چرخشی که غرب را شوکه کرده است(خبر ویژه)
قراردادهای اخیر دولت با روسیه و چین و نیز تغییرات محسوس که از قطع امید دولت مردان تدبیر و امید از وعدههای داده شده از سوی غربیها به ویژه آمریکا حکایت دارد، رسانه روباه پیر را سخت شوکه کرده است.
سایت فارسی زبان بیبیسی در نوشتاری به قلم شهیر شهید ثالث روزنامهنگار و تحلیلگر ساکن کانادا به این موضوع پرداخته و نوشت : با روی کار آمدن دولت حسن روحانی انتظار این بود که وی، به عنوان فردی که زیرمجموعهای از تفکر هاشمی رفسنجانی خوانده میشود، سیاست نزدیکی به غرب را پیشه کند. آنچه که این انتظار را قوت میبخشید حضور جواد ظریف در مقام رئیس دستگاه دیپلماسی ایران بود.
این تحلیلگر در ادامه به سوابق ظریف پرداخته و مینویسد : آقای ظریف طی دوره خدمتش ...همواره تلاش داشت که بین ایران و غرب و بهخصوص آمریکا نوعی آشتی برقرار کند، هرچند گفته میشد این اعتقاد را دارد که رابطه دو کشور، به دلیل تضادهای بنیادی بین دو نظام دوستانه نخواهد شد. به هر جهت، با وجود انتظارات اولیه، تحولات اخیر از عزم ایران به دورتر شدن از غرب و نزدیکتر شدن بیش از پیش به شرق حکایت دارد.
بی بی سی فارسی در ادامه گزارش خود میآورد : این تحرکات میتواند به دو دلیل صورت گرفته باشد. نخست اینکه شکاف میان ایران و غرب، بهخصوص آمریکا، در مورد شرایط توافق هستهای آنقدر عظیم است که گاه به نظر میرسد ایران از رسیدن به یک توافق جامع ناامید شده و لذا زندگی در جهانی منهای غرب را، در بدترین حالت، در دستور کار خود قرار داده است. در این خصوص، علی خرم، مشاور وزیر امور خارجه ایران، میگوید که با وجود «طرح مواضع حداکثری» و اصرار «بر رویکرد سابق ... یعنی اعمال فشار از طریق تحریمها به واسطه بهروز کردن فهرست تحریمهای سابق» توسط آمریکا، نمیتوان به دستیابی به توافق جامع امیدوار بود.
رسانه خبری دولت انگلیس دلیل دوم این سیاست ورزی جدید دولت روحانی را این گونه تشریح و توصیف میکند: انگیزه دیگر ایران، با توجه به زمان اعلام این همکاریهای عظیم اقتصادی، میتواند این باشد که با توجه به مذاکرات فشردهای که در ماه سپتامبر صورت میگیرد و بناست تا ماه نوامبر نیز ادامه یابد، برگ برنده آمریکا، یعنی تحریمها را از دست آن کشور خارج کند. به عبارت دیگر، پیام ایران این است که راه خود را یافته است و برخلاف تصور غرب، حاضر نیست از سر استیصال و با هر شرایطی، تن به توافق دهد.
به هر حال گردش فرمان سیاست خارجی دولت هر دلیلی که داشته باشد یک نتیجه عیان دارد و آن این که دولت تدبیر و امید از خوشبینی اولیه به غرب دست برداشته و راه خود را برای عبور از تحریمها و اداره کشور در شرایط نوین جهانی یافته است.
گفتنی است پیوست سیاست تحریمی غرب در مواجهه با جمهوری اسلامی ایران، بهرهگیری از «روش کجدار و مریز» بوده است. با این توضیح که از یکسو برای فشار بر ایران از طریق تحریمها تلاش داشته است و در همان حال برای پیشگیری از تغییر رویکرد اقتصادی ایران از غرب به شرق و تأمین نیازهای تحریم شده خود از بازارهای صنعتی و بازرگانی شرق، نظیر چین و روسیه و... برخی از دروازههای اقتصادی و صنعتی غرب را به صورت «نیمه باز» حفظ میکرده است، از این روی چرخش اخیر دولتمردان تدبیر و امید میتواند برای صاحبان صنعت غرب که با بحران اقتصادی روبرو هستند، نگرانکننده باشد.