راهاندازی بازار متشکل ارزی برای سومین بار به تعویق افتاد!
در شرایطی که وزیر اقتصاد و رئیسکل بانک مرکزی تاکنون چندین بار زمان مشخصی را برای راهاندازی بازار متشکل ارزی اعلام کردهاند ولی این وعده برای بار سوم هم رخ نداد.
بازار متشکل ارزی که طبق گفته مسئولان ، محلی برای تعیین نرخ ارز در داخل کشور بوده و سازوکار قیمتی بازار را شفاف و قابل کنترل میکند، چندین بار در آستانه راهاندازی قرار گرفته اما تاکنون به طور کامل آغاز به کار نکرده است. این بازار که میتواند در کاهش و کنترل نرخ ارز موثر واقع شود در هفتههای اخیر مورد استقبال بسیاری از کارشناسان اقتصادی نیز قرار گرفت.
نکته قابل تامل اینکه مسئولان اقتصادی کشور بارها وعده راهاندازی این بازار را داده و حتی در برخی موارد زمان آن را هم مشخص کرده بودند و در آخرین مورد آن، فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد از راهاندازی بازار متشکل ارزی در هفته گذشته خبر داد و براساس گفته او قرار بود که این بازار در هفتهای که گذشت راهاندازی شود، اما این کار اجرایی نشد.
این دومین طرح بانک مرکزی است که در همین روزهای اخیر با تأخیر همراه میشود؛ چنانکه هفته گذشته نیز طرح رمز دوم یکبار مصرف که قرار بود از ابتدای خرداد ماه اجرایی شده و جایگزین رمزهای قبلی شود نیز به تعویق افتاد و زمانی برای آن مشخص نشد!
با این حال، عبدالناصر همتی، رئیسکل بانک مرکزی، در این باره اظهار داشت: از نظر ما بانک مرکزی اقدامات مربوط به خود را برای این بازار انجام داده، قانون آن را نیز ابلاغ کرده و شرکت مربوطه را نیز تأسیس کرده و اکنون ادامه این موضوع در اختیار این شرکت خواهد بود.
به گفته وی، ما نمیتوانیم زمانی برای آغاز به کار بازار متشکل ارزی اعلام کنیم، چراکه اقدامات اجرایی این بازار دیگر مربوط به ما نیست و بانک مرکزی کار خود را در این زمینه کرده است.
اظهارات رئیس بانک مرکزی در حالی است که بانک مرکزی، عملاً متولی تشکیل این شرکت و بازار متشکل ارزی به شمار میرود و باید به عنوان نهاد نظارتی بر این بازار فعالیت کند، بنابراین بانک مرکزی پس از انجام اقدامات اولیه باید در زمینه ادامه فعالیت این شرکت نیز پاسخگو باشد.
جالب آنکه بانک مرکزی اعلام زمان برای آغاز فعالیت این بازار را در حیطه وظایف خود نمیداند، اما در عین حال وزیر امور اقتصادی و دارایی از اجرایی شدن این بازار خبر میدهد و به نظر میرسد که این روزها هماهنگی لازم میان وزارت اقتصاد و بانک مرکزی وجود ندارد.
جالبتر آنکه بانک مرکزی در شرایطی اعلام کرده زمانی تعیین نمیکند که پیش از وعده وزیر اقتصاد دو بار دیگر توسط خود او زمان راهاندازی این بازار تعیین شده بود!
همتی، در سوم بهمن 1397 گفته بود: زمینههای قانونی بازار متشکل ارزی در حال انجام است و ظرف یکی دو هفته آینده عملیاتی خواهد شد و بازار متشکل ارزی برای اسکناس است که صرافان بتوانند از طریق اینترنتی خرید و فروش عمده را انجام دهند و بانک مرکزی با سیاستهای خود بازار را متعادل خواهد کرد.
با این وجود، پس از آن اعلام کرد که میتوانیم در این دو هفته باقی مانده از سال ۹۷ آن را اجرایی کنیم و مصوبات را از شورای پول و اعتبار گرفتهایم؛ ولی صلاح است از نیمه دوم فروردین کلید اجرای رسمی را بزنیم.
رئیسکل بانک مرکزی بالاخره در 18 فروردین امسال، با بیان اینکه یکی از دستورات نخستین جلسه شورای پول و اعتبار، بحث بازار متشکل ارزی است، گفت: اعضای هیئتمدیره بازار متشکل ارزی مشخص شدند و با توجه به اینکه کارهای نرمافزاری و سختافزاری آن زمان میبرد، امیدواریم که تا پایان ماه جاری عملیاتی شود.
با این حال، علیرغم اتمام موعد مقرری که برای راهاندازی این بازار ذکر شده بود، هنوز خبری از ایجاد این بازار نشده و معلوم نیست با وجود این وعدههای مکرر و اهمیت بالایی که این بازار دارد، چه زمانی این وعده جامه عمل خواهد پوشید؟ بگذریم که فارغ از افزایش حس بیاعتمادی نسبت به مسئولان، این تاخیر آفات دیگری مانند منتظر گذاشتن بازار درخصوص واکنشهای احتمالی دارد.