آمانو: اطمینان از صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران سالها زمان میبرد
یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با تاکید مجدد بر اینکه بازرسان این نهاد باید به تمام سایتهای هستهای و نظامی ایران دسترسی داشته باشند، گفت: رسیدن به این اطمینان که برنامه هستهای ایران اهداف صرفا صلحآمیز دارد، سالها زمان میبرد.
آمانو که برای دیدار با مقامات فرانسوی به پاریس سفر کرده، در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه گفت: در صورتی که ایران و گروه موسوم به 1+5 به توافق هستهای دست یابند، براساس پروتکل الحاقی، دسترسی به «سایتهای مشکوک» مقدور خواهد بود.
وی در بخشی از این مصاحبه مشترک با نشریه لوموند، در مورد مواضع مقامات ایرانی که با بازرسی از تأسیسات نظامی اعلام مخالفت کردهاند، گفت: «نمیخواهم در مورد این مواضع گمانهزنی کنم یا آنها را تفسیر کنم. آژانس بینالمللی انرژی اتمی یک سازمان فنی است و بر واقعیات متمرکز است.»
مدیرکل دیدهبان هستهای سازمان ملل افزود: در کشورهایی که پروتکل الحاقی اجرایی میشود، «آژانس بینالمللی انرژی اتمی این حق را دارد که خواستار دسترسی به تمام سایتها از جمله نظامی شود.»
وی ادامه داد: «تا الان، ایران پروتکل را اجرا نکرده، اما در زمان مناسب، آژانس بینالمللی انرژی اتمی آنچه را که در دیگر کشورها انجام داده، (در ایران هم) اجرایی خواهد کرد.»
آمانو با بیان اینکه بازرسان در عمل، «مسئله حساس» مربوط به برخی از سایتها را در نظر میگیرند، به مسئله موسوم به ابعاد احتمالی نظامی نیز اشاره کرده و گفت: «در رابطه با ابعاد احتمالی نظامی، این امر چند ماه زمان میبرد و کاملا به همکاری ایران بستگی دارد، اما این یک روند بیپایان نخواهد بود. میتوان این مسئله را در یک مدت زمان معقول پایان داد.»
آمانو ادامه داد: «رسیدن به این اطمینان که برنامه هستهای ایران اهداف صرفا صلحآمیز دارد، سالها زمان میبرد.»
وی همچنین گفت: در صورتی که توافق هستهای امضا شده و آژانس مسئول نظارت بر حسن اجرای آن باشد، این امر به مهمترین وظیفه آژانس بدل میشود و این نهاد به منابع انسانی و مالی بیشتری نیاز خواهد داشت.
آمانو گفت: نظارت بر توافق موقت ایران و 6 کشور، ماهانه یک میلیون یورو به مخارج آژانس افزوده است.
سرک کشیدن
به ساختار دفاعی ایران
در ادامه تلاشها برای پیشبرد سناریوی دسترسی به اماکن نظامی و حساس ایران، عضو سابق تیم آمریکا در مذاکرات هستهای، به نشریه لسآنجلس تایمز گفت: دادن دسترسی به سایتهای نظامی، از مهمترین چالشها در مسیر حصول توافق هستهای است.
«ریچارد نفیو» که تا چندی قبل به عنوان کارشناس تحریمی عضو تیم آمریکایی بود، میگوید به عقیده وی مهمترین مانع احتمالی برای توافق هستهای، این موضوع است که آیا بازرسان بینالمللی امکان دسترسی به سایتها و پایگاههای نظامی ایران را خواهند داشت یا نه.
لسآنجلس تایمز با اشاره به مخالفتهای داخلی با ارائه چنین مجوزی به آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نوشته است: «نفیو که حالا در مرکز سیاست انرژی جهانی دانشگاه کلمبیا مشغول است، میگوید دولتهای غربی دسترسی به این پایگاهها را بخشی ضروری از هر توافقی میدانند، چراکه لازم است تا شفافیت کامل وجود داشته باشد تا بتوان اطمینان یافت که ایران مخفیانه در حال کار روی تسلیحات هستهای نیست.»
وی با بیان اینکه تصور نمیکند دولت آمریکا توافقی را که چنین دسترسیهایی در آن دیده نشده باشد بپذیرد، میگوید: «از دید واشنگتن، این مسئله غیرقابل مذاکره است».
به گزارش فارس، با این حال نفیو میگوید: ایرانیها نیز به دلایل خود با این دسترسیها مخالف هستند، چراکه «دسترسی به این سایتها به معنی سرک کشیدن بازرسان به ساختار دفاعی ایران است، آن هم در زمانی است که مقامات ایالات متحده علنا میگویند حق بمباران این کشور در صورت عدم تعلیق برنامه هستهای را برای خود محفوظ میدانند.»
احتمال تمدید مذاکرات
به تاریخی بعد از 10 تیرماه
سید عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای ایران دیروز (چهارشنبه) در بدو ورود به فرودگاه وین اعلام کرد: هرچه به مراحل آخر مذاکرات نزدیکتر میشویم، بحثها جدی، پیچیده و جزئیتر میشود.
عراقچی در گفتوگو با خبرگزاری صدا و سیما با بیان اینکه نگارش متن توافق نهایی و ضمائم آن کار فشردهای است، تاکید کرد: ما امیدواریم با توکل به خدا و هدایتهای مقام معظم رهبری، حمایت رئیس جمهور و مردم عزیز ایران این مرحله سخت را با اطمینان خاطر و قوت قلب به گونهای طی کنیم که یک توافق خوب حاصل شود.
معاون وزیر خارجه با بیان اینکه تا مهلت دهم تیرماه کار ادامه پیدا خواهد کرد و ممکن است حتی فراتر از آن هم برود، گفت: ما مقید به زمان نیستیم بلکه مقید به این مسئله هستیم که یک توافق خوب با جزئیاتی که مطلوب ماست حاصل شود، هرچند زمان زیادی طلب کند.
عراقچی همچنین گفت: در این دور از گفتوگوها همه موضوعات روی میز است و ما همه را همزمان به پیش میبریم.
وی افزود: موضوع تحریمها، مسائل مربوط به هستهای، جدول زمانی و بحث کمیسیون مشترکی که باید برای پیگیری این مسائل شکل بگیرد، موضوعاتی هست که همزمان روی میز است.
معاون وزیر خارجه افزود: ممکن است نمایندگان کشورهای دیگر به مذاکرات ملحق شوند، اما اکنون طرف مذاکرهکننده ما، خانم هلگا اشمیت، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا است.
عراقچی در پاسخ به این سوال که در صورت پایان یافتن کار پیشنویس متن نگارش، مرحله بعدی چه خواهد بود، نیز گفت: وقتی که کار نگارش پیشنویس تمام شود و مورد موافقت قرار گیرد، توافق نهایی را خواهیم داشت و این کاری است که هنوز ما در نقطهای نیستیم که بتوانیم بگوییم که به سرعت تمام میشود.
حمید بعیدینژاد عضو تیم مذاکرهکننده هستهای ایران پس از پایان نشست کارشناسی در وین در مصاحبه با خبرگزاری صدا و سیما گفت: بحثهای مفیدی در این نشست انجام شد.
گفتوگوهای هستهای در سطح معاونان به منظور ادامه نگارش پیشنویس متن برنامه جامع اقدام مشترک از دیروز (چهارشنبه) در هتل کوبورگ وین با حضور سید عباس عراقچی و مجید تخت روانچی و هلگا اشمیت معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا (به نمایندگی از کشورهای 1+5) آغاز شد. این مذاکرات تا روز جمعه ادامه خواهد یافت.
تحریمها تا پایان ۲۰۱۵ برداشته نمیشود
سفیران تروئیکای اروپایی در آمریکا در نشستی در اندیشکده «شورای آتلانتیک» به بحث درباره مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 پرداختند.
«ژرارد آرواد»، «پیتر وستماکوت» و «پیتر ویتیگ» که به ترتیب سفیران فرانسه، انگلیس و آلمان در آمریکا هستند، در این نشست که روز سهشنبه در اندیشکده «شورای آتلانتیک» برگزار شد «تأثیرات توافق موقت هستهای با ایران بر منافع اروپا» را مورد بررسی قرار دادند.
«پیتر ویتیگ» سفیر آلمان در این نشست گفت: تحریمها تا پایان سال ۲۰۱۵ برداشته نمیشود.
«ژرارد آرواد» سفیر فرانسه نیز در ادامه نشست گفت: رسیدن به توافق نهایی تا ضربالاجل 30 ژوئیه بعید است و تاریخ پایانی مذاکرات «غیرقطعی» است. ایران خواستار رفع فوری تحریمها است اما این اتفاق نخواهد افتاد.
وی در ادامه گفت: ما بسیار مشتاق هستیم که مفاد مربوط به جنبههای نظامی احتمالی(PMD) در توافقنامه هستهای گنجانده شود.
ما ضرر کردیم نه آمریکا!
ژرارد آرواد سفیر فرانسه در آمریکا در ادامه گفت: ما ایده بازگشت سریع تحریمها را در مقطع کنونی نداریم. مشکل واقعی این بود که ما نمیخواستیم که برای بازگرداندن تحریمها، حق وتو را به برخی اعضا بدهیم. فرانسویها سیستمی را ابداع کردند که براساس آن بازگشت تحریمها به صورت خودکار است مگر اینکه واقعا رأیی در خلاف این جهت باشد. در این صورت حق وتو از یک طرف به طرف دیگر داده میشود. هنوز در این باره توافق صورت نگرفته است. درباره نقض باید گفت که هنوز طبق تعریف نمیتوان گفت که نقض چیست؟ پس اول از همه، مسئله به کمیسیون ارجاع داده میشود تا موضوع را مورد بررسی قرار دهد و سپس موضوع به سطح سیاسی منتقل خواهد شد.
به گزارش تسنیم، وی ادامه داد: چیزی که باعث تشویش من میشود این است که آمریکاییها همیشه میگویند همه اروپاییها میخواهند پول درآورند و همه آنها علاقه دارند که به سمت تهران سرازیر شوند. اساسا این ما اروپاییها بودیم که در تحریمها فداکاری کردیم نه شما! ما بودیم که پول زیادی را به علت تحریمها از دست دادیم این آمریکاییها نبودند که پول از دست دادند، آمریکاییها که دیگر در بازار ایران نبودند!
سفیر فرانسه خطاب به آمریکاییها گفت: از موضع برتر اخلاقی صحبت نکنید. ما اروپاییها در این موضوع هیچ درسی نداریم که از دیگران بگیریم. ما کار سختی انجام دادیم و این کار را به شیوهای وفادارانه انجام دادیم. تاجران اروپایی بیش از تاجران آمریکایی طمع ندارند و طمعشان از تاجران آمریکایی هم کمتر نیست.
نگران حقوق بشریم!
«پیتر وستماکوت» سفیر انگلیس نیز در این نشست گفت: وجود «نظامهای بازرسی مناسب» شرط توافق هستهای با ایران است.
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: همه دولتهای ما همچنان نگران وضعیت حقوق بشر در ایران هستند. همه ما اعم از دولتها و مردم کشورهای ما میخواهند شاهد آن باشند که ایران در سالهای آینده رفتاری متفاوت داشته باشد. همانطور که گفتم دو موضوع به هم ربط ندارند اما رفتار بد ایران چه از جنبه حقوق بشری باشد و چه از جنبه بیثباتکنندگی در منطقه و حمایت از گروههای تروریستی، ما منتظر پیشرفت در این عرصهها هم هستیم.