تاراج اموال بیتالمال به دست دربار پهلوی(فساد عصر پهلوی)
قرار بود طبق خواسته شاه معدوم، ثروتش به نسبت زیر تقسیم شود: 20 درصد به فرح دیبا، ۲0 درصد به پسر بزرگش رضا، 15 درصد به فرحناز، 15 درصد به لیلا، 20 درصد به علیرضا پسر دیگر شاه، 8 درصد به شهناز و 2 درصد به نوهاش مهناز زاهدی. ارزش ثروت تقسیم شده شاه از ۱۲۰ میلیون دلار بر طبق گفته بعضی وابستگان به خانواده پهلوی تا 100 میلیارد دلار طبق برآوردهای نیمهرسمی متغیر است. عباس میلانی كه به این خاندان نزدیك است رقمی نزدیك به یكمیلیارد دلار را نزدیكتر به واقعیت میداند و هنوز هم مشخص نیست چه میزان از ثروت ایران توسط او و خاندانش به یغما رفته است.
درباره داراییهای ملی كه شاه و خانوادهاش از سالها قبل از انقلاب بویژه در ماههای آخر رژیم از ایران خارج كردهاند، اردشیر زاهدی از محرمان دربار پهلوی، چنین نوشته است: «دادستان تهران در زمان شریف امامی فهرست دقیقی از افرادی كه پولهایی را به شكل ارز خارج كرده بودند، استخراج كرد. در میان این فهرست شخص شاه به خروج 31 میلیارد دلار از كشور متهم شده بود». این سخن را فردی بر زبان رانده كه وزیرامور خارجه و آخرین سفیر ایران در آمریكا در دوره محمدرضا پهلوی و داماد او بوده است.
اردشیر زاهدی تنها مقام رسمی رژیم بود كه در زمان بیماری محمدرضا شاه در دوره آوارگی با او بود و برای اقامت پهلوی دوم در آمریكا خیلی تلاش كرد. براساس اسناد و مدارك موجود، در بحبوحه انقلاب و در حالی كه بسیاری از ادارات در اعتصاب به سر میبردند، كاركنان بانك مركزی، در پانزدهم آذرماه 57، صورت كسانی كه طی 2 ماه شهریور و مهر 1357 ارز از مملكت خارج كرده بودند را منتشر كردند. در این لیست بیان شده بود كه كدامیك از مقامات دولتی و حكومتی حدود 13 میلیارد دلار از ثروتهای خود را به صورت ارز از كشور خارج كرده بودند.
فرح پهلوی و فرزندان او در حالی اعلام میكنند اموال شاه تنها 60 میلیون دلار بوده كه آمارها نشان میدهد تنها مقامات دولتی 13میلیارددلار ارز طی 2 ماه خارج كردند و شاه و اطرافیانش با بردن 384 چمدان بزرگ از طلا و جواهرات سلطنتی و ثروتهای دیگری كه قبل از این به صورت ارز از كشور خارج شده بود، مسلما مبلغی بیش از این به تاراج بردهاند. در این فهرست بانك مركزی نام 178 نفر از مقامات دولتی گنجانده شده بود.
جمع مبلغ حواله شده بالغ بر 13 میلیارد دلار ارز اعلام شد. این افراد چون وضعیت انقلاب و امكان سقوط نظام شاهنشاهی را دیدند اقدام به خارج كردن اموال خود از كشور كردند. براساس جمعبندی برخی گزارشها درباره همه دزدیها و اموال به سرقت رفته توسط این خاندان میتوان این رقم را تا 100 میلیارد دلار هم برآورد كرد.
سعید قانعی در این باره مینویسد: البته این جواهرات خود شاه و فرح بود، و الّا والاحضرتها جواهرات خود را به طور جداگانهای آورده بودند. به ویژه اشرف كه پیش از اوج گیری انقلاب از ایران خارج شده بود و به همین سبب هم سر فرصت عمده جواهرات خود را از ایران خارج كرده بود. همچنین «ملكه مادر» (مادر شاه) هم، كه حدود یك سالی قبل از انقلاب به لندن آمده بود، بیشتر جواهرات خود را در همان زمان همراه آورده بود.
اما شمس پس از خروج از ایران از وضع مالی اش گلایه داشت، هرچند این گلایههای مالی عادت دیرینه او بود.به هر حال شمس پیش ملكه مادر رفته و از نادارایی گلایه كرده بود، ملكه مادر هم مقداری جواهر به او داده بود. زمانی كه شاه در «باهاماس» بود شمس جواهرات را نزد برادر آورد و به او به مبلغ ده میلیون دلار فروخت بقیه را هم حوالت به فروش جواهرات كرده بود. برای فروش جواهرات به دستور شاه یك شركت به نام استون استار در مجمع الجزایر آنتی لیس از مستعمرههای كشور هلند، تأسیس شده بود. زیرا شركتهای آن جا دو مزیت داشتند: یكی آن كه سهام آنها بینام بود. و دیگری آن كه از پرداخت مالیات معاف بودند.
شركتهای این مجمع الجزایر توسط خانوادهای به نام «اسمیت» تأسیس میشوند. بدین ترتیب كه خانواده اسمیت شركتی به نام سیتکو دارند كه تحت لوای آن این شركتها را برای سرمایه داران نقاط جهان ایجاد و اداره میكنند. این گونه شركتها را ساحلی میگویند و به همین جهت به هیچ كشوری نباید حساب و كتاب و یا مالیات بدهند.
پس از ثبت جواهرات به نام «شركت ستاره سنگی» از جواهرفروشهای بینالمللی برای ارزیابی و عهد گرفتن آن جواهرات دعوت شده بود. از آن میان شخصی به نام «جاوری» كه یك جواهر فروش هندی بود، بالاترین قیمت را پیشنهاد كرده بود. بدین ترتیب جواهرات برای فروش در اختیار او گذاشته شد. این شخص كه در چندین كشور به كار فروش جواهر مشغول بود، در ایالت تگزاس هم شركتی داشت.
به دنبال فروش جواهرات رفتند اما این كار به طول انجامید و عمر شاه هم به دیدن پایان ماجرا كفاف نداد. به هر حال، جواهر فروش هندی بخشی از جواهرات را فروخته و از فروش آن نخست سه میلیون دلار بدهی شمس را پرداخته بود. بعد پیشنهاد كرده بود، با پولی كه به دست میآورد برای ورثه شاه در بازار تجارت بینالمللی جواهرات به تجارت بپردازد و از معاملات سود بیشتری نصیب آنان كند. این پیشنهاد مورد قبول فرح واقع شد.