سید محمد مشکوه الممالک

اشاره:
29 فروردین روز ارتش جمهوری اسلامی ایران و سالروز حماسه آفرینی‌های نیروی زمینی قهرمان است. در آستانه این روز بزرگ خبرنگار کیهان گفت و گویی را با امیر احمدرضا پوردستان فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران ترتیب داده که شما را به خواندن آن دعوت می‌کنیم.
*یکی از اهداف پنج گانه نزاجا حفظ آمادگی رزمی است. در حوزه حفظ آمادگی رزمی در طول یک سال گذشته چه اقداماتی اتفاق افتاده، چه فناوری و تجهیزات جدیدی وارد نیروی زمینی ارتش شده همچنین درباره تانک تی‌90 و تانک کرار که قرار است وارد خدمت در ارتش شود توضیحاتی بفرمایید؟
یکی از مسائلی که در اولویت فعالیت‌ها و اقدامات مجموعه نیروی زمینی قرار دارد حفظ و ارتقاء آمادگی‌های رزمی و دفاعی است، در حال حاضر اصلی‌ترین کاری که ما انجام می‌دهیم ارتقاء آمادگی‌های دفاعی و کفایت‌های عملیاتی است، در این راستا به جهت اینکه بتوانیم به آن مسئولیت و رسالت سنگین خود عمل کنیم لازم است مولفه‌های خاصی را مدنظر داشته باشیم و در نهایت با ارتقاء و جمعبندی آن مولفه‌ها شاهد ارتقاء آمادگی‌های رزمی و دفاعی باشیم.
در بحث آمادگی‌های رزمی و دفاعی با توجه به ماهیت جنگها، اولویت اول ما نیروی انسانی است، واقعیت‌های میدان نبرد به ما نشان داده جنگهایی که ما با آنها مواجه هستیم و جنگهایی که در آینده با آنها مواجه خواهیم شد جنگهای تجهیزات محور نیستند، جنگهایی نیستند که تجهیزات مدرن و پیشرفته بتوانند تعیین‌کننده سرنوشت آن جنگها باشند، بلکه این نیروی انسانی باانگیزه، معتقد و انگشت روی ماشه است که سرنوشت جنگها را تعیین می‌کند به همین خاطر بحث نیروی انسانی مورد توجه ویژه ما است.
نیروی زمینی یک نیروی انسان محور است و این قابلیت را به وفور در خود دارد، برای ظرفیت بخشی به نیروی انسانی دو کار عمده انجام می‌شود؛ کار اول تقویت بنیه‌های اعتقادی و ایمانی کارکنان پایور و وظیفه نیروی زمینی ارتش است، در حقیقت تلاش گسترده‌ای با محوریت فرمانده و با کمک سازمان عقیدتی سیاسی در حال انجام است، چرا که یکی از مولفه‌های اصلی حفظ نیروی انسانی همان بنیه اعتقادی و ایمانی است. دومین کاری که در حوزه نیروی انسانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است بحث آموزش است در جنگهای پیشرو و در جنگهای آینده بحث آموزش یک مبحث بسیار جدی است به همین خاطر در بخش آموزش سرمایه گذاری خوبی صورت گرفته تا متون آموزشی را متناسب با فضای نبردها تطبیق بدهیم.
اگر گذشته را مرور کنیم درمی‌یابیم که در گذشته ما با جنگهایی در فضایی ناهم طراز مواجه بودیم اما این روزها در فضای جنگهای نیابتی قرار داریم، لذا تمامی کتب و رفرنسها متناسب با این فضا تهیه شده و به دانشجویان و هنرآموزان آموزش داده می‌شود ضمن اینکه شبیه‌سازها و تجهیزات آموزشی مورد نیاز در این عرصه نیز پیش‌بینی شده تا از این طریق بتوانیم سطح آموزش نیروی انسانی را تا حد قابل ملاحظه‌ای بالا ببریم.
مبحث دوم در حوزه تاکتیک و تکنیک است برای ورود به هر عرصه‌ای باید متناسب به آن عرصه تاکتیک‌ها و تکنیک‌های مورد نیاز طراحی و استفاده شوند.
ما در حوزه نبرد ناهم‌طراز جنگ سطحی و نبرد لایه به لایه را پیش‌بینی کرده بودیم اما فضای جنگهای نیابتی تکنیک‌ها و تاکتیک‌های خاص خود را می‌طلبد، در این حوزه تمامی تهدیدات رصد شدند نقاط قوت و ضعف آنها مشخص شده و ما تاکتیکها و تکنیکهای خود را براساس نقاط ضعف و قوت فضای جنگهای نیابتی که بازیگران آن گروهکهای تروریستی و تکفیری هستند، تعریف کرده ایم ضمن اینکه همین فرآیند را در رزمایش‌ها نیز پیاده کردیم.
مبحث سوم بحث تجهیزات است، ما در فضای تحریم به سر می‌بریم از سوی خارج از کشور چیزی به ما داده نمی‌شود البته در برجام صحبتهایی شده اما هنوز هیچ کریدوری باز نشده و  همه چیز در حد حرف است اگر هم فضایی باز شود قطعا تجهیزات نظامی ورود پیدا نخواهد کرد به همین خاطر ما مناسب با نیازهایمان سلاحهای مورد نیاز را تعریف کرده و ساخته‌ایم.
جوانان شایسته‌ای که به عنوان سرباز وارد مجموعه می‌شوند، جوانانی که اندوخته علمی بسیار خوبی دارند و عزیزانی که ما به دانشگاه‌های سراسر کشور فرستادیم و مدارج تخصصی را به‌طور کامل طی کردندو با استفاده از این جوانان و صنعت دفاعی  کشور در تمامی رنج‌ها، سلاحهای تک‌تیرانداز را تولید کردیم. نمونه این سلاحها کالیبر ۷/۶۲، ۱۲/۷، ۱۴/۵ هستند که توانستیم بسازیم و به جرات می‌توانم بگویم برای اولین بار در دنیا سلاح تک‌تیرانداز 23 میلیمتری درست کردیم. من جایی ندیدم که سلاح تک‌تیرانداز 23 میلیمتری وجود داشته باشد بحمدلله این سلاح در مجموعه نیروی زمینی ساخته شده و در ماموریتهای مستشاری از این سلاح استفاده می‌شود و کارایی بسیار بالایی داشته است.
انواع و اقسام بمبهای کنار جاده‌ای و تجهیزاتی که متناسب با این فضا بوده، سیستم‌های مخابراتی مورد نیاز اعم از اخلالگرهایی که بتوانند سیستم‌های ارتباطی دشمن را پارازیته کنند، سیستم‌های مخابراتی که در فضای پارازیته‌ای که دشمن ایجاد می‌کند بتوانند ارتباط نزدیکی را برقرار کنند، اینها بخشی از دستاوردهای نیروی زمینی بوده، اگر همه این دستاوردها را به عنوان قطعات یک جورچین کنار هم بگذاریم در مجموع نقشه‌ای را ارائه می‌دهند که آن توان رزمی گسترده نیروی زمینی است به قدری این توانایی گسترده و عمیق است که مسئولین رده‌بالای نظامی نیروهای مسلح به آن اعتماد کردند و امروز نیروی زمینی به عنوان بخشی از نیروهای مستشاری در کشور سوریه انجام وظیفه می‌کند.
*موضوع بحث بر سر تکریم سرباز است، اخیرا سازمان عقیدتی اقدام گسترده‌ای را در این زمینه آغاز کرده، طی این نهضت فراگیر تمام یگانهای آموزشی توسط گروهی که از ابتکارات راهبردی سازمان بود مورد بازدید و مشورت گیری قرار گرفت، از سوی دیگر حضرتعالی نیز دیدارهایی با رهبر معظم انقلاب داشته اید در این دیدارها موضوع سربازی مورد توجه ایشان بوده و راجع به این موضوع با حضرتعالی هم صحبتهایی شده، سوال بنده دو بخش دارد؛ حضرتعالی این دسته از سفرهایی که اتاق فکر سازمان عقیدتی انجام داد را چطور ارزیابی می‌کنید و بخش دوم سوالم این است که بخشی از ناگفته‌هایی که حضرتعالی در دیدار با رهبر معظم انقلاب داشتید را  مطرح کنید و بفرمایید شما چه اقداماتی در این زمینه انجام دادید یا انجام خواهید داد؟
دیداری نبوده است که ما خدمت رهبر معظم انقلاب شرفیاب شویم و ایشان از سربازان نگویند، در کنار سوالاتی که از آمادگی رزمی، وضعیت مهمات و دیگر مسائل داشتند حتما در هر جلسه اشاره‌ای به سربازان داشتند، جالب است که حضرت آقا در تمام فرمایشات خود به ارتش متدین اشاره کردند.
*در مجموعه نیروی زمینی در حوزه سربازان چه اقداماتی انجام شده است؟
در مجموعه نیروی زمینی در حوزه سربازان اقدامات بسیار خوبی انجام شده اما جا برای کار خیلی زیاد است من به بخشی از اقداماتی که همکاران من در نیروی زمینی انجام داده‌اند، اشاره می‌کنم:
اصلی‌ترین کار ما زمانی است که سربازان به عنوان افراد شخصی از خانه و زندگی جدا و وارد مراکز آموزشی می‌شوند، تلاش اصلی ما این است که اولین لحظه ورود سربازان به مراکز آموزشی یک لحظه خوشایند باشد، حتما فرمانده عقیدتی سیاسی پادگان از سربازان عزیز استقبال می‌کنند و به آنها خیرمقدم می‌گویند تا خدای نکرده لحظه ورود سربازان با زحمت و فشار همراه نباشد چرا که لحظه اول بسیار اثرگذار است.
 همچنین یکی دیگر از مسائلی که مورد خواست سربازان و عمدتا قشر تحصیل کرده بود این بود که بتوانند متناسب با تحصیل خود خدمت کنند این فضا نیز برای سربازان مهیا شده، جوانان کارشناس، کارشناس ارشد و دکترا متناسب با تخصص خود انجام وظیفه می‌کنند حتی تسهیلاتی را نیز در این زمینه قائل شدیم که اگر تخصص سرباز مورد نیاز سازمان یا ارگانی باشد ارتباط و همکاری بین آنها را برقرار کردیم تا نه تنها ارتش بلکه سازمانهای دیگر نیز بتوانند از تخصص جوانان عزیز سرباز بهره‌مند شوند.
*حضرتعالی از نظر قدمت و طول خدمت و فرماندهی در نیروی زمینی طولانی‌ترین زمان فرماندهی را در نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران داشتید، در این مدت چه اتفاقاتی افتاد و چه تحولاتی به وجود آمد؟
بعد از پیروزی انقلاب ما با تهدیدات متنوع دشمن روبرو بودیم و این تهدیدات در هر عرصه‌ای خود را به شکلی نمایان می‌کند.
به بیان دیگر مرزهای کشور جمهوری اسلامی ایران هیچ گاه از تهدید خالی نبوده و من اگر این لباس رزم را پوشیدم به این خاطر بوده که هیچ وقت احساس نکردم امروز روزی است که باید در دفتر بنشینم و به کاری غیراز توجه به رزم و آمادگی رزمی بپردازم در حقیقت این لباس نمادی از پادررکابی نیروی زمینی است و نیز لباسی برای همنوایی با سربازان عزیزی است که همیشه این لباس را به تن دارند این پوتین نشانه آمادگی نیروی زمینی در هر عرصه‌ای که کشور به آن نیاز دارد، است.
*شما فرمودید که ما رفتار دشمن را رصد می‌کنیم زمانی در بحث رزم ناهم طراز به این نتیجه رسیدید که ما زمین را برای جنگ با دشمن تعیین می‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم که دشمن تعیین‌کننده باشد، بعد بحث جنگهای نیابتی و واکنش سریع مطرح شد و امسال یک رزمایش واکنش سریع از نیروی زمینی دیدیم در این حوزه توضیحاتی بفرمایید؟
در عرصه جنگهای نیابتی که موضوع سوال شما بود، ما به عنوان بازوی مسلح نظام وظیفه داریم متناسب با تهدیدات، ظرفیتهای نظامی و دفاعی لازم را در خود ایجاد کنیم، یکی از کارهایی که ما در حوزه جنگهای نیابتی انجام دادیم و در بخش قبلی عرایضم نیز به آن اشاره کردم رصد تهدیدات بود.
ما به این باور رسیدیم که برای مقابله با این تهدید باید یگانهای چابک، چالاک و منعطف داشته باشیم یگانهایی که قابلیت عکس العمل سریع داشته باشند، در همین راستا ابتدا برای هر تیپ عملیاتی یک گردان واکنش سریع پیش‌بینی کردیم در مرحله بعدی ساختار تعدادی از تیپهای نیروی زمینی را عوض کردیم چند هزار ساعت جلسه تشکیل شد تا ما به سازمان و ساختار یک تیپ واکنش سریع رسیدیم و این تیپها را تشکیل دادیم.
تعدادی از تیپهای واکنش سریع آماده شدند و تعدادی از آنها هم در حال شکل‌گیری هستند حتی تجهیزات مورد نیاز این تیپها را هم پیش‌بینی می‌کنیم این تیپها آمادگی دارند که در کوتاه‌ترین زمان ممکن در هر منطقه حاضر شوند و اجرای وظیفه کنند ضمن این براساس مصوبه اگر احساس کنیم نیروی تکفیری از 40 کیلومتری مرزهای ما عبور کند ما این حق را برای خود قائل هستیم که وارد مقابله با او بشویم.
نیروی زمینی در مرحله بعد قرارگاه مرکزی واکنش سریع را ساماندهی کرده است که این قرارگاه تیپهای واکنش سریع را هدایت، کنترل و متناسب با ماموریتها آماده می‌کند.
این تهدید امروز در شرق کشور وجود دارد درست است که داعش امروز در مرزهای پاکستان و افغانستان است و به مرزهای ما نزدیک نشده اما علاقمند هستند که خودشان را به مرزهای ما نزدیک کنند، ما نیز متناسب با این تهدیدات خود را آماده می‌کنیم به این ترتیب چون شرایط اینگونه است  من به خودم اجازه نمی‌دهم لباس فصل بپوشم و همیشه لباس رزم بر تن دارم تا همکاران من هم از من تاسی کنند.
* نمایش ظاهری نیروهای مسلح شامل لباس، تجهیزات، سلاح و معاش پرسنل است، آیا نیروی زمینی ارتش اقدامی در این حوزه‌های مذکور داشته،  اگر ممکن است در این سه حوزه توضیحاتی بدهید؟
فضای کلی که نباید از آن غفلت کرد فضای تحریم‌ها است، امروز کشور ما به لحاظ تحریمها چه بخواهیم، چه نخواهیم با چالشهای زیادی مواجه است، امروز در خصوص استحصال ثروت با مشکلات زیادی روبرو هستیم در این فضایی که مسائل اعتباری بسیار کاهش پیدا کرده از جمله نیروهای مسلح در این حوزه با مشکلات زیادی مواجه هستند باید تلاش کنیم ظرفیتها و توان عملیاتی خودمان را حفظ کنیم. این مسئله یکی از هنرمندی‌های نیروهای مسلح است که با همه کاستی‌هایی که وجود دارد تلاش کردند آمادگیهای خود را متناسب با تهدیدات حفظ کنند، این فضای کلی را باید مدنظر داشته باشیم. برای مثال اگر ما خواستیم سلاح یا تانکی را بخریم هیچ کشوری آن سلاح یا تانک را به ما نمی‌فروختند هواپیما یا بالگردی را به ما واگذار نمی‌کردند به همین خاطر ما باید با این شرایط بسازیم.
ما سعی کردیم خود را متناسب با این تهدیدات منطبق کنیم، در حوزه لباس، نیروی زمینی چندین لباس دارد عمده یگانهای نیروی زمینی لباس استتار کویری دارند، یگان هوابرد لباس مخصوص به خود را دارند، تیپ 65 لباس مخصوص به خود را دارند، بعضی از یگانها کلاه مخصوص به خود را دارند.
لباس ما متناسب با فضای ایران که عمدتا کویری است طراحی شده، اما برای مناطق جنگلی هم ما لباس استتار جنگلی را در نظر گرفتیم و این لباس در دستور کار است، بخشی از مشکلات در این حوزه به مسائل اعتباری برمی‌گردد.
در حوزه تجهیزات در این سه چهار سال اخیر آمار فراوانی از خودروهای به روز دنیا وارد نیروی زمینی شده، خودروهای یک چهارم تن و سه چهارم تن بیش از چند هزار دستگاه واردنیروی زمینی شده، در حوزه تجهیزات مخابراتی، تجهیزات جنگال ما عمدتا به روز هستند.
در حوزه بالگردها که عمده آنها از قبل از انقلاب هستند سعی کردیم متناسب با تهدیدات بالگردها را به روز رسانی کنیم تانکها نیز به همین صورت متناسب با تهدیدات به روز رسانی شدند. برای مثال سیستم کنترل آتش و یا برخی اخلالگرها بر روی تانک ام60 نصب می‌شود تا بتواند موشکهای تاو و موشکهایی که با این باند فرکانسی هستند را منحرف کند.
ما سعی کردیم متناسب با تهدیدات، تجهیزاتمان را به روز کنیم، در حوزه سلاحهای تک‌تیرانداز سلاحهای به روزی داریم همچنین در حوزه سلاحهای راکتی و نقطه‌زن به روز هستیم و هیچ مشکلی در این حوزه نداریم. در سال آینده ان‌شاءالله سلاحهای راکتی را هم کنار می‌گذاریم و سلاحهای ما نقطه‌زن می‌شوند نیروی زمینی با توجه به قابلیت‌هایی که در حوزه دفاعی وجود دارد و با وجود فضای سنگین تحریم خود را به جلو می‌برد.در مورد سلاح انفرادی مشکلی در جهت تغییر آن وجود ندارد اما متناسب با نیاز، سلاح ژ.س سلاح کارآمدی است سلاحی است که هم در جنگ تجربه شده و هم انبار بسیار عظیمی از این سلاح در اختیار ما است ضمن اینکه مهمات خیلی زیادی هم در دست داریم فکر نمی‌کنم از دور خارج کردن این سرمایه عظیم برای کشور عاقلانه باشد. سلاح ژ.س سلاحی است که می‌تواند به عنوان سلاح تک‌تیرانداز از آن استفاده کرد اخیرا دوربینهای با برد 500 متر و 1000 متر پیش‌بینی کردیم و در اختیار یگانها قرار دادیم و به کمک این دوربینها می‌توانند به عنوان تک‌تیرانداز از ژ.س استفاده کنند. علاوه بر اینها ژ.س به عنوان توپ دستی معروف است اگر تیر ژ.س به دشمن اصابت کند دشمن دیگر یارای بلند شدن نخواهد داشت، برخی سلاحهای جدیدتری مانند ام4، ام16 در دنیا وجود دارد اما این ظرفیتی که در نیروی زمینی وجود دارد هنوز قابل استفاده است و مشکلی هم ندارد.در حوزه معاش یک سری از اقدامات مربوط به نیروی زمینی است، اما قانونگذار عمده کارهایی که باید در حوزه معیشت انجام شود را به عهده بنیاد‌های تعاون گذاشته است متاسفانه بنیاد تعاون ارتش در این حوزه توفیقی نداشته و اقداماتی هم که انجام داده عمدتا اقدامات ناموفق یا کم توفیقی بوده است. بنیاد تعاون در بخش‌های مسکن، وام و تولید ثروت توفیقی نداشته در حالی که بخش عمده‌ای از تامین معیشت کارکنان ارتش جمهوری اسلامی ایران با بنیاد تعاون است.