سرویس سیاسی-

بیانیه رئیس کمیسیون مشترک برجام حاوی یک مشت وعده نسیه با چاشنی تحقیر است. هدف اروپا این است که با وقت‌کشی و گره زدن اقتصاد ایران به برجام، شرایط را به‌گونه‌ای پیش ببرد که به خیال خام خود بتواند ضمن دائمی‌کردن محدودیت‌های برجامی‌ایران، خسارت محض توافق هسته‌ای را به دیگر مولفه‌های قدرت کشورمان نیز تعمیم بدهد.
هلگا ‌اشمید، رئیس کمیسیون مشترک برجام پس از نشست ۲۸ ژوئیه (۶ مرداد) بیانیه‌ای درباره این نشست منتشر کرد.
در این بیانیه آمده است: برجام همچنان عنصری کلیدی در معماری عدم‌اشاعه هسته‌ای جهان است. حفظ این توافق برای ثبات و امنیت منطقه ضروری است.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: با توجه به بیانیه‌ها و تحولات نگران‌کننده اخیر، شرکت‌کنندگان بر اهمیت کلیدی ادامه پایبندی کامل به برجام تأکید کردند.
در بیانیه رئیس کمیسیون مشترک برجام تأکید شد: رفع تحریم‌ها، جزئی ضروری از برجام است. همچنین قرار شد تلاش‌ها در جهت یافتن راهکارهای عملیاتی جهت عادی‌سازی روابط تجاری با ایران، تشدید شود. علاوه‌بر این اقدامات صورت‌گرفته جهت کاهش آثار منفی خروج یکجانبه آمریکا، مورد بررسی قرار گرفت.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: فرانسه، انگلیس و آلمان اعلام کردند که اینستکس عملیاتی شده و اولین‌تراکنش آن در حال انجام است. اعلام شد که برخی از کشورهای اتحادیه اروپا در حال پیوستن به اینستکس به‌عنوان سهامدار هستند. آنها گفتند در تلاشند که عملیات‌های اقتصادی اینستکس را به روی کشورهای ثالث نیز بگشایند.
در این بیانیه تأکید شد: شرکت‌کنندگان به پیشرفت خوب مدرن‌سازی راکتور اراک‌ اشاره کردند. همه بر لزوم تکمیل این پروژه در موعد مقرر، تأکید کردند. قرار شد کارشناسان، راه‌های عملی صادرات اورانیوم و آب سنگین ایران را بررسی کنند.
در پایان این بیانیه آمده است: برگزاری نشست کمیسیون مشترک در سطح وزرای خارجه در آینده نزدیک مورد توافق واقع شد.
بیانیه رئیس کمیسیون مشترک برجام از چند منظر قابل بررسی است.
فراموشی تعهدات اروپا
نکته تأمل برانگیز اینجاست که در بیانیه مذکور به هیچ عنوان به تعهدات اروپا‌ اشاره نشده است. پیش از این مقامات ارشد وزارت امور خارجه اعلام کرده بودند که اروپایی‌ها 11 تعهد در برجام داشتند که به هیچکدام از آنها عمل نکرده‌اند.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه-  تیر 98-  گفته بود: «اروپایی‌ها تعهد کردند که فروش نفت ایران را تضمین کنند که این کار را نکردند. آنها تعهد کردند که حمل‌ونقل را تضمین کنند. همچنین تعهد کردند که بازگشت دارایی‌های ایران و بازگشت عوائد فروش نفت را تضمین کنند. ۱۱ تعهد است که این تعهدات ۳ بار تکرار شده است. در جلسه اولی که ما با اروپایی‌ها داشتیم و در جلسه بعد که با گروه 1+4 در سطح وزارت داشتیم و دوباره جلسه‌ای که در حاشیه مجمع عمومی‌سازمان ملل متحد در مهرماه داشتیم، چند جلسه در سطح معاونین وزرا این مطرح شده است. لذا اروپایی‌ها تعهداتشان را انجام ندادند».
خرید نفت از ایران و پرداخت پولِ آن، انجام مبادلات بانکی، لغو تحریم‌های ضدایرانی و...از جمله تعهدات برجامی‌اروپاست که در بیانیه رئیس کمیسیون مشترک برجام به هیچ عنوان به آنها‌ اشاره نشده است.
لغو تحریم‌ها
یا آب سنگین اراک؟!
موضوع اصلی برجام، لغو تحریم‌ها در ازای محدودیت گسترده در صنعت هسته‌ای ایران بود. اکنون نیز مطالبه اصلی ایران، لغو تحریم‌هاست. اما نکته قابل تأمل اینجاست که در بیانیه رئیس کمیسیون مشترک برجام صرفا به این مسئله‌ اشاره شده که «رفع تحریم‌ها، جزئی ضروری از برجام است»! سؤال این است که وظیفه اعضای برجام، لغو تحریم‌ها است یا بیانیه‌نویسی و تکرار شعارهای دهان پرکن؟!
نکته دیگر اینکه، در بیانیه مذکور بر وضعیت راکتور اراک تأکید شده است؛ مگر الان مسئله ما با اروپا، راکتور اراک است؟! یا مگر مسئله ما با اروپا صادرات اورانیوم است؟! تأکید طرف اروپایی به موارد مذکور بیشتر نشان‌دهنده توهین و تحقیر است.
وقت‌کشی
 و قبول تعهدات جدید!
رئیس کمیسیون مشترک برجام در بیانیه مذکور اعلام کرده است که «نشست کمیسیون مشترک در سطح وزرای خارجه در آینده نزدیک برگزار خواهد شد».
در روز گذشته نیز اعضای شرکت‌کننده در کمیسیون مشترک برجام اعلام کرده بودند که در این نشست از ایران خواسته شده تا کاهش تعهدات برجامی‌خود را متوقف کند.
با کنارهم قرار دادن موارد مذکور به این نتیجه می‌رسیم که هدف اصلی اروپا از برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام، ارائه وعده‌های نسیه به ایران و وقت‌کشی و منصرف کردن ایران از اقدام متقابل به عهدشکنی طرف آمریکایی و اروپایی است.
در روزهای گذشته آقای ظریف در پیشنهادی تأمل برانگیز تحت عنوان «بیشتر در برابر بیشتر» گفته بود:«ایران حاضر است در ازای رفع دائمی ‌تحریم‌های ایالات متحده، بازرسی‌های ارتقاء یافته و دائمی‌از برنامه هسته‌ای خود را بپذیرد». این پیشنهاد در حالی مطرح شد که آمریکا در برجام برای چندمین‌بار در اجرای توافقات بین‌المللی مردود شده بود.
ارائه پیشنهاد رسمی ‌و سخت‌تر کردن نظارت‌های هسته‌ای بر ایران در حالی که تمام تعهدات طرف آمریکایی و اروپایی نقض شده، این پیغام را با خود دارد که طرف قاطعیت لازم در ایستادن پای خطوط قرمز و حقوق خود در توافق را ندارد.
در همین حال وندی شرمن معاون وزیر خارجه در دولت اوباما و عضو تیم مذاکره‌کننده آمریکایی گفت: پیشنهاد تصویب پروتکل الحاقی و دائمی‌شدن بند غروب از سوی وزیر خارجه ایران، گامی ‌بسیار مهم در توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌های آمریکا خواهد بود. وندی شرمن گفت: اگر ایران به دنبال یک حرکت جدی است؛ این پیشنهاد اخیر موثر خواهد بود و گامی‌بسیار مهم در فروکش کردن تنش‌ها و حذف تحریم‌های آمریکا علیه ایران خواهد بود. شرمن همان کسی است که مدعی شده بود فریبکاری در ژن ایرانی‌هاست. اما گذشت زمان ثابت کرد این صفت، بیش از هر کسی، زیبنده خود و هم‌قطارانش در آمریکاست.
لازم به ذکر است که علی مطهری، نماینده تهران در مجلس در واکنش به پیشنهاد ظریف مبنی بر تصویب پروتکل الحاقی در صورت رفع تحریم‌های آمریکا، گفت: وزیر امور خارجه نمی‌بایست این پیشنهاد را مطرح می‌کرد زیرا پروتکل الحاقی باید از سوی مجلس تصویب شود و امکان مخالفت با آن وجود دارد لذا بهتر بود چنین قولی نمی‌دادند.
فرانسه نیز در هفته‌های گذشته پیشنهاد تأمل برانگیز «فریز در برابر فریز» را مطرح کرده است؛ اینکه ایران روند کاهش تعهدات برجامی‌را متوقف کرده و سپس‌ترامپ برای رفع تحریم‌ها تصمیم بگیرد!
طرف اروپایی در پی آن است تا با ارائه وعده‌های نسیه به ایران، تعهدات جدیدی را به کشورمان تحمیل کند. متأسفانه برخی دولتمردان با ارسال پالس ضعف، طرف مقابل را به اجرای این طرح ضدایرانی ‌ترغیب می‌کنند.
یک مشت وعده نسیه
 با چاشنی تحقیر!
عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه و رئیس هیئت ایرانی در نشست کمیسیون مشترک برجام، پیش از نشست مذکور گفته بود:«خواهان جلسه نمایشی و گرفتن عکس نیستیم»؛ اما مفاد بیانیه رئیس کمیسیون مشترک برجام نشان‌دهنده این مسئله است که متأسفانه نشست اخیر، صرفاً جلسه‌ای نمایشی بوده است.
به طور خلاصه، بیانیه مذکور حاوی یک مشت وعده با چاشنی تحقیر بود. هدف اروپا این است که با وقت‌کشی و گره‌زدن اقتصاد ایران به برجام، شرایط را به‌گونه‌ای پیش ببرد که به خیال خام خود بتواند ضمن دائمی‌کردن محدودیت‌های برجامی ‌ایران، خسارت محض توافق هسته‌ای را به دیگر مولفه‌های قدرت کشورمان نیز تعمیم بدهد.
حفظ برجام به هر قیمت!
مقامات ارشد دولت در ماه‌های اخیر و همزمان با ضرب‌الاجل برجامی ‌ایران، بارها در اظهارات تأمل برانگیز اعلام کرده‌اند که کاهش تعهدات ایران در راستای حفظ برجام است!
معمولا اقدام متقابل به‌گونه‌ای انجام می‌شود که از بیشترین میزان تأثیرگذاری در رفتار طرف مقابل برخوردار باشد. بر همین اساس، فلسفه اقدام متقابل، منصرف‌کردن طرف مقابل از زیاده‌خواهی‌های بیشتر و وادارکردن او به عقب‌نشینی است؛ اما متأسفانه باید گفت، اظهارات مقامات ارشد دولت، بیشتر از آنکه نشان‌دهنده طلبکاری ایران در برجام و نمایش اقدام متقابل باشد، به دلجویی از اروپا و ارائه تضمین مبنی بر ماندن ایران در برجام شباهت دارد! این قبیل اظهارات تأمل‌برانگیز، ارسال پالس ضعف به طرف مقابل است. اینکه قرار نیست ایران اقدام خاصی برای احقاق حقوق برجامی‌ خود انجام دهد و در 60 روز آینده با تعداد نامعلوم-  که دقیقا بازی در پازل وقت‌کشی اروپاست-  هر لحظه که اروپا برای اجرای تعهداتش قدمی-  حتی نمایشی-  بردارد، ایران به برجام بازمی‌گردد.
به عقیده کارشناسان، اروپا به این دلیل تعهدات برجامی‌خود را انجام نمی‌دهد چون می‌داند که دولت روحانی در پی «حفظ برجام به هر قیمت» است. تا وقتی دولت در پی «حفظ برجام به هر قیمت» باشد و «معیشت مردم را به برجام گره بزند» در، بر همین پاشنه می‌چرخد.
15 ماه از خروج رسمی‌آمریکا از توافق هسته‌ای گذشته و برجام هفت کفن پوسانده است اما اروپایی‌ها در تقسیم کار مشترک با آمریکا سعی دارند با وعده‌هایی توخالی مانند اینستکس همچنان ایران را معطل نگه داشته و جنازه برجام را بزک کنند.