر سر مسئله اوکراین و دیگر مسائل منطقهای و بینالمللی مهم و یافتن زمینههای بیشتر منافع مشترک دو کشور آمادگی دارد.» همچنین کین گانگ، وزیر خارجه چین به نوبه خود تاکید کرد، بندهای طرح صلح پیشنهادی شی جینپینگ، رئیسجمهور چین سرآغاز تلاش پکن برای حل و فصل بحران اوکراین هستند.
باید استقلال داشته باشیم
از سوی دیگرحمله روسیه به اوکراین و ضعف اروپا در کمک مستقل به کیف، رهبران قاره سبز را با این پرسش مواجه کرده که باید چه تعادلی میان «خودمختاری استراتژیک» و وابستگی به واشنگتن برقرار کنند.
به گزارش ایسنا، پایگاه خبری «دیفنس نیوز» در این زمینه نوشته: «بعد از آنکه روسیه بزرگترین جنگ اروپا از زمان جنگ جهانی دوم را علیه اوکراین آغاز کرد و نشان داد که تواناییهای دفاعی اروپا ضعیف است، الان اصلا زمان مناسبی برای صحبت از استقلال نظامی اروپا نیست. اما امانوئل ماکرون، رئیسجمهوری فرانسه چنین موضوعی را مطرح کرده و بحث تازهای را در اروپا درباره موقعیت این قاره در درگیریهای آمریکا، چین و روسیه مطرح کرده است.» این گزارش میافزاید: ماکرون اخیرا در مصاحبهای در بازگشت از سفری به چین گفت که خودمختاری استراتژیک – یا توانایی تامین امنیت خود – باید اساس سازماندهی اروپا باشد. به گفته ماکرون، اروپا بدون این خودمختاری به دستمایه دیگر قدرتها تبدیل خواهد شد، از جمله آمریکا که ممکن است بر سر مسئله تایوان، با چین درگیر شود. بر اساس این گزارش به باور تحلیلگران، مشکل اینجاست که خودمختاری استراتژیک در دولتهای مختلف اروپا تعاریف متفاوتی دارد و بر سر اینکه چه زمان این خودمختاری حاصل خواهد شد، هیچ توافقی وجود ندارد. البته کسی در اروپا به اینکه این قاره نیاز به تقویت قوای نظامی خود دارد، شک ندارد. اختلاف رهبران اروپا بر سر این است که تا کی و تا چه حد باید به آمریکا – که سلاحهای اتمی و نیروهایش در سرتاسر اروپا مستقر هستند- به عنوان ضامن نهایی امنیت خود وابسته بود.
اقتصاد روسیه قویتر شد
نشریه انگلیسی نیز دیروز با اشاره به راهبرد دو وجهی غرب در حمایت نظامی از اوکراین و فشار اقتصادی به روسیه، نوشته: «اقتصاد بزرگترین کشور جهان از لحاظ وسعت نه تنها نابود نشده بلکه با وجود تمام هزینههای جنگ رشد هم کرده است.» به گزارش ایرنا، در گزارش تارنمای «اسپکتیتور» آمده است: «هنگامی کهتانکهای روسیه ۲۴ فوریه ۲۰۲۲(5 اسفند 1400) وارد اوکراین شدند، کشورهای غربی به سرعت راهبردی دو وجهی را در پیش گرفتند. از یک سو وارد درگیری نظامی مستقیم با روسیه نشده و در عین حال از اوکراین با سلاح و سایر تجهیزات نظامی حمایت کردند. این بخش از راهبرد به شدت موفق بوده است...مشخص شد که بخش دوم این راهبرد بیاثر بوده که همانا برنامه جنگ اقتصادی با مسکو و اعمال شوک مالی بیسابقهای بر آن بوده است. قرار بود تا با تحریمها و ممنوعیت کلی واردات و صادرات (به جز موارد بشردوستانه مانند دارو) ارتباط روسیه تقریباً به طور کامل با اقتصاد جهانی قطع شده و آنچنان فقیر گردد تا وادار به تسلیم شود. اروپا بهای گزافی را برای اعمال محدود تحریم نفت و گاز روسیه پرداخت کرد... اقتصاد روسیه نه تنها نابود نشده بلکه پیکربندی آن تغییر کرده و جهتگیری آن به جای غرب متوجه شرق و جنوب شده است.»