روزنامه زنجیره‌ای غربگرا، مقاومت موفق روسیه در برابر تحریم‌های غرب را سوژه‌ای برای حمله به مقاومت ایران قرار داد و حال آن که هشت سال مدیریت دولت غربگرا، علت عمده تأثیرگذاری تحریم‌ها علیه اقتصاد کشورمان بوده است.

روزنامه سازندگی ارگان حزب کارگزاران با تأکید بر این که «تحریم‌های غربی علیه روسیه عمل نمی‌کند»، می‌نویسد: غرب مجموعه‌ای از تحریم‌ها را علیه روسیه اعمال کرد. آنها دارایی‌های شهروندان ثروتمند و قدرتمند روسیه را مسدود و توانایی آنها را برای سفر محدود کردند. فروش مواد خام و انرژی روسیه نیز محدود شد و برای جلوگیری از دستیابی روسیه به انواع مختلف فناوری‌های دفاعی و اطلاعاتی تلاش شد. تحریم‌های مالی علیه بانک‌های روسیه اعمال و محدود شدن دسترسی روسیه به سرمایه خارجی و بازارهای مالی از دیگر موارد این تحریم‌ها بود. بسیاری از شرکت‌ها این تحریم‌های اعمال‌شده بر دولت را با به اصطلاح خودتحریمی دنبال کردند که به موجب آن شرکت‌ها روابط تجاری با روسیه و شرکت‌های روسی را محدود یا متوقف کردند. به نظر می‌رسید این اثر، روی کاغذ، مجموعه‌ای از اقداماتی باشد که بر قلب اقتصاد روسیه ضربه زده است. پیش‌بینی‌ها حاکی از این بود که تولید ناخالص داخلی حداقل هفت، هشت درصد (و احتمالاً تا بیش از 11 درصد) در سال 2022 کاهش یابد. انتظار می‌رفت قیمت‌ها 20 تا 25 درصد افزایش یابد و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی توسط شرکت‌ها در طول سال به میزان 25 تا 28 درصد کاهش یابد. اما این یک واقعیت است که روسیه به زانو درنیامده است. برخلاف تصور تحلیلگران اقتصاد روسیه در سال 2022 افت داشته ولی تنها 3 /3 درصد. از سوی دیگر تورم هم حدود 12 درصد بوده که اگرچه رقم بالایی است ولی مثل پیش‌بینی‌ها دردناک نیست. و از همه مهم‌تر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی تنها یک درصد کاهش یافته است.

اندیشکده اقتصادی بروگل، در گزارشی به تعدادی از نقاط قوت روسیه در مقابله با تحریم‌ها اشاره کرده است. موثرترین سیستم دفاعی توسط بانک مرکزی روسیه اجرا می‌شود. سیاست «قلعه روسیه» با هدف حفاظت از سیستم مالی روسیه طراحی و اجرا می‌شود. این سیستم ابتدا ضربه سختی خورد، چرا که تحریم‌ها علیه دارایی‌های بانک مرکزی بیشتر از حد انتظار بود، و ذخایر این بانک 40 درصد کاهش یافت. با این حال به لطف مدیریت شایسته، سیستم خود را بازیابی کرد و این بانک بیش از 300 میلیارد دلار ذخایر ارزی خارجی را در خود نگه داشت تا از آن برای مداخلات احتمالی در بازارهای ارز و بدهی استفاده کند. همچنین حتی با وجود اینکه بانک‌های روسی دسترسی به سیستم انتقال مالی سوئیفت را از دست داده‌اند، هنوز قادر به گرفتن نقدینگی لازم برای عملیات خود بودند چرا که این بانک‌ها از طریق کانال‌های دیگر با جهان خارج ارتباط برقرار می‌کردند. 

تحریم‌ها در ابتدا در محدودیت دسترسی روسیه به واردات کلیدی خوب عمل کرد. با وجود این شوک اولیه باعث شد تا روسیه سریعاً تغییر موضع دهد و اقدام به واردات کالاهای کلیدی خود از کشورهایی نظیر ترکیه، چین و بلاروس کند. 

تحریم علیه صادرات روسیه هم موفقیت کمی داشته است. بسیاری از کشورها از خرید اجناس مشخصی از روسیه دست کشیده‌اند اما فروش کالاهای اساسی روسیه همچنان ادامه داشته و کاهش کمی داشته است. حتی تحریم‌های نفتی اخیر هم ضربه جبران‌ناپذیری به صادرات نفتی روسیه وارد نکرده است. بروگل برآورد کرده که درآمدهای صادراتی روسیه نه‌تنها کم نشده بلکه به لطف افزایش قیمت‌ها، در سال 2022 حدود 40 درصد بیشتر از سال قبل هم شده است. این کاهش واردات و افزایش صادرات به این معناست که تراز تجاری روسیه به طرز عجیبی سالم است. مازاد تجاری این کشور در 9 ماه نخست امسال حدود 200 میلیارد دلار بوده که 120 میلیارد دلار از مدت مشابه سال 2021 بیشتر و تقریباً دو برابر رکورد قبلی این کشور در سال 2008 است. 

این در حالی است که اقتصاد ایران از جهت رشد اقتصادی، کاهش ارزش پول ملی و نرخ تورم قبل از تحریم‌ها نیز از ارقام مطلوب خود فاصله قابل ملاحظه‌ای داشت که باید آن را به سیاستگذاری نادرست در مواجهه با تحریم‌ها نسبت داد. عمده مشکلات اقتصادی موجود کشور را باید به سیاست‌‌گذاری نادرست در دوران پیش یا پس از تحریم‌ها نسبت داد.

روزنامه سازندگی در پایان می‌نویسد: «غرب برای اینکه با ابزارهایی نظیر تحریم کشورها را به زانو درآورد از بهترین تحصیل کردگان و باهوش‌ترین مهره‌های خود بهره می‌برد.

اما در کشور ما لزوماً این گونه نیست و افرادی که باید تحریم‌ها را خنثی کنند به اندازه آمریکایی‌ها باهوش نیستند. ضعف دیپلماسی ایران مشهود است و با هوش‌ترین جوانان مان کشور را ترک می‌کنند و افرادی که در مقام سیاست‌گذاری قرار است آثار تحریم را خنثی کنند، متأسفانه بازی را بلدنیستند. این موضوع درباره روسیه صادق نیست و ولادیمیر پوتین از بهترین و باهوش‌ترین مدیران برای خنثی کردن تحریم‌ها بهره می‌برد. به نظر می‌رسد پوتین از روی دست سیاستمداران ما کپی‌برداری کرد اما خلاف آن را انجام داد.»

درباره این تحلیل ارگان حزب غربگرا باید نوشت: اولاً غربگرایان در طول این سالها مدعی بودند که باید در مقابل تحریم‌های غرب تسلیم شد یا با آنها توافق کرد و سلسله‌ای از امتیازات را واگذار کرد؛ نتیجه این روند هم برجام بود که فرآیند اجرای بیمار آن، به دو برابر شدن تحریم‌ها انجامید.

ثانیاً محافل رسانه و سیاسی بسیاری چه در روسیه و چه در آمریکا و اروپا اذعان دارند که مقامات اقتصادی و سیاسی روسیه،‌از ایران برای بهره‌گرفتن از تجارب دور زدن موفقیت‌آمیز تحریم‌ها مشورت گرفته‌اند. یک نمونه کوچک موفقیت ایران به بازگرداندن صادرات نفت به 1/5 میلیون بشکه است و این در حالی است که صادرات نفت در دولت روحانی تا زیر 200 هزار بشکه سقوط کرد. همچنین است گسترش شرکای تجاری کشور به افزایش صادرات غیرنفتی، مبادلات بدون دلار و... که موجب شد ایران در برابر شدیدترین تحریم‌های تاریخ دوام بیاورد و دولت بایدن اعلام کند فشار حداکثری علیه ایران شکست فاحشی خورد.

ثالثاً اگر تحریم‌های غرب علیه کشورمان در بخش‌هایی مؤثر بود یا سرعت رشد اقتصادی ایران را کند کرد اما در روسیه مؤثر واقع نشد، علت را باید در تفاوت‌های دولت روحانی با دولت روسیه پیدا کرد. متأسفانه دولت ما در دوره آقای روحانی اعتماد بسیار بالایی به غرب و وعده‌های آن داشت و خیال می‌کرد به صرف یک توافق نقد- نسیه با غرب می‌توان، تحریم‌ها را برطرف و اقتصاد را شکوفا کرد. این اعتماد، موجب 8 سال درجا زدن دولت و پسرفت اقتصاد کشور شد. روسیه طبیعتاً با مشاهده این تجربه و همچنین تجربه نقص توافق مینسک (2015) توسط غرب، آموخته که دیگر به وعده‌های غرب اعتماد نکند. پوتین دوباره اذعان کرده که غرب در توافق مینسک روسیه را فریب داد.

 

رئیس دولت یازدهم و دوازدهم گفت: مسئولان باید بدانند نارضایتی‌ها باید چاره‌جویی شود و ریشه‌یابی اعتراضات و پاسخگویی به مردم وظیفه مهم مسئولان است.

به گزارش خبرآنلاین، حسن روحانی، در دیدار با جمعی از روزنامه‌نگاران، سخنرانی امام خمینی در بهشت‌زهرا در ۱۲ بهمن ۵۷ را مانیفست و معیار جمهوری اسلامی عنوان کرد و گفت: امام، مبنا را رای اکثریت مردم می‌دانست؛ حتی در این سخنرانی فرمود به پشتوانه اینکه مردم ایشان را قبول دارند، دولت تشکیل می‌دهد.

روحانی افزود: امام و مقام معظم رهبری همواره بر مردم به‌عنوان قدرت اصلی نظام تکیه داشتند. اگر بتوانیم مردم را جذب کنیم، موفق می‌شویم، اگر از مردم فاصله بگیریم شکست می‌خوریم. قدرت ما فقط در توان نظامی و تسلیحاتی نیست، قدرت ما مردم هستند. اگر پیشرفته‌‌ترین سلاح‌ها و سپاه جان‌برکف و بسیج مخلص داشته باشیم ولی حمایت مردم را نداشته باشیم، شکست می‌خوریم. در جنگ تحمیلی وقتی پیروز شدیم که ارتش و بسیج و سپاه و نیروهای مردمی در صحنه بودند و وقتی مجبور به پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شدیم که خطر کمرنگ شدن حمایت مردم وجود داشت.

او افزود: یکی از مشکلات حوادث چند ماه اخیر، ایجاد شکاف عمیق اجتماعی بود. مسئولان باید بدانند نارضایتی‌ها باید چاره‌جویی شود. برای اقناع مردم باید اقدامات لازم فرهنگی و سیاسی انجام شود. ریشه‌یابی اعتراضات و پاسخگویی به مردم وظیفه مهم مسئولان است.

او با اشاره به برگزاری پنج انتخابات در اولین سال پیروزی انقلاب گفت: مجلس اول بهترین دوره در تمام ادوار مجالس شورای اسلامی بود؛ همه گروه‌ها و جریانات در آن شرکت کردند و انتخاباتی آزاد و پرشور شکل گرفت. در دیگر انتخابات برگزار شده در آن سال نیز مشارکت گسترده گروه‌های سیاسی و مردم را شاهد بودیم. سال ۱۳۵۸ الگوی خوبی است که می‌توان به آن رجوع کرد و امیدوارم انتخاباتی که سال آینده برگزار می‌شود و دیگر انتخابات پیش‌رو، با عمل به قانون اساسی و وظیفه نظارتی شورای نگهبان و اتکا به مجاری قانونی تأیید صلاحیت‌ها، در چنین فضایی برگزار شود تا با اتکا به قدرت مردم بتوان کشور را از این شرایط سخت عبور داد.

وی با تاکید بر اینکه آغازگر این راه حاکمیت است، افزود: با وجود توطئه‌های خارجی باید دولت و مجلس با حمایت اکثریت مردم شکل بگیرد. با دولت و مجلس اقلیت نمی‌شود انسجام داخلی و توان حل مشکلات ایجاد کرد. کلید حل مشکلات امروز بازگشت به انتخابات رقابتی با حضور گسترده مردم در صحنه است.

روحانی گفت: ما چاره‌ای نداریم جز اینکه نظام جمهوری اسلامی را حفظ و آن را درست کنیم. نظام متعلق به این و آن نیست، نظام متعلق به همه ملت ایران است. مردمی که از ما برگشتند را باید برگردانیم. حتی اگر حاکمیت یکدست می‌شود باید مسیری طی کند که مورد پذیرش همه مردم باشد.

اظهارات آقای روحانی هرچند در کلیات درست است، اما عملکرد شخص وی و برخی اعضای موثر دولتش، از علل اصلی نارضایتی مردم است که متاسفانه همواره از سوی این طیف انکار شد و نتیجه آن، سرخوردگی بخشی از مردم و کاهش میل مشارکت در انتخابات بود و این در حالی است که هم در انتخابات مجلس قبلی و هم انتخابات سال گذشته ریاست جمهوری، مدعیان اعتدال و اصلاحات به جای یک لیست، سه لیست برای انتخابات مجلس ارائه کرده بودند و در انتخابات ریاست جمهوری نیز دو نامزد (از جمله همتی رئیس کل بانک مرکزی در دولت روحانی) داشتند و 16 حزب اصلاح‌طلب به علاوه خاتمی از وی حمایت کردند.

عملکرد اقتصادی به‌شدت مخرب و ناکارآمد این طیف موجب شد که محبوبیت روحانی در سال پایانی ریاست جمهوری به شش درصد برسد و حتی برخی اصلاح‌طلبان بگویند اگر چوب خشک به‌جای وی بود، بهتر عمل می‌کرد. رکورد تورم 60 درصدی، محصول همین دوره و عملکرد است. یکی از سوءتدبیر‌های فاحش دولت روحانی، چهار سال حذف کارت سوخت و سپس، سه برابر کردن قیمت بنزین بود که موجب اعتراض مردم و بهانه‌ای برای موج‌سواری و آشوب‌افکنی دشمن شد. نکته تلخ اینکه برخی دولتمردان دولت روحانی و نشریات حامی وی با وجود بدگویی فراوان علیه دولت پیش از خود، در یکی دو سال اخیر اذعان کردن آرزوی ناکام‌شان، دستیابی به نرخ رشد اقتصادی سال 1390 بود. آقای روحانی در این میان، از متهمان و مقصران اصلی پسرفت اقتصادی کشور در دهه 90 است و به نظر می‌رسد با برخی اظهارات نظیر سخنان اخیر، بیشتر فرافکنی و فرار به جلو می‌کند.