سرویس اجتماعی-

دستاوردهای علمی ایران در یک دهه اخیر در حوزه فعالیت‌های فضایی به قدری رشد فزاینده و درخشانی داشته که حتی رسانه‌های معاند هم مجبور به اعتراف این موضوع شده‌اند. بطور مثال برخی از مشهورترین رسانه‌های غربی در مواجهه با دستاورد بزرگ ایران در اعزام حیوان به فضا و بازگرداندن سالم آن به روی زمین پس از 20 دقیقه پرواز موفق در مدار، به تکنیک تشکیک در اصل خبر و انکار توانایی‌های دانشمندان کشورمان روی آوردند.
با این وجود خبری روی خروجی خبرگزاری‌های معتبر کشور قرار گرفته که قابل باور نیست! خبری درباره انحلال پژوهشگاه فضایی ایران که محلی برای جمع شدن دانشمندان جوان کشور است و تمامی دستاوردهای تاریخی ایران در حوزه فعالیت‌های فضایی در این پژوهشگاه طرح‌ریزی شده است.
براساس تصمیمات جدید که از سوی دولت یازدهم اتخاذ شده و قرار است در شورایعالی اداری مصوب شود، سازمان فضایی ایران به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برمی گردد؛ این درحالی است که این سازمان به علت اهمیت نقش ساختاری و پروژه‌های ملی آن در دولت قبل به ریاست جمهوری منتقل شده بود.
به نظر می‌رسد نقشی که در دولت برای وزارت ارتباطات تعریف شده بسیار فراتر از حوزه کاری رسمی آن است به نحوی که این وزارتخانه در حال حاضر به صورت عملیاتی در دو حیطه حیاتی توانمندی‌های سایبری و فضایی کشورمان دست­اندر کار، تضعیف مراکز مهمی همچون شورای عالی فضای مجازی و پژوهشگاه فضایی ایران شده است!
حسن روحانی در حکمی مسئولیت اداره جلسات شورایعالی فضایی کشور را نیز به «سورنا ستاری»، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور محول کرده است. در این حکم با استناد به اصل ۱۲۴ قانون اساسی، مسئولیت اداره جلسات شورایعالی فضایی کشور موضوع بند ۳ قانون تعیین وضعیت شوراهای عالی و تایید مصوبات آن به سورنا ستاری تفویض شده و براین اساس دبیرخانه شورایعالی فضایی نیز زیرنظر معاون علمی فناوری رئیس جمهور فعالیت خواهد کرد که کمترین آورده آن از دست رفتن ردیف اداری و استقلال این مرکز در کشور است که جایگاهی معادل «ناسا» در آمریکا را دارد و اصولا به جز عملیاتی نمودن طرح‌های آینده­‌نگر نظام در حوزه هوافضا، نباید دغدغه دیگری داشته باشد. در حقیقت در شرایطی که در کشورهای پیشرفته «نهادگرایی» و «تمرکز گرایی» در حیطه‌های علمی همچون فن آوری‌های نوین رمز موفقیت مراکزی همچون ناسا و آژانس فضایی اروپا است، رئیس جمهور کشور ما حکم به انحلال و فروپاشی مرکزی موفق همچون «پژوهشگاه فضایی» داده است! بطور مثال هم اکنون آژانس فضایی اروپا، شبکه کارگزاری فناوری متشکل از بیش از 200 مرکز فناوری فضایی دارد که با موفقیت به صنایع دیگر تولید محصولات غیرفضایی اما پرکاربرد خدمات می‌دهد.
رئیس جمهور در این حکم با توجه به اصل ۱۲۶ قانون اساسی، ایجاد مرکز ملی فضایی را با هدف هماهنگی، سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت و با استفاده از ظرفیت‌های قانونی مربوطه به مراکز عالی تحقیقاتی با رعایت قوانین و مقررات مربوطه به سورنا ستاری محول کرده است. هر چند در توانایی‌ها و حس وطن پرستی سورنا ستاری، شبهه‌ای وجود ندارد اما مسئله اصلی نقض تعمدی استقلال و چارت قانونی مرکزی موفق است که اکنون به واسطه «تکه تکه شدن» باید با سردرگمی و اخلال عملکردی دست و پنچه نرم کند.
هم اکنون و براساس تصمیمات جدید، قرار است سازمان فضایی ایران و پژوهشکده تحقیقات فضایی ایران را بار دیگر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مدیریت کند. در همین حال و طبق این تصمیم گیری، پژوهشگاه فضایی ایران نیز منحل خواهد شد و اجزای آن شامل پژوهشگاه هوافضا به وزارت علوم تحقیقات و پژوهشکده مهندسی به جهاد دانشگاهی سپرده می‌شود!
اکنون با توجه به زمزمه‌های مطرح درخصوص مرتبط نبودن آرمان‌های کشور و ملت به «چرخش سانتریفیوژها» به نظر می‌رسد فضاسازی قانونی برای قطع ارتباط همه مظاهر اقتدار و عزت جامعه ایرانی با آرمان‌های بلند علمی کلید خورده است. به این ترتیب با نقض سیستماتیک ارتباط آرمان‌های جامعه ایرانی با پیشرفت‌های علمی در حوزه‌هایی همچون هسته‌ای و فضایی مشخص نیست دقیقا آرمان‌های جامعه ایرانی به «کجا» وصل است و چگونه یک جامعه در فضای بین‌المللی رشد و ارتقاء می‌یابد؟!