بیتدبیری دولت بانک مرکزی را هم غافلگیر کرد(خبر ویژه)
یک روزنامه حامی دولت، موضع ناگهانی تغییر پول ملی را بیتدبیری خواند.
روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: انتشار خبر موافقت هیئت وزیران با تغییر نام واحد پول ملی کشور از ریال به تومان، موجی از اظهارنظرها و تحلیلها را به دنبال داشت که همچنان ادامه دارد. چرایی اتخاذ چنین تصمیمی توسط دولت و منطق اقتصادی که قاعدتا باید مبنای این تصمیم باشد، مقولهای است که باید به تفصیل به آن پرداخت و قطعا دیدگاههای مختلفی نیز درباره آن وجود دارد اما گذشته از این مسائل به نظر میرسد باید به چند نکته درباره نحوه اعلام این خبر، رفتار مسئولان دولتی درباره این تصمیم و شیوه اطلاعرسانی دولت خصوصا بانک مرکزی به عنوان اصلیترین دستگاه مرتبط با این تصمیم توجه کرد چرا که مرور آنچه در این حوزهها طی روزهای اخیر شاهدش بودیم، ایراداتی جدی را نشان میدهد.
خبر موافقت دولت با تغییر نام پول ملی از ریال به تومان برای اولین بار توسط پایگاه اطلاعرسانی دولت (پاد) منتشر شد. در خبری که روی خروجی پاد قرار گرفت به اعلام همین نکته بسنده شده بود که دولت با تغییر نام واحد پول ملی از ریال به تومان موافقت کرده است و هر ده ریال یک تومان خواهد بود. این خبر درباره حذف صفر یا صفرهایی از پول ملی ساکت بود ولی بعضی رسانهها بر مبنای اعلام محاسبه هر تومان ده ریال، دو موضوع حذف صفر از پول و تغییر نام واحد پول را با یکدیگر خلط کردند.
حال سوال اینجاست که دلیل انتشار چنین خبری از سوی پایگاه اطلاعرسانی دولت چیست؟ پایگاه اطلاعرسانی دولت، یک رسانه به معنای معمول نیست بلکه همانگونه که از نامش پیداست بولتن دولت است. آیا انتشار خبر موافقت دولت با چنین موضوعی نباید حساب شدهتر و پس از آمادگی لازم برای ارائه توضیحات کافی به جامعه منتشر شود؟
نکته مهمتر اینکه رئیس کل بانک مرکزی و قائم مقام او در توضیحات جداگانهای تصریح و تاکید کردهاند که تغییر نام واحد پول موضوعی جدا از حذف صفر از پول ملی است و نباید این دو را با هم خلط کرد. حال پرسش این است که آیا بانک مرکزی تصمیمی برای حذف صفر یا صفرهایی از پول ملی دارد یا خیر؟ اگر چنین تصمیمی دارد چرا تغییر نام پول را تا زمان حذف صفر به تعویق نمیاندازد؟
این واقعیت را نمیتوان نادیده گرفت که در صورت تغییر نام واحد پول از ریال به تومان باید اسکناسها و سکهها هم تعویض شوند که هزینههای فراوانی خواهد داشت و در صورتی که قرار باشد صفری در آینده از پول ملی حذف شود همین هزینهها مجددا باید پرداخت شود.
از مجموع موضعگیریهای مسئولان بانک مرکزی طی روزهای اخیر به نظر میرسد مسئولان این بانک هم از تصمیم دولت غافلگیر شدهاند چرا که هیچ توجیهی برای این تصمیم ارائه نکردهاند جز «احترام به عرف جامعه»!
اینکه چرا دولت ناگهان و در حالی که لوایح پیشنهادی برای بانکهای کشور هم اشارهای به تغییر نام پول ملی نشده، تصمیم گرفته ریال را به تومان تبدیل کند؟ چرا چنین تصمیمی را بدون در نظر گرفتن الزامات آن از جمله تعویض اسکناسها گرفته است از جمله پرسشهایی است که نشان میدهد، تامل و تدبیر لازم برای این اقدام صورت نگرفته است. با این حال متاسفانه تدابیر درستی برای تشریح و توضیح ابعاد مختلف این تصمیم به افکار عمومی توسط بانک مرکزی اتخاذ نشده و تنها به یک نوشته تلگرامی به نام رئیس کل بانک مرکزی و مصاحبهای که روابط عمومی با قائم مقام بانک مرکزی انجام داده، اکتفا شده است در حالی که مردم پرسشهای متعددی در اینباره دارند که قاعدتا باید توسط رسانهها با مسئولان بانک مرکزی مطرح و پاسخ آنها منتشر شود ولی غفلت مسئولان بانک مرکزی از اصول اطلاعرسانی باعث شده است «تکگوییهای تلگرامی» و «مصاحبه با کارمندان روابط عمومی» جایگزین پاسخگویی به رسانهها شود!