مقامات معنوی در زیارت عاشورا
ما در زیارت عاشورا چیزی حدود 18 دعا می‌کنیم که متناسب با آن، هیجده مقام را از خدا می‌خواهیم.
درخواست‌های انسان در زیارت عاشورا، دنیوی و مادی و فانی نیست، بلکه همگی معنوی است.
ما در زیارت عاشورا، همراه با این دعاها، 18 مقام را از خدا درخواست می‌کنیم که بعضی از آنها بقدری بالاست که اگر زیارت عاشورا وجود نداشت، نمی‌توانستیم باور کنیم که کسی جرأت درخواست آنها را از خدا داشته باشد.
اینها خواسته‌های بزرگی است و انسان از آنها درجات سلوک را یاد می‌گیرد، چون از پایین شروع می‌شود و به بالا می‌رسد.
و اما آن مقام‌ها:
۱- مقام خونخواهی امام حسین(ع)
ان یرزقنی طلب ثارک
اینکه کسی بخواهد خونخواهی امام حسین را بکند، مقام خیلی بالایی است، چون خونخواهِ اصلی ابی‌عبدالله، امام زمان است.
۲- مقام وجاهت عندالله (آبرومندی نزد خدا)
اللهم اجعلنی عندک وجیها
۳- مقام معِیَّت(همراهی) با معصوم
ان یجعلنی معکم فی الدنیا و الآخرهًْ ، مع امام منصور
(این درخواست، بسیار ویژه است، چون تمام انبیا و اولیا آرزویش را داشته‌اند).
۴- شباهت زندگی ما به زندگی معصوم
اللهم اجعل محیای محیا محمد و آل محمد...
۵- مقام شهادت
و مماتی ممات محمد و آل محمد
(چون مرگ همه معصومین از پیامبر تا امام حسن عسکری علیهم‌السلام، با شهادت بوده).
۶- رسیدن به مقام محمود
ان یُبِلِّغنی المقام المحمود
در قرآن آیه‌ای داریم که به پیامبر می‌گوید: نماز شب بخوان تا به مقام محمود برسی. مقام محمود از نگاه بیشتر مفسران، یعنی مقام شفاعت.
خود شفاعت شدن، یک مقامی است که به هر کسی نمی‌رسد. اما یک مقامی‌هست که از شفاعت شدن بالاتر است و آن هم مقام شفاعت‌کردن است و ما در این فراز، این را از خدا می‌خواهیم.
۷- مقام مشارکت در مصیبت ول معصوم
لقد عظمت الرزِیهًْ... بک علینا ،و اسئل‌الله بحقکم... ان یعطینی بمصابی بکم...
(یعنی مصیبت شما را، مصیبت خودم می‌دانم)
الحمد لله علی عظیم رزِیّتی
(دقیقاً در اینجاست که انسان مصیبت را برای خودش می‌داند)این مقام، خیلی عظیم است و زیاد باید درباره‌اش بحث کرد.
داستان زیارت عاشورا، داستانِ یکی‌شدن با اهل‌بیت است، قرار است از این طریق، به شجره حیات متصل شویم.
۸- مقام برائت
(برای دوری و تبری‌جستن از بعضی جریان‌ها و افراد و نیز بعضی خصوصیت‌ها)
و بالبرائهًْ من اعدائکم
۹- مقام لعن
این مقام، آن‌قدر مهم است که در زیارت عاشورا بر سلام اولویت دارد. اول صدتا لعن می‌دهیم و بعد صد سلام. (جاروب کن خانه سپس میهمان طلب)
اللهم‌العن اول ظالم ظلم حق محمد و آل محمد
نکته: چهره اصلی برائت و لعن، بعد از ظهور دیده می‌شود، چون ما مردم اصلا تا قبل از ظهور نمی‌فهمیم کسانی که باعث و بانی ماجرای کربلا بوده‌اند، ما را از چه نعمات زیاد و برکات بزرگی محروم
کرده‌اند.
ما الان از دنیای بعد از ظهور چیزی نمی‌دانیم و درک نمی‌کنیم. اصل برائت در آن زمان اتفاق می‌افتد. یعنی وقتی ظهور انجام می‌شود و می‌فهمیم چه چیزی را از ما گرفته‌اند، تازه حسّ واقعیِ برائت را درک خواهیم کرد.
۱۰- مقام سِلم
انی سلم لمن سالمکم، و ولی لمن والاکم
این مقام، عبارت است از مقام دوستی با دوستان و دوستداران اهل‌بیت، برای تشکیل یک شبکه متحد در راه تحقق منویات این خاندان.
۱۱- مقام حَرب
حرب لمن حاربکم
این مقام، یعنی مقام دشمنی با دشمنان اهل‌بیت، برای پالایش آن شبکه متحد و همچنین مبارزه با موانع رشد بشر.
۱۲- مقام ایثار
ما در زیارت عاشورا این مقام را درخواست می‌کنیم و لااقل ادای آن را درمی‌آوریم.
ایثار یعنی بذل بهترین‌ها و ما در زیارت عاشورا بهترین داشته‌های خود را فدای امام می‌کنیم.
بابی انت و امی
۱۳- مقام قربهًْ‌الی‌الله
باید گفت: مقام قرب و نزدیکی به خدا، بالاترین مقام ممکن است، منتها مراتب بالای آن فقط به کمک و دستگیری ولی خدا که در این مسیر پیشتاز است، ممکن می‌شود.
انی اتقرب الی‌الله... اللهم انی اتقرب الیک...
۱۴- مقام دوستی و نزدیکی به اهل‌بیت
انی اتقرب الی‌الله و الی رسوله و الی. ..
این مقام نیز، امتداد مقام قربهًْ الی‌الله است.
۱۵- مقام معرفت اهل‌بیت
(چرا که در حدیث داریم: من مات و لم یعرف امام زمانه، مات میتهًْ جاهلیهًْ)
اکرمنی بمعرفتکم و معرفهًْ اولیائکم...
۱۶- مقام ثبات قدم و اهل تزلزل نبودن
ان یثبت لی عندکم قدم صدق؛ ثبت لی قدم صدق عندک مع‌الحسین...
۱۷- مقام رجعت، که هرکسی قادر نیست به این مقام برسد و شخص باید خیلی کارها در این راه انجام دهد.
و ان یرزقنی طلب ثارکم مع امام منصور
۱۸- مقامی‌که خدا به ما درود بفرستد
اللهم اجعلنی فی مقامی هذا ممن تناله منک صلوات و رحمهًْ و مغفرهًْ
ما در زیارت عاشورا، خیلی از این مقام‌ها و خواسته‌ها را به‌صورت لامکان و لازمان می‌خواهیم.
یعنی درخواست خود را محدود به یک زمان و مکان خاص نمی‌کنیم.
فی هذا الیوم و فی موقفی هذا و ایام حیاتی (یعنی الان و اینجا و همه روزهای عمرم)
ولا جعله الله آخرالعهد منی... (یعنی الی‌الابد باشد و محدود به حال نباشد)
اکنون در پایان این مطلب باید گفت که هدف خلقت ما انسان‌ها، رشد نامحدود ما از طریق کسب معرفت و محبت و خشوع در برابر خدا و همچنین ولی خداست. لذا این درخواست‌های بی‌انتهایی که ما در زیارت عاشورا به درگاه خدا عرض می‌کنیم، کاملاًً همسو با هدف خلقت ماست. یعنی اگر به مقامات فوق دست یابیم، در واقع تا سطوح بسیار بالایی از هدف خلقت دست
یافته‌ایم.