دولت بازار ارز را رها کرده یا به تلاطم و دلالی دامن میزند؟!(خبر ویژه)
روزنامههای اصلاحطلب، دولت و برخی بانکهای خصوصی متصل به آن (نظیر بانک و صرافی پارسیان) را عامل تلاطم در بازار ارز میدانند.
روزنامه شرق در گزارشی از «بازار پرتلاطم ارز» و زیر تیتر «اربابان چهار راه استانبول پشت خط تلفن؛ جمشید بسمالله را بیخودی بدنام کردند» از قول برخی فعالان بانکی نوشت: ارباب چهار راه استانبول که جمشید بسمالله نیست، اربابان پشت خط تلفن هستند. حتی دلالان قدیمی بازار هم آنها را ندیدند و نمیشناسند. جمشید را بیخودی علم کردند و بدنامش کردند، او بدشانسی آورد، اربابان پشت خط تلفن بودند. جمشید در برابر آنها حتی مورچه هم نیست. شرق ادامه میدهد: دلار دیوانهوار روزهایش را برای رسیدن به 4 هزار تومان میگذراند. پای بزرگتر از جمشید بسمالله وسط است که در آن طرف خط تلفن نشستهاند. جویای ارباب این روزهای بازار ارز میشویم. یکی از دلالان که روزگاری شاگرد صراف بوده، میگوید: ارباب و دلالان بزرگ بازار فقط پشت تلفن هستند، نوچه دارند و کیسه کیسه پول جمع میکنند. آن دیگری میگوید: ارباب اول و آخر بازار ارز، دولت است و بس. حالا که قیمت نفتش پایین آمده، به سمت دلار آمده. آن طرفتر دلالی است که جالبتر از همه، اشاره به بانکیها دارد؛ بانکهایی که این روزها در این بازار بلبشو خوب کاسبی میکنند؛ میگویند همین بانکها هستند که بازار را خراب میکنند آن وقت کاسه و کوزهها را سر ما دلالان میشکنند.
هر یک از بانکها چهار نماینده در چهار راه استانبول دارند، صبح به صبح میآیند و 50 میلیون دلار با خود به بازار میآورند و ریال آن را شب به بانک برمیگردانند. بازار را دلارهای بانکی و دلالان بانکی به هم ریخته است، نه دلالان بازار. اما عدهای دیگر معتقدند این روزها تاجران و مسافران در راه خارج از کشور و سلیمانیه عراق هستند که عرضه و تقاضای بازار را آنچنان تحت تأثیر قرار دادند که بازار به این وضع بیفتد.
یکی از دلالان اطلاعات جالبی در این باره داشت؛ میگفت: ارز میخرند و به خارج میبرند و با 40 الی 50 تومان اختلاف میفروشند. در این وسط، حداقل پنج میلیون سود میبرند. عدهای از دلالان تنها خریداران این روزهای بازار را عامل افزایش قیمت دلار میدانند، اما برخی در نگاهی کلانتر به این موضوع، پای بانک مرکزی و دولت را وسط میآورند. یکی از صرافان بازار آن قدر بیاعصاب است که وقتی با پرسش عوامل افزایش قیمت دلار در این روزها مواجه میشود، با تندی برخورد میکند. میگوید همه میدانند پای خود دولت و بانک مرکزی در افزایش قیمت دلار وسط است.
همزمان روزنامههای آرمان و ایران به بررسی نقش «عموبانکیها» در ایجاد فشار و تلاطم در بازار پرداختند. این اصطلاح برای برخی بانکهای خصوصی (نزدیک به دولت) که مشغول دلالی در بازار ارز هستند اطلاق میشود. آرمان نوشت: عمو بانکی فردی بود که با یک دستگاه کارتخوان (پوز) در ماههای گذشته در ازای کارت ملی به هر متقاضی (دلالان) پنج تا 10 میلیون دلار ارز را در بستههای 100 هزار تایی به فروش میرساند. البته این معامله تنها در ساعاتی از روز و در حدود ساعت 12 تا 14 و 16 تا 30 /16 دقیقه انجام میشد. البته ناگفته نماند که عمو بانکی در ماههای گذشته چندان اصراری هم برای حضور روزانه در بازار ارز نداشت و گویا تنها زمانی وارد عمل میشد که نرخ دلار نزدیک به 3300 تومان میشد. اما فعالان بازار ارز میگویند از زمانی که دلار سطح مقاومت 3400 تومان را شکسته نه تنها حضور عمو بانکی در بازار ارز دائمی شده بود بلکه فروش را در بازار ارز به ساعاتی خاص محدود نکرده و در تمام ساعات روز، اسکناس سبز را در اختیار متقاضیان قرار میدهد.
برخی از فعالان بازار ارز اقدام عمو بانکیها را یادآور اتفاقات سالهای 89 تا 91 در بازار ارز میدانند و به این شیوه عرضه ارز در بازار انتقاد میکنند. این فعالان میگویند؛ هم اکنون ارزی در بازار فروخته میشود که تقاضایی برای آن وجود ندارد و این امر در نهایت به ضرر چرخه اقتصاد خواهد بود و مشکلاتی را برای بازار ارز ایجاد میکند. آنها میگویند افزایش عرضه بدون تقاضا توسط عمو بانکیها در حالی است که این امکان وجود دارد که این امر روند بازار را با تنش مواجه کند و این بار این عمو بانکیها باید متهم به اخلالگری در بازار ارز شوند.