گزارش خبری کیهان
مذاکرات در بن بست تحریم و بازرسی‌ها دو مانع اصلی توافق
در حالیکه تنها یک هفته به ضرب‌الاجل توافق هسته‌ای(10 تیر) فرصت باقی مانده است، مذاکرات هسته‌ای به دلیل زیاده خواهی‌های طرف غربی در دو موضوع تحریم‌ها و بازرسی با موانع جدی مواجه شده است.
مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 در حالیکه تنها یک هفته به ضرب الاجل توافق هسته ای(10 تیر) فرصت باقی مانده با موانعی جدی روبرو شده است.
زیاده خواهی طرف غربی و به ویژه آمریکا در دو موضوع تحریم‌ها و بازرسی موجب شده است تا مذاکرات به بن بست برسد.
در همین رابطه «فارین پالیسی» در گزارشی نوشت: یک مقام ارشد دولت آمریکا که البته نامش فاش نشده در ایمیلی گفت که از نظر واشنگتن بدون حل موضوعات مربوط به دسترسی و شفاف‌سازی توافقی در کار نخواهد بود.
زیاده خواهی آمریکا
مانع توافق جامع
اظهارات زیاده خواهانه مقامات آمریکایی در حالی مطرح شده که ایران با حسن نیت در حال انجام اقدامات و شرایط لازم برای رسیدن به توافق نهایی بوده و همچنین بر حقوق مصرح خود براساس قوانین بین‌المللی تاکید دارد. به عنوان بخشی از روند مذاکره تهران خواستار تن دادن طرف مقابل به شرایط لازم برای توافق نهایی از جمله لغو تحریم‌ها و اعمال نظارت‌ها بر برنامه هسته‌ای در چارچوبی متعارف و نه چارچوبی انحصاری و بیرون از مقررات کنونی بین‌المللی شده است.
به گزارش فارس، «جان کربی» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در کنفرانس خبری گفت: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید به دسترسی‌های لازم برای تائید صلح آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران دست یابد.
با وجود ابراز مخالفت صریح ایران با حضور بازرسان در سایت‌های نظامی، امنیتی و حساس، اما کربی با بیان اینکه طرفین همچنان بر تاریخ 30 ژوئن (10 تیر) برای رسیدن به توافق متمرکز هستند، به خبرنگاران حاضر در نشست خبری وزارت خارجه آمریکا گفت: «هر توافقی باید دسترسی‌هایی را که برای راستی آزمایی پایبندی ایران به توافق نهایی‌ای که به دست می‌آید، لازم است، به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بدهد. هنوز در مرحله مذاکره در مورد چگونگی توافق نهایی هستیم.»
وی افزود: «نمی خواهم اینجا گمانه زنی کنم. اما همه، از جمله تیم ایرانی، در لوزان توافق کردند که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دسترسی‌های لازم برای راستی آزمایی را خواهد داشت و باید داشته باشد.»
این در حالی است که مجلس شورای اسلامی روز سه شنبه جزئیات طرح الزام دولت به حفظ دستاوردهای هسته‌ای را با رای قاطع تصویب کرد. این طرح در صورت تبدیل شدن به قانون، هرگونه بازرسی از مراکز نظامی و حساس و همچنین مصاحبه با دانشمندان ایرانی را ممنوع می‌کند.
کربی در مورد این مصوبه گفت: می‌دانیم که پارلمان ایران طرحی را در رابطه با مذاکرات هسته‌ای و توافق نهایی تصویب کرد. برداشت ما این است که این طرح هنوز باید از سوی شورای نگهبان تائید نهایی شود. می‌گذاریم ایرانی‌ها خود روند قانونی شان را مدیریت کرده و در مورد آن توضیح دهند. اما از دید ما، چیزی در مورد الزامات توافق نهایی از جمله دسترسی و شفافیتی که حداقل‌های مدنظر ما را تامین کند، تغییر نکرده است.
در همین حال، «جاش ارنست» سخنگوی کاخ سفید گفت: بر سر نحوه کاهش تحریم‌ها در قبال اقدامات پساتوافق ایران اختلاف‌نظر وجود دارد.
از سوی دیگر،«جیمز رابینز» عضو ارشد امور امنیت ملی شورای سیاست خارجی آمریکا گفت: تأکید دولت آمریکا بر لغو فقط تحریم‌های هسته‌ای ایران مشکل‌ساز می‌شود و احتمال این وجود دارد که ایران از امضای توافق اینچنینی امتناع ورزد.
تبعات «بازگشت فوری تحریم‌ها» در ورود سرمایه گذاران
به گزارش خبرگزاری‌ها، یک اندیشکده آمریکایی تحلیل‌های منتشر شده را در خصوص احتمال سرازیر شدن صدها میلیارد سرمایه و پول به ایران بلافاصله پس از توافق هسته‌ای رد کرد.
اندیشکده «مرکز امنیت آمریکایی جدید» در گزارشی با موضوع دوران پس از توافق با ایران، نوشته است که وجود ساز و کار بازگشت فوری تحریم‌ها، موجب می‌شود تا سرمایه گذاران خارجی در بازگشت به ایران محتاط عمل کنند.
این گزارش می‌افزاید: ابقای بخشی از تحریم‌ها علیه ایران، حتی در بهترین حالت دیپلماسی هسته‌ای و در عین حال تهدید به احتمال اعمال مجدد تحریم‌های اقتصادی در صورت نقض توافق از سوی ایران، موجب کاهش سرمایه‌گذاری مشتاقانه و همه‌جانبه در ایران می‌شود.
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: «در حالی که ممکن است مقامات بر سر تاریخ‌های مشخصی برای لغو یا تعلیق تحریم‌ها توافق کنند، اما بسیاری از سرمایه گذاران با هدف جلوگیری از اتلاف سرمایه یا تحریم شدن در صورت شکست توافق و اعمال مجدد تحریم‌ها، محتاطانه عمل کرده و به آرامی به سوی ایران حرکت خواهند کرد.
در همین حال،«متیو ریکرافت» نماینده انگلیس در شورای امنیت سازمان ملل گفت: اجرای تحریم‌های ایران باید ادامه یابد.
* کارنامه ضعیف جان کری و تلاش برای توافق با ایران
خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت:اگر وزیر خارجه آمریکا بتواند به یک توافق هسته‌ای با ایران برسد، یک دستاورد منحصر به فرد برای وی محسوب خواهد شد.
رویترز ادامه داد، منتقدان می‌گویند که کری برخی قوانین کلاسیک مذاکرات را نقض می‌کند و اصول «وندی شرمن» مذاکره‌کننده ارشد تیم مذاکره‌کننده آمریکا را تحت الشعاع قرار داده و بطور مداوم به جای آنکه خود را کنترل کند، با ایرانی‌ها دیدار می‌کند و از خود شوق بیش از حد برای رسیدن به توافق با ایران را نشان می‌دهد.
طبق این گزارش، مذاکره‌کنندگان سابق آمریکا می‌گویند که شوق کری برای دیدار با مقامات ایرانی به جای آنکه فقط در زمان ظهور سخت‌ترین و دشوارترین موضوعات باقیمانده در مذاکرات هسته‌ای ورود پیدا کند، به گونه‌ای است که گویی او به دنبال توافق است.
به گزارش تسنیم، آسوشیتد پرس به نقل از اسنادی محرمانه مدعی شده است که کشورهای طرف مذاکره با ایران در گروه 1+5 آماده هستند در صورت پذیرش محدود شدن برنامه هسته‌ای ایران رآکتورها و سایر تجهیزات پیشرفته در اختیار ایران قرار دهند.
آسوشیتدپرس می‌نویسد: سند پیشنویس - یکی از چندین ضمیمه‌ای که به متن اصلی توافق الحاق خواهند شد - پرانتز‌های بسیاری دارد که نشان می‌دهد اختلاف نظرهایی باقی هستند. همکاری فنی آخرین مسئله بحث‌انگیز در مذاکرات است و تعداد پرانتز‌ها نشان می‌دهند که طرفین راه دشواری را نه تنها در این موضوع پیش رو دارند بلکه دچار اختلافات دنباله‌داری در سایر موضوعات هستند.
این پیشنویس با عنوان «همکاری هسته‌ای صلح‌آمیز» وعده ارائه رآکتورهای آب سبک به ایران در ازای رآکتور آب سنگین اراک را می‌دهد. رآکتوری که مراحل ساخت آن تقریبا به اتمام رسیده است.
پیشنویس هشت صفحه‌ای همچنین وعده تمهیداتی برای ارائه تضمینی و خارج ساختن سوخت هسته‌ای از هر رآکتور وعده می‌دهد و پیشنهاد کمک در ساخت و کاربری کارآمد هر کدام از رآکتورها و سخت‌افزار مربوطه را ارائه می‌کند. این پیشنویس همچنین پیشنهاد همکاری با ایران در حوزه امنیت هسته‌ای، پزشکی هسته‌ای، تحقیقات، دفع زباله‌های هسته‌ای و دیگر کاربردهای صلح‌آمیز ارائه می‌کند.
در ادامه گزارش حاضر ادعا شده چین در مهندسی دوباره رآکتور آب‌سنگین اراک؛ فرانسه در بازفرآوری زباله‌های هسته‌ای، و انگلیس در حوزه امنیت و ایمنی هسته‌ای اعلام آمادگی کرده‌اند.