قطر: هر کشتی وارد آبهای ما شود نابود خواهد شد
تشدید تنش در شبه جزیره عربی باعث شده تا قطر نیروهای نظامی خود را در بالاترین سطح آمادگی قرار دهد. برخی منابع احتمال حمله نظامی سعودی به قطر را «جدی» دانستهاند.
سرویس خارجی -
جنون سعودی در شبه جزیره عربی به مرز انفجار رسیده است. درباریان افراطی در کاخ پادشاهی وهابیون سعودی حکومت داری را با بازیهای کامپیوتری اشتباه گرفتهاند و کلید شروع بازیای را فشار دادهاند که رفته رفته از اختیار آنها خارج میشود. همیشه نیز چنین بوده است، شروعکننده بحرانها لزوما کنترلکننده آنها نخواهد بود. بحران در شبه جزیره عربی در حالی امروز وارد ششمین روز خود میشود که به اصطلاح عامیانه «شوخی شوخی دارد جدی میشود.»
روز دوشنبه هفته گذشته بود که پادشاه سعودی ناگهان قطع روابط دیپلماتیک با قطر را اعلام و چندین کشور دیگر به تبعیت از ریاض روابط خود را با دوحه قطع کردند. در ابتدا همه این ماجرا را همانند سال 2014 که برخی از کشورهای عربی سفرای خود را از قطر فراخواندند میپنداشتند و گمان میبردند که به زودی همه چیز روبراه خواهد شد و قطر بار دیگر در برابر فشارهای آلسعود کوتاه خواهد آمد.
اما غافل از آنکه نه ریاض همانند سال 2014 اندک اعتباری دارد و نه قطر سرسپردگی آن زمان را. نتیجه اینکه بحران کنونی نه تنها فروکش نکرده بلکه با جانبداری آمریکا از ریاض در این موضوع، پیچیدهتر هم شده است. به ویژه پس از آنکه عادل الجبیر وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه گذشته احتمال حمله نظامی به قطر را بعید ندانست.
اکنون همه نگاهها به شلیک اولین گلوله از طرف یکی از دو عامل بحران یعنی ریاض و دوحه است تا چه بسا جنگی دیگر در خاورمیانه به عنوان محیط «همیشه همراه با جنگ» در بگیرد. نگاهی به نشانهها و مواضع طرفین در این مورد بیانگر آن است که روزهای آتی میتواند آبستن تحولات سرنوشت سازی باشد که جنگ نیز ممکن است یکی از آن تحولات باشد.
هشدار قطر
در همین ارتباط، یک منبع آمریکایی به شبکه سی ان ان گفته که «آمریکا تحرکات نظامی قطر را به دقت رصد میکند و دوحه به عربستان، امارات و بحرین هشدار داده است که به سوی هر کشتی که بخواهد وارد آبهای قطر شود، آتش خواهد گشود.» این منبع آمریکایی که خواستار عدم افشای نامش شده، همچنین مدعی شده که «قطر نیروهایش را در بالاترین درجه آمادهباش قرار داده و ارتش قطر 16تانک «لئوپارد» را از پادگانها خارج و در دوحه مستقر کرده است.»
اردوغان به کمک قطر آمد
همچنین «رجب طیب اردوغان»، رئیسجمهور ترکیه مصوبه پارلمان این کشور در مورد اعزام مستشار نظامی به قطر را امضا و برای اجرا ابلاغ کرده است. قرار است دولت ترکیه در کنار پهپادهای کنترل مرز، نیروی نظامی نیز به قطر اعزام کند؛ پیش از این تعداد این نیروها 300 نفر اعلام شده بود اما حالا گفته شده که طبق قانون مصوب، ارتش ترکیه میتواند تا 5 هزار سرباز به قطر اعزام کند. همچنین نظامیان قطری مستقر در مرزهای سعودی در پی بحران در روابط ریاض - دوحه با تمامی تجهیزات نظامی سنگین و نیمه سنگین خود به کشورشان بازگشتند. همه این نشانهها خبر از وقوع تحولات جدی را میدهند. ترکیه همواره با سعودیها بر سر رهبری جهان اسلام رقابت داشته است!
عبدالباری عطوان سردبیر رایالیوم نیز در مقالهای با اشاره به «تحولات سریع بحران عربستان و متحدانش با قطر» اعلام کرده «ناکام ماندن تلاشهای امیر کویت برای میانجیگری در خصوص حل و فصل بحران و شروط دهگانه جبهه سعودی از یک طرف و مخالفت قطر با آن از سوی دیگر و مسائل مهم دیگر حاکی از این است که جنگی در راه است.»
چهارشنبه گذشته برخی خبرگزاریها از تعیین 10 شرط برای قطر از سوی آلسعود خبر دادند. این 10 شرط به شرح زیر است: قطع فورى روابط ديپلماتيك با ايران، اخراج اعضاى حماس از قطر، مسدود كردن حساب اعضاى حماس و توقف کمک مالی به آنها، اخراج اعضای جماعت اخوان المسلمين مصر، اخراج مخالفان شوراى همكارى خلیجفارس از قطر، توقف حمايت از گروههای تروريستى، توقف دخالت در امور داخلى مصر، توقف پخش برنامه از شبکه تلویزیونی الجزيره، عذرخواهى از 5 کشور دیگر عضو شوراى همکاری خلیجفارس بابت مطالب پخششده از الجزيره و تعهد به پايبندى به کلیه سیاستهای شوراى همکاری خلیجفارس.
بی اطلاعی ترامپ
از پایگاه نظامی آمریکا
از سوی دیگر پس از آنکه دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا در بحران قطر و عربستان جانب ریاض را گرفت شبکه MSNBC اعلام کرد، منابعی در کاخ سفید گزارش دادهاند که ممکن است ترامپ نمیدانسته که آمریکا در قطر پایگاه دارد. در غیر اینصورت چنین موضعی نمیگرفت. نیویورکتایمز هم در این مورد نوشته: «ترامپ با جانبداری از عربستان به منافع آمریکا ضربه زد.»
از سوی دیگر ترامپ به صورت تلفنی با شیخ «تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر گفت وگو و رایزنی کرد. کاخ سفید در بیانیهای اعلام کرده که ترامپ در این گفت وگو بر ضرورت تلاش تمام کشورهای منطقه برای قطع حمایت از گروههای تروریستی و ممانعت از ترویج ایدئولوژی افراط گرایی تاکید کرده است. بر اساس اعلام کاخ سفید رئیسجمور آمریکا همچنین برگزاری نشست بین طرفین بحران کشورهای عربی در کاخ سفید به منظور کمک به حل اختلافات را مطرح کرده است. پس از این مذاکرات و پیامها، یک مقام قطری روز پنجشنبه از مخالفت امیر قطر با مشارکت در مذاکرات میانجیگرانه دونالد ترامپ در واشنگتن خبر داد.
این مقام قطری که نخواست نامش فاش شود در گفت وگو با خبرگزاری رویترز عنوان کرد، امیر قطر قصد ندارد کشورش را در حالی که تحت تحریم همسایگانش قرار دارد ترک کند.»
۵۹ شخصیت و ۱۲ نهاد قطر در فهرست تروریسم
از سوی دیگر، کشورهای عربستان، مصر، امارات و بحرین با صدور بیانیهای مشترک، ۵۹ شخصیت و ۱۲ نهاد قطری را در فهرست تروریسم قرار دادند . این چهار کشور قطر را به بیثباتی و هرج و مرج در این کشورها از سوی افراد و سازمانهای تروریستی مورد حمایت این کشور متهم کردند و مدعی شدهاند: قطر به تعهدات خود در زمینه مبارزه با تروریسم پایبند نبوده است.
بر اساس این بیانیه، شیخ «یوسف قرضاوی» از چهرههای سرشناس و شخصیتهای سرسخت در دفاع از اخوان المسلمین و مورد حمایت قطر در لیست گروههای تروریستی قرار گرفته است. دولت قطر در بیانیهای رسمی ضمن رد فهرست تروریسم جدید اعلام شده از سوی چهار کشور عربی، آن را بیپایه و اساس خوانده است. شبکه المیادین هم گزارش داده که قطر در بیانیه خود تأکید کرده پایبندی این کشور به مبارزه با تروریسم به مراتب محکمتر و بیشتر از این چهار کشور است.