نگاهی به زندگینامه، سوابق قضایی، اجرایی و علمی حجتالاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی
حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی با صدور حکمی حجتالاسلام والمسلمین سيد ابراهيم رئيسی را به ریاست قوه قضائیه منصوب کردند.
به گزارش میزان حجتالاسلام والمسلمین سيد ابراهيم رئيسی در آذرماه سال ۱۳۳۹ هجری شمسی در خانوادهای روحانی در شهر مشهد و در محله نوغان دیده به جهان گشود. پدر و مادر ایشان از سلاله سادات حسینی هستند و نسبتش از هر دو طرف به حضرت زید بن علی بن الحسین(ع) میرسد. او در ۵ سالگی پدر خود را که از روحانیون مشهد بود از دست داد.
وی تحصیلات ابتدایی را در مدرسه جوادیه گذرانده و تحصیل در علوم حوزوی را در مدرسه نواب و سپس در مدرسه آیتالله موسوینژاد شروع نمود. در سال ۱۳۵۴ جهت ادامه تحصیلات به حوزه علمیه قم، مدرسه آیتالله بروجردی رفت و مدتی نیز در مدرسهای که با مدیریت آیتالله پسندیده و در واقع با نظر امام خمینی(ره) اداره میشد،اشتغال به تحصیل داشت.
حجتالاسلام والمسلمین سيد ابراهيم رئيسی در حوزه علمیه قم، اصول فقه را نزد آیتالله مروی، لمعتین را محضر آیتالله فاضل هرندی، رسائل را نزد آیتالله موسوی تهرانی، مکاسب محرمه را خدمت آیتالله دوزدوزانی، کتاب البیع مکاسب را نزد آیتالله خزعلی، خیارات مکاسب را نزد آیتالله ستوده و آیتالله طاهری خرمآبادی و کفایه را خدمت آیتالله سید علی محقق داماد، تفسیر قرآن کریم را نزد آیتالله مشکینی و آیتالله خزعلی، شرح منظومه و فلسفه را نزد آیتالله احمد بهشتی و دوره شناخت را نزد آیتالله مطهری و نهجالبلاغه را محضر آیتالله نوری همدانی آموخت.
حجتالاسلام والمسلمین سيد ابراهيم رئيسی از درس خارج اصول آیتالله سید محمدحسن مرعشی شوشتری و آیتالله هاشمی شاهرودی و خارج فقه آیتالله آقا مجتبی تهرانی و آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب استفاده کرده است علاوه بر این ایشان با اتمام دوره سطح حوزه توانست به دوره کارشناسی ارشد رشته حقوق خصوصی راه یافته و پس از دفاع از پایان نامه خویش با عنوان «ارث بلا وارث» در سال تحصیلی ۱۳۸۰ با قبولی در کنکور دکترای مدرسه عالی شهید مطهری در رشته فقه و حقوق خصوصی ادامه تحصیل دهد.
حجتالاسلام والمسلمین سيد ابراهيم رئيسی با تکمیل تحقیقات خود در حوزه فقه و حقوق، موفق به اخذ مدرک عالیترین سطح آموزشی حوزه (سطح چهار) شد و در نهایت رساله دکترای خود را با عنوان «تعارض اصل و ظاهر در فقه و حقوق» دفاع نمود.
حجتالاسلام والمسلمین سيد ابراهيم رئيسی بهدنبال هتک حرمت امام خمینی(ره) در روزنامه اطلاعات و آغاز حرکتهای مردمی، در اجتماعات اعتراضی که مبدأ اغلب آنها مدرسه آیتالله بروجردی (مدرسه خان) بود، شرکت داشته و در قالب هستهای از طلاب انقلابی فعالیت مینمود. وی در این دوران فعالیتهای مبارزاتی خود را در قالب ارتباط برقرار کردن با علمای انقلابی که از زندان آزاد شده بودند و یا در تبعید به سر میبردند پی گرفت.
همچنین در تجمعاتی مثل تحصن علما و روحانیون در دانشگاه تهران، شرکت داشت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در دوره تربیتی خاصی که مرحوم شهید بهشتی جهت کادرسازی برای تأمین نیازهای مدیریتی نظام اسلامی برگزار مینمود، شرکت داشت.
وی به دنبال شورشهای مارکسیستی و ایجاد مشکلات متنوع در شهر مسجد سلیمان، جهت شرکت در فعالیتهای فرهنگی همراه با گروهی از طلاب عازم آن منطقه شد. پس از بازگشت از مسجد سلیمان، مجموعه سیاسی-عقیدتی پادگان آموزشی صفر- دو در شاهرود را تأسیس و برای مدت کوتاهی آن را اداره کرد.
ورود حجتالاسلام والمسلمین سيد ابراهيم رئيسی به عرصه مدیریت از سال ۱۳۵۹ و با حضور در جایگاه دادیاری شهرستان کرج آغاز شد و پس از چندی با حکم شهید آیتالله قدوسی، به سمت دادستان کرج منصوب شد. موفقیت ایشان در ساماندهی وضعیت پیچیده این شهر موجب شد تا پس از دو سال خدمت در این جایگاه مهم (در سالهای ۱۳۵۹، ۱۳۶۰) ایشان در سال ۱۳۶۱ همزمان با دادستانی کرج مسئولیت دادستانی شهر همدان را نیز عهدهدار شود. حضور همزمان ایشان در این دو مسئولیت برای مدتی ادامه یافت تا آنکه به عنوان دادستان استان همدان معرفی شد و از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۳ به مدت سه سال در این سمت خدمت نمود.
حجتالاسلام والمسلمین سيد ابراهيم رئيسی در سال ۱۳۶۴ به عنوان جانشین دادستان انقلاب تهران منصوب شد و به این ترتیب، دوره مدیریت قضایی ایشان در تهران آغاز شد سپس ایشان مورد توجه حضرت امام خمینی(ره) قرار گرفت و احکام ویژه و مستقیمی را برای رسیدگی به مشکلات اجتماعی در برخی استانها از جمله لرستان، کرمانشاه و سمنان از بنیانگذار انقلاب اسلامی دریافت کرد که این احکام در صحیفه امام ثبت شده است.
بعد از رحلت امام (ره) حجتالاسلام والمسلمین سيد ابراهيم رئيسی با حکم رئیس قوه قضائیه به سمت دادستان تهران منصوب شد و از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۳ به مدت پنج سال این مسئولیت را برعهده داشت. ایشان از سال ۱۳۷۳ به ریاست سازمان بازرسی کل کشور منصوب شد که خدمت ایشان در این سمت تا سال ۱۳۸۳ ادامه یافت.
تحولات ایجاد شده در حوزه نظارت بر دستگاههای اداری مربوط به این دوره است که همزمان با روی کار آمدن دولت ششم و هفتم میباشد.
حجتالاسلام والمسلمین سيد ابراهيم رئيسی از سال ۱۳۸۳ تا سال ۱۳۹۳، به مدت ده سال معاون اول قوه قضائیه بوده و از سال ۱۳۹۳ تا اواخر سال ۱۳۹۴ نیز مسئولیت دادستانی کل کشور را برعهده داشته است همچنین ایشان از سال ۱۳۹۱ تا کنون با حکم مقام معظم رهبری به عنوان دادستان کل ویژه روحانیت میباشد.
وی در ۱۷ اسفند ۹۴، با حکم مقام معظم رهبری عهدهدار تولیت آستان قدس رضوی علیهالسلام شده و تا کنون نیز مفتخر به خدمت در آن آستان رفیع است.
گفتنی است در سال ۱۳۷۶، حجتالاسلام والمسلمین سيد ابراهيم رئيسی به پیشنهاد برخی اعضای مؤثر جامعه روحانیت مبارز از جمله آیتالله مهدوی کنی و تصویب شورای مرکزی جامعه روحانیت به عضویت در آن شورا در آمد.
حجتالاسلام والمسلمین سيد ابراهيم رئيسی در سال ۱۳۸۵، از طرف جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و جامعه روحانیت مبارز و به توصیه نخبگان استان خراسان جنوبی برای عضویت در چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری خود را در معرض انتخاب مردم شریف آن دیار قرار داد و با نظر مثبت بیش از ۸۰ درصد مردم این استان وارد مجلس خبرگان شد. دو سال پس از حضور در این مجلس با رای خبرگان ملت به عنوان عضو هیئترئیسه انتخاب و عضویت ایشان در این جایگاه تا اتمام دوره چهارم با رای نمایندگان محترم مجلس خبرگان تمدید شد.
همچنین وی در دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری نیز با کسب اکثریت قاطع آرا برای دومین بار به عنوان نماینده مردم شریف خراسان جنوبی برگزیده شد و عضویت ایشان در هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری همچنان ادامه دارد و در سال ۱۳۹۶ با حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی به عنوان عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب گردید.
تدریس در حوزههای علمیه
حجتالاسلام والمسلمین سيد ابراهيم رئيسی علاوه بر مسئولیتهای کلان کشوری، بنا به توصیه مکرر آیتالله مهدوی کنی و آیتالله حاج آقا مجتبی تهرانی مبنی بر حفظ ارتباط درسی خود با طلاب، از سال ۸۰ تا کنون به عنوان مدرس در مدارس علمیه تهران از جمله مدارس مجد، امیرالمومنین علیهالسلام، امام حسین علیهالسلام و مروی به تدریس دروس سطوح عالی: رسائل و مکاسب، کفایتین و درس خارجه فقه (قواعد فقهیه) مشغول بودهاند ایشان بعد از انتقال به مشهد مقدس از ابتدای سال تحصیلی ۱۳۹۵ در مدرسه عالی نواب مشهد و پس از آن در مدرسه علمیه ۲ درب حرم مطهر تدریس در موضوع «فقه وقف» را آغاز کرد و طی دو سال تحصیلی موضوع وقف و نذر را به صورت کامل تدریس نمود و در ادامه (سال تحصیلی ۹۷) درس خارج فقه با موضوع امر به معروف و نهی از منکر را شروع کرد که مورد استقبال باشکوه فضلا حوزه علمیه مشهد نیز قرار گرفت تا کنون یک دوره از درسها حوزوی ایشان در زمینه قواعد فقه در قالب سه جلد کتاب با عنوان قواعد فقه عبادی قواعد فقه قضایی و قواعد فقه اقتصادی به رشته تحریر درآمده است و کتاب وقف و امر به معروف و نهی از منکر ایشان نیز که طی سه سال اخیر در حوزه علمیه مشهد تدریس کردهاند در حال تدوین
میباشد.
حجتالاسلام والمسلمین سيد ابراهيم رئيسی علاوه بر این در دانشگاه نیز در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه امام صادق (علیهالسلام) و دانشگاه شهید مطهری و دانشگاه آزاد اسلامی به تدریس دروس تخصصی فقه قضا، فقه اقتصاد، اصول فقه و قانون مدنی پرداخته است.