سرویس خارجی-

سند «اصول و سیاست‌های عام» حماس شامل 42 بند در 11 عنوان است که در این سند جنبش حماس، به تعریف خود، آرمان و رویکردهایش برای پروژه آزاد سازی فلسطین و نظام سیاسی می‌پردازد و این سند متضمن اصول اساسی مسئله فلسطین، وحدت ملت، سرزمین و قضیه فلسطین و تعریف نظام سیاسی آن است.
 در بخش‌هایی از این سند که شامگاه دوشنبه در دوحه منتشر شد آمده است: «فلسطین قضیه ملتی است که جهانیان از تضمین حقوق آن و بازپس گیری آنچه از او غصب شده، عاجز مانده‌اند و سرزمین فلسطین از یکی از بدترین شیوه‌های اشغالگری در جهان رنج می‌برد.
 فلسطین سرزمین مقاومت است که تا تحقق پروژه آزادسازی، بازگشت آوارگان و تشکیل کشور با حاکمیت کامل به پایتختی قدس ادامه خواهد داشت.
فلسطین در اساس مسئله یک سرزمین اشغال شده و ملتی آواره است و حق بازگشت آوارگان فلسطینی به شهر و دیار خود یعنی سرزمین‌های اشغالی 1948 یا 1967 که از آن کوچانده شده‌اند یا از بازگشت به آن منع می‌شوند، حقی طبیعی، فردی و دسته جمعی است که ادیان آسمانی، مبانی اساسی حقوق بشر و قوانین بین‌المللی بر آن تاکید دارند و هیچ طرفی چه فلسطینی، چه عربی و یا بین‌المللی اجازه دخل و تصرف در این حق را ندارد.»
صهیونیزم خطری برای کل امت اسلامی و صلح جهانی
در این سند همچنین تاکید شده که حماس مخالف تمامی طرح‌ها و پروژه‌هایی است که هدف از آن تصفیه مسئله آوارگان است همچنین حماس معتقد است که پرداخت غرامت به آوارگان فلسطینی به خاطر خسارت‌هایی که در نتیجه کوچانده شدن و آوارگی از سرزمینشان به آنان وارد شده است، حقی طبیعی در کنار حق بازگشت آنان به وطنشان است و پس از بازگشت این حق نیز باید محقق شود .پروژه صهیونیزم نیز نه تنها ملت فلسطین، بلکه کل امت اسلامی و عربی را هدف قرار داده است و خطری حقیقی برای همه آنها و تهدیدی اساسی برای امنیت و منافع آن‌ها است و در تضاد با اهداف و خواسته‌های آنان در زمینه وحدت، نهضت و آزادی است. همچنین پروژه صهیونیزم خطری برای امنیت و صلح جهانی، جامعه بشریت و منافع و امنیت آن است.
به رسمیت شناختن اسرائیل هرگز
حماس تاکید می‌کند که مبارزه با پروژه صهیونیسم جنگ با یهودیان به علت دین آنها نیست، و حماس هرگز با یهودیان صرفا بخاطر یهودی بودن وارد نبرد نشده است، بلکه علیه صهیونیست‌های اشغالگر و غاصب وارد مبارزه شده است و ما هرگز رژیم صهیونیستی را به رسمیت نمی‌شناسیم و هر آنچه در سرزمین فلسطین حادث شده است، از اشغالگری، شهرک سازی، یهودی سازی و تغییر و تحریف حقائق باطل و مردود است و حقوق هرگز با گذر زمان از بین نمی‌رود.
تمام فلسطین مال فلسطینی‌هاست از بحر تا نهر
حماس در این سند سیاسی تاکید کرد که هرگز از ذره‌ای از خاک فلسطین تحت هیچ شرایط و فشاری و حتی در صورت تداوم اشغالگری رژیم صهیونیستی چشم پوشی نخواهد کرد و حماس مخالف هرگونه طرح جایگزین به جای آزاد سازی کامل سرزمین فلسطین از رود اردن تا دریای مدیترانه است و حماس بدون برسمیت شناختن رژیم صهیونیستی و بدون چشم پوشی از هیچکدام از حقوق فلسطینیان به تشکیل کشور مستقل فلسطینی با حاکمیت کامل به پایتختی قدس در مرزهای چهارم ژوئن 1967 همراه با بازگشت آوارگان و پناهندگان به منازل خود را یک چهارچوب توافقی ملی مشترک می‌داند. حماس با آسیب رساندن به مقاومت و جایگاه آن مخالفت و بر حق ملت فلسطین در توسعه ابزارهای مقاومت و مکانیزم‌های آن تاکید می‌کند. مدیریت مقاومت از لحاظ انجام عملیات یا آتش بس یا تنوع وسایل و شیوه‌ها در چارچوب پروسه مدیریت منازعه می‌گنجد و به زیان اصل مقاومت نیست.
اما حذف واژه «نابودی اسرائیل» در کنار «تشکیل فلسطین تا سرزمین‌های سال 1967 در این سند باعث به وجود آمدن جنجال در رسانه‌ها شده است.
واکنش ها و چند نکته
انتشار این سند از سوی محافل مختلف با واکنش‌های متفاوتی رو برو شده است. برخی با توجه به موارد یاد شده این سند را آغاز عقب نشینی حماس از پروژه رویارویی حقیقی با دشمن صهیونیستی و برخی دیگر ارایه این سند از سوی حماس را نشانه دوراندیشی این جنبش فلسطینی نسبت به چالش‌های پیش رو دانسته‌اند. فارغ از این قضاوت‌ها در خصوص انتشار تازه‌ترین سند راهبردی حماس ذکر چند نکته شاخص به همراه رویکردهای آتی این جنبش ضروری به نظر می‌رسد:
حماس در این سند بارها بر ادامه راه جهاد و مقاومت، آزادی کامل سرزمین فلسطین از بحر تا نهر و عدم شناسایی اسرائیل تاکید کرده است.حماس تشکیل دولت فلسطینی در مرزهای ۱۹۶۷ را تصمیمی ملی و مشترک توسط همه گروههای فلسطینی دانسته است. حماس خود را نه یک جنبش وابسته به اخوان المسلمین بلکه یک جنبش اسلامی معرفی می‌کند.حماس مبارزه خود را نه علیه دیانت یهود و یهودیان بلکه علیه رژیم صهیونیستی و با تاکید بر صهیونیستی بودن اسرائیل می‎داند.
تحلیلگران معتقدند حماس با انتشار این سند با تاکید چندباره بر هویت جهادی خود از طریق اعلام مبارزه با اسرائیل تا آزادی کامل فلسطین و عدم شناسایی این رژیم تلاش کرده اولا رضایت جمهوری اسلامی ایران را به عنوان تنها کشوری که از رویکردهای جهادی فلسطینی به طور واقعی حمایت کرده است جلب نماید. دوما، با اسلامی خواندن خود و عدم ذکر وابستگی به اخوان المسلمین همراهی مصر را با خود درآینده طلب کرده است. سوما، با اعلام پذیرش تشکیل کشور فلسطینی در مرزهای ۱۹۶۷ عملا تلاش کرده است خود را با تشکیلات خودگردانی فلسطین، ترکیه، عربستان، اردن و قطر و... همراه نشان دهد. اگرچه یادآوری این نکته هم ضروری است که حماس همیشه اعلام کرده که به دنبال تشکیل کشور فلسطین در مرزهای 1967 است اما این به معنی عقب‌نشینی از سرزمین‌های 1948 نبوده است. چهارم، با تفکیک میان یهودیت و فرقه صهیونیسم چهره‌ای مترقی از خود در نزد افکار عمومی غرب به اشتراک گذاشته است. به این ترتیب می‎توان گفت جنبش مقاومت فلسطین حماس کار تدوین این سند را مبتنی بر شرایط و تنگناهایی ساخته است که حسب شرایط و چالش‌های داخلی، منطقه‌ای و جهانی بر او تحمیل شده و تلاش دارد چاره‌ای برای برون رفت از آن بیندیشد. نکته دیگر آنکه عربستان، مصر، قطر، ترکیه و اردن با حماس در قضیه فلسطین فقط تشکیل دولت فلسطینی تا مرزهای ۱۹۶۷ هست و بی‌شک اسرائیل را در مرزهای ۱۹۴۸ شناسایی خواهند کرد. از سویی همه می‌دانیم که اسرائیل حاکمیت مطلق فلسطینی‌ها را در مرزهای ۱۹۶۷ و در همجواری خود هرگز نخواهد پذیرفت! به عبارت دیگر در خوش‌بینانه‌ترین حالت می‌توان گفت حماس با این رویکرد احتمالاً با حفظ راهبرد، به تغییر تاکتیک روی آورده است. این در شرایطی است که خالد مشعل اخیرا سفرهایی نیز به مصر و ترکیه داشته و در‌باره موضوع فلسطین با آنان رایزنی‌هایی نیز داشته است.
واکنش رژیم صهیونیستی
رژیم صهیونیستی اما در اولین واکنش به سند جدید جنبش حماس، خواستار پایان مقاومت مسلحانه فلسطینیان شد. تل آویو در واکنش به بیانیه حماس درخصوص پذیرفتن تاسیس دولت فلسطینی در مرزهای 1967 هم تاکید کرده تا زمانی که این گروه سلاح خود را زمین نگذاشته و از مقاومت خشونت‌بار دست نکشد، تغییر شکل حماس را نمی‌پذیرد. با وجود حذف شدن بند بنیادین «دعوت صریح به لزوم از بین بردن موجودیت اسرائیل» از سند جدید جنبش حماس اما بازهم رژیم صهیونیستی معتقد است این گروه هم‌اکنون تمام منابع و تدارکات خود را برای جنگ با اسرائیل هزینه می‌کند.