روایتی مستند از دخالت‌ها و جنایات آمریکا در ایران 1392-1332 - ردپای 60 سال خیانت و جنایت
وزیر خارجه‌ای که عامل آمریکا بود (پاورقی)
فصل ششم: کودتای قطب‌زاده ـ شریعتمداری
Research@kayhan.ir
تالیف: کامران غضنفری
سوابق قطب‌زاده :
صادق قطب‌زاده یکی از افرادی بود که در بهمن سال 1357 به همراه امام خمینی به ایران آمد. در مورد سوابق پیش از انقلاب صادق قطب‌زاده مطالب زیادی وجود ندارد. اما برخی افراد که به حرکات و اقدامات قطب‌زاده در زمان شاه مشکوک شده بودند، در مورد او مطالبی را مطرح کرده بودند. از جمله این افراد می‌توان به دکتر جواد منصوری معاون سابق وزیر امور خارجه ـ که از مبارزین پیش از انقلاب بوده ـ اشاره کرد که طی مصاحبه‌ای با روزنامه ایران گفته بود :
« هنگامی که در آبان سال 1357 در زندان بودم، به دوستانم گفتم که بنی صدر و قطب‌زاده و یزدی عامل سیا هستند و سازمان سیا تصمیم دارد که این‌ها را اطراف امام بچیند که انقلاب را بدزدند. من این حرف را در زندان بر اساس شناخت تاریخی خودم از این‌ها زدم نه از روی سند و مدرک. قضایا گذشت و انقلاب شد و با انتخاب بنی صدر و قطب‌زاده و یزدی در بهمن 57 به عنوان اعضای شورای انقلاب، عده زیادی حیرت زده شده بودند. ما در آن ایام هرچه گفتیم، کسی باور نکرد تا اینکه در خرداد 58 سند جاسوسی این‌ها در اداره دوم ارتش درآمد و باز هم کسی توجه نکرد. آقای سرهنگ حاتمی که رئیس اداره دوم ارتش بود به من گفت که اسناد جاسوسی این‌ها در اداره ما هست، بیایید تحویل بگیرید و به آقای خامنه‌ای بدهید.1
صادق قطب‌زاده در ابتدای پیروزی انقلاب مدتی سرپرست صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و پس از آن نیز مدتی وزیر امور خارجه بود ؛ اما بعد از آنکه انحرافات گوناگونی از وی مشاهده گردید، از مناصب خود برکنار و تبدیل به یک عنصر مخالف جمهوری اسلامی و برانداز شد .
فریده دیبا مادر فرح پهلوی، در کتاب خاطرات خود در مورد برهه زمانی که شاه در کشور پاناما اقامت داشت ـ و در آن هنگام نیز قطب‌زاده وزیر امور خارجه بود ـ می‌گوید :
« بعد از اینکه صادق قطب‌زاده وزیر امور خارجه ایران شد، منابع اطلاعاتی شاه از تهران تلفن کردند و اطلاعات عجیبی در مورد او دادند ... وی با سیا و ساواک و سازمان فلسطینی الفتح و معمر قذافی رهبر لیبی، ارتباطات گسترده‌ای داشته و از همه پول تلکه می‌کرده است ! »2
وی در بخش دیگری از کتابش می‌گوید :
« نام صادق قطب‌زاده برای این در خاطرم مانده که رابرت آرمائو [مأمور سیا که در خارج از کشور در خدمت شاه بود ] تأیید کرد وزیر خارجه ایران با آمریکا روابط دیرینه و دوستانه دارد. ما از این اشاره آرمائو فهمیدیم که قطب‌زاده عامل سیا است. »3
در همان زمانی که قطب‌زاده وزیر امور خارجه بود، قصد داشت تا با یک معامله پشت پرده با آمریکایی‌‌ها، شاه را برای محاکمه به ایران برگرداند و در عوض، دیپلماتهای آمریکایی را آزاد کند. در صورت انجام این کار، وی از خود چهره یک قهرمان ملی می‌ساخت و راه را برای ریاست جمهوری خود در دور بعدی انتخابات، هموار می‌کرد .
فریده دیبا به معامله محرمانه‌ای که قطب‌زاده با آمریکایی‌‌ها کرده بود، چنین اشاره می‌کند :
« قطب‌زاده مذاکرات محرمانه‌ای را با آمریکا از یک طرف و عمر توریخوس و نوریه گا از طرف دیگر، آغاز کرد که هدف آن بازداشت شاه و برگرداندن شاه به ایران بود. به طوری که بعداً ما مطلع شدیم، آمریکایی‌‌ها ضمن موافقت ضمنی با این طرح، از قطب‌زاده خواسته بودند تا پای آمریکایی‌‌ها را به وسط نکشد و پس از انجام طرح، طوری وانمود کند که این یک معامله بین پاناما و ایران بوده و آمریکا در برابر یک عمل انجام شده قرار گرفته است. به این ترتیب، هم گروگان‌‌ها [ دیپلماتهای سفارت آمریکا در تهران ] آزاد می‌شدند و غائله خاتمه می‌یافت و هم آمریکا در معرض اتهام تحویل دادن یار صمیمی و قدیمی خود قرار نمی‌گرفت. »4
دکتر کریم سنجابی رهبر سابق جبهه ملی نیز در خاطرات خود می‌نویسد :
« دکتر امیرعلایی سفیر ایران در پاریس، علیه قطب‌زاده اطلاعات و از جمله چکی در دست داشت که یک بانک آمریکایی مبلغ یک میلیون دلار بابت آزادی گروگان‌‌ها به نام قطب‌زاده صادر کرده بود. »5
هنگامی که دولت آمریکا نتوانست از طرق مختلف گروگان‌های خود را آزاد کند، نقشه حمله طبس را در دستور اجرایی خود قرار داد. جالب است بدانیم که حدود یک هفته قبل از عملیات طبس، آمریکایی‌‌ها قطب‌زاده را در جریان قصد خود برای آزادی گروگان‌‌ها قرار دادند اما البته تاریخ دقیق آن را به او نگفتند.
با این وجود، قطب‌زاده هیچ اطلاعی به مسئولین جمهوری اسلامی در این مورد نمی‌دهد. جولیتو کیه زا نیز در کتاب خود به اطلاع قطب‌زاده از طرح آمریکا برای نجات گروگان‌های سفارت در اردیبهشت 59، چنین اشاره می‌کند :
« هفته‌نامه ایشیاویک چاپ هنگ کنگ، چند روز پس از شکست عملیات طبس نوشت که صادق قطب‌زاده وزیر خارجه ایران، چند روز پیش از شروع طرح آمریکا، در جریان آن قرار گرفته بود. شخصی که او را در جریان قرار داد، کسی جز همیلتون جردن رئیس دفتر کارتر نبود. پیام مزبور به وسیله یک نفر رابط در روز عزیمت وزیر امور خارجه ایران به پاریس، در تاریخ 18 آوریل 1980 ( 29 فروردین 1359 ) به او تسلیم شد. »6
با چنین سوابقی بود که قطب‌زاده به فکر کودتا و ساقط کردن نظام جمهوری اسلامی، با کمک آمریکا، افتاد.
تالیف: کامران غضنفری
سوابق قطب‌زاده :
صادق قطب‌زاده یکی از افرادی بود که در بهمن سال 1357 به همراه امام خمینی به ایران آمد. در مورد سوابق پیش از انقلاب صادق قطب‌زاده مطالب زیادی وجود ندارد. اما برخی افراد که به حرکات و اقدامات قطب‌زاده در زمان شاه مشکوک شده بودند، در مورد او مطالبی را مطرح کرده بودند. از جمله این افراد می‌توان به دکتر جواد منصوری معاون سابق وزیر امور خارجه ـ که از مبارزین پیش از انقلاب بوده ـ اشاره کرد که طی مصاحبه‌ای با روزنامه ایران گفته بود :
« هنگامی که در آبان سال 1357 در زندان بودم، به دوستانم گفتم که بنی صدر و قطب‌زاده و یزدی عامل سیا هستند و سازمان سیا تصمیم دارد که این‌ها را اطراف امام بچیند که انقلاب را بدزدند. من این حرف را در زندان بر اساس شناخت تاریخی خودم از این‌ها زدم نه از روی سند و مدرک. قضایا گذشت و انقلاب شد و با انتخاب بنی صدر و قطب‌زاده و یزدی در بهمن 57 به عنوان اعضای شورای انقلاب، عده زیادی حیرت زده شده بودند. ما در آن ایام هرچه گفتیم، کسی باور نکرد تا اینکه در خرداد 58 سند جاسوسی این‌ها در اداره دوم ارتش درآمد و باز هم کسی توجه نکرد. آقای سرهنگ حاتمی که رئیس اداره دوم ارتش بود به من گفت که اسناد جاسوسی این‌ها در اداره ما هست، بیایید تحویل بگیرید و به آقای خامنه‌ای بدهید.1
صادق قطب‌زاده در ابتدای پیروزی انقلاب مدتی سرپرست صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و پس از آن نیز مدتی وزیر امور خارجه بود ؛ اما بعد از آنکه انحرافات گوناگونی از وی مشاهده گردید، از مناصب خود برکنار و تبدیل به یک عنصر مخالف جمهوری اسلامی و برانداز شد .
فریده دیبا مادر فرح پهلوی، در کتاب خاطرات خود در مورد برهه زمانی که شاه در کشور پاناما اقامت داشت ـ و در آن هنگام نیز قطب‌زاده وزیر امور خارجه بود ـ می‌گوید :
« بعد از اینکه صادق قطب‌زاده وزیر امور خارجه ایران شد، منابع اطلاعاتی شاه از تهران تلفن کردند و اطلاعات عجیبی در مورد او دادند ... وی با سیا و ساواک و سازمان فلسطینی الفتح و معمر قذافی رهبر لیبی، ارتباطات گسترده‌ای داشته و از همه پول تلکه می‌کرده است ! »2
وی در بخش دیگری از کتابش می‌گوید :
« نام صادق قطب‌زاده برای این در خاطرم مانده که رابرت آرمائو [مأمور سیا که در خارج از کشور در خدمت شاه بود ] تأیید کرد وزیر خارجه ایران با آمریکا روابط دیرینه و دوستانه دارد. ما از این اشاره آرمائو فهمیدیم که قطب‌زاده عامل سیا است. »3
در همان زمانی که قطب‌زاده وزیر امور خارجه بود، قصد داشت تا با یک معامله پشت پرده با آمریکایی‌‌ها، شاه را برای محاکمه به ایران برگرداند و در عوض، دیپلماتهای آمریکایی را آزاد کند. در صورت انجام این کار، وی از خود چهره یک قهرمان ملی می‌ساخت و راه را برای ریاست جمهوری خود در دور بعدی انتخابات، هموار می‌کرد .
فریده دیبا به معامله محرمانه‌ای که قطب‌زاده با آمریکایی‌‌ها کرده بود، چنین اشاره می‌کند :
« قطب‌زاده مذاکرات محرمانه‌ای را با آمریکا از یک طرف و عمر توریخوس و نوریه گا از طرف دیگر، آغاز کرد که هدف آن بازداشت شاه و برگرداندن شاه به ایران بود. به طوری که بعداً ما مطلع شدیم، آمریکایی‌‌ها ضمن موافقت ضمنی با این طرح، از قطب‌زاده خواسته بودند تا پای آمریکایی‌‌ها را به وسط نکشد و پس از انجام طرح، طوری وانمود کند که این یک معامله بین پاناما و ایران بوده و آمریکا در برابر یک عمل انجام شده قرار گرفته است. به این ترتیب، هم گروگان‌‌ها [ دیپلماتهای سفارت آمریکا در تهران ] آزاد می‌شدند و غائله خاتمه می‌یافت و هم آمریکا در معرض اتهام تحویل دادن یار صمیمی و قدیمی خود قرار نمی‌گرفت. »4
دکتر کریم سنجابی رهبر سابق جبهه ملی نیز در خاطرات خود می‌نویسد :
« دکتر امیرعلایی سفیر ایران در پاریس، علیه قطب‌زاده اطلاعات و از جمله چکی در دست داشت که یک بانک آمریکایی مبلغ یک میلیون دلار بابت آزادی گروگان‌‌ها به نام قطب‌زاده صادر کرده بود. »5
هنگامی که دولت آمریکا نتوانست از طرق مختلف گروگان‌های خود را آزاد کند، نقشه حمله طبس را در دستور اجرایی خود قرار داد. جالب است بدانیم که حدود یک هفته قبل از عملیات طبس، آمریکایی‌‌ها قطب‌زاده را در جریان قصد خود برای آزادی گروگان‌‌ها قرار دادند اما البته تاریخ دقیق آن را به او نگفتند.
با این وجود، قطب‌زاده هیچ اطلاعی به مسئولین جمهوری اسلامی در این مورد نمی‌دهد. جولیتو کیه زا نیز در کتاب خود به اطلاع قطب‌زاده از طرح آمریکا برای نجات گروگان‌های سفارت در اردیبهشت 59، چنین اشاره می‌کند :
« هفته‌نامه ایشیاویک چاپ هنگ کنگ، چند روز پس از شکست عملیات طبس نوشت که صادق قطب‌زاده وزیر خارجه ایران، چند روز پیش از شروع طرح آمریکا، در جریان آن قرار گرفته بود. شخصی که او را در جریان قرار داد، کسی جز همیلتون جردن رئیس دفتر کارتر نبود. پیام مزبور به وسیله یک نفر رابط در روز عزیمت وزیر امور خارجه ایران به پاریس، در تاریخ 18 آوریل 1980 ( 29 فروردین 1359 ) به او تسلیم شد. »6
با چنین سوابقی بود که قطب‌زاده به فکر کودتا و ساقط کردن نظام جمهوری اسلامی، با کمک آمریکا، افتاد.