در اقدامی با سمت و سوی حمایت از دولت
مجلس شاخ فتنه را شکست
چند ماه کش و قوس نمایندگان مجلس درباره وضعیت علمی کشور و بازگشت عوامل فتنه به بدنه آموزش عالی، سرانجام روز گذشته به آخرین مرحله خود رسید. نمایندگان مردم که طی ماه‌های گذشته همه راه‌ها را برای اصلاح امور و حفظ فرجیدانا در مسند وزارت آزموده بودند با ناامیدی از بهبود اوضاع تنها گزینه باقی مانده را به‌کار گرفتند و در یک نیم روز گرم تابستانی، در جلسه‌ای چالشی اما آرام، همه حرف‌ها و دغدغههایی را که در جلسات بارها و بارها با فرجیدانا در میان گذاشته بودند، در حضور مردم گفتند تا مردم بدانند که استیضاح، علمی و واقعی است نه سیاسی و جناحی! فرجی هم هر چه می‌دانست و در نظر داشت گفت تا نمایندگان تصمیم آخر را بگیرند. نوبت به رای نمایندگان که رسید، حتی موضعگیری جانبدارانه لاریجانی هم کاری از پیش نبرد و فرجیدانا نتوانست اعتماد نمایندگان را جلب کند. در میان 270 نماینده مجلس، تنها 110 نفر به او اعتماد کردند و به ناچار او مجبور شد ساختمان بلندمرتبه وزارت علوم در شهرک قدس را ترک کند.
وزیران در سایه!
شاید مهمترین دلیل رای قاطع نمایندگان به رفتن فرجی را باید این دانست که حتی حرف‌های روز استیضاح هم نشان از یک موضوع تلخ داشت و آن اینکه به همگان ثابت شد که فرجیدانا گرداننده وزارت علوم نبود! بلکه گروهی در آنجا گرداننده امور بودند که فرجی علی‌رغم تاکید چندباره نمایندگان در ماه‌های گذشته، نتوانسته بود آنها را برکنار کند و در عمل قول‌های دیگر فرجی هم با بودن آنها به جایی نمی‌رسید! شاید به همین دلیل بود که پیغام اسحاق جهانگیری به رئیس مجلس در آخرین لحظات اخذ رای مبنی بر اینکه دولت به حرف لاریجانی برای جابه‌جایی برخی معاونین تمکین می‌کند، تاثیری در رای نمایندگان نداشت چون باور داشتند که وزارت علوم سهم فتنه‌گران است و فرجی فقط وزیر است!
همدلی نمایندگان 2 فراکسیون
یکپارچگی نمایندگان انقلابی مجلس، پرهیز از تندروی، مستند و مستدل سخن گفتن، ارائه اسناد و مدارک غیرقابل خدشه مهمترین ویژگی‌های جلسه دیروز بود و به نظر فصل نوینی از تعاملات درونی طیف اصولگرای مجلس را رقم خواهد زد و راه را برای تاثیر‌گذاری بیشتر و نظارت بهتر بر رفتار دولت و در کل تمشیت امور کشور هموار خواهد ساخت.
مجلس یاور دولت
در هر حال مجلس با رای دیروز خود، بزرگ‌ترین کمک را به دولت روحانی کرد تا از این پس، دولت با راندن فتنه‌گران و حاشیه‌سازان، بتواند با فراغ‌بال به امور اصلی کشور بپردازد و وضع علمی و آموزشی دانشگاهها را به ریل اصلی خود بازگرداند.
جلسه دیروز مجلس حاشیه‌های خواندنی فراوانی داشت اما شاید مهمترین نکته‌ای که در جلسه استیضاح نظر هر مخاطبی را به خود جلب می‌کرد، غیبت رئیس‌جمهور بود! روحانی که به روال معمول اغلب استیضاح‌ها، باید برای دفاع از وزیرش به مجلس می‌آمد، توضیح داد که معاون اولش جهانگیری و چند وزیر دیگر را به مجلس گسیل و خودش سفر اردبیل را انتخاب کرد. در عین حال وقتی خبر رای مجلس به او رسید گفت: به رای نمایندگان مردم احترام می‌گذارد. بر اساس آئین‌نامه داخلی مجلس، شروع بحث استیضاح با نمایندگان موافق استیضاح است که دیروز نخستین موافق استیضاح، علیرضا زاکانی نماینده مردم تهران بود.
زاکانی در سخنانی التهاب‌آفرینی و فعال کردن گسل‌های امنیتی، قومی، مذهبی و سیاسی در دانشگاهها را از دلایل معترضین به رویه وزیر علوم برشمرد و گفت: مجوز دادن به نشریات تجزیه‌طلب، الحادی، منحرف و فتنه‌گر از یک سو و از سوی دیگر فعال کردن تشکل‌هایی که تجربه انحرافات و آشوبگری آنها در اواخر دهه 70 و دهه 80 مشاهده شده از این دست هستند.
نماینده مردم تهران در مجلس تصریح کرد: مسائل دیگر ما اعتراض به این بود که در انتخاب روسای دانشگاهها و هیئت‌های جذب اساتید در دانشگاهها نیز همین رفتار سلیقه‌ای و بی‌قانونی علی‌رغم اعتراض مکرر اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی و حتی رئیس‌جمهور تکرار شد.
خارج شدن از ریل اعتدال
در ادامه حجت‌الاسلام موسی غضنفرآبادی نماینده مردم بم در مجلس به عنوان مخالف بعدی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در سخنانی اظهار داشت: در زمان رای اعتماد به شما آقای حداد شما را انسانی متدین و توانمند خواند و ما به رای دادن به شما ترغیب شدیم و در زمان فعلی نیز دکتر لاریجانی تلاش‌های زیادی برای عدم اعلام وصول استیضاح کرد اما متاسفانه شما به همه اینها بی‌توجه بودید و آقای وزیر آیا شما فتنه را درک کرده‌اید؟ و اگر درک کرده‌اید چرا به‌کارگیری عناصر موثر در اتفاقات سال 88 را در وزارتخانه خود دنبال نمودید و افرادی نیز از این کار شما حمایت کردند و وزیر خارج‌نشین دولت اصلاحات رفتارهای شما را تایید نمود.نماینده مردم بم در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: فرجیدانا اولین کسی بود که چرخ‌های اعتدال دولت را از ریل خارج کرد و متاسفانه عملکرد ایشان برای نمایندگان رضایت‌بخش نیست.
سید حسین نقوی حسینی نماینده مردم ورامین در مجلس هم به عنوان موافق استیضاح وزیر علوم در سخنانی گفت: اینقدر در بوق روابط تیره دولت و مجلس ندمید، این همه تهدید و تهمت و توهین به استیضاح‌کنندگان برای چیست؟ استیضاح‌کنندگان چه می‌گویند؟ چه می‌خواهند؟ چرا اینقدر توهین می‌کنید؟ چرا اینقدر تهمت می‌زنید؟ مگر استیضاح وظیفه قانونی مجلس نیست؟
وی خطاب به وزیر علوم گفت: آقای فرجی دانا چه کسی از شما رانت و دانشگاه و رشته خواست؟ مگر پشت پرده چه می‌گذرد؟ آیا خود من هیچ‌وقت با شما ملاقات کردم و چیزی خواستم؟ چرا تهمت می‌زنید؟
حضور فتنه‌گران در دانشگاهها
در ادامه محمدحسن آصفری نماینده مردم اراک که در موافقت با استیضاح رضا فرجیدانا در صحن علنی مجلس سخن می‌گفت، با بیان اینکه بخشی از اتفاقات یکساله گذشته دانشگاه را براساس مستندات ارائه می‌دهم گفت: توزیع شب‌نامه منافقان و همچنین شب‌نامه‌هایی در حمایت از آشوبگران و عاملان فتنه، انکار علنی معاد و باورهای دینی، زیر سوال بردن واقعه عظیم عاشورا، ممانعت از برگزاری مراسم ۱۳ آبان روز مبارزه با استکبار جهانی، جمع‌آوری بنرهای ضد آمریکایی در زمان شما که بنا به فرمایش رهبر معظم انقلاب و تمام ملت ایران آمریکا دشمن درجه یک انقلاب است و همچنین ترویج کتب ضد انقلاب و تلاش برای آشوب در دانشگاهها از اتفاقات یک سال گذشته دانشگاهها بوده است.
۳ هزار بورسیه غیرقانونی واقعیت ندارد
ناطق بعدی جلسه دیروز علی‌اصغر زارعی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی بود که در سخنانی و در موافقت با استیضاح وزیر علوم و با اشاره به بورسیه دانشجویان اظهار داشت: صدیقی معاون دانشجویی وزارت علوم مصاحبه‌ای را مطرح کرد که سه هزار بورس غیرقانونی در دولت گذشته انجام گرفته است.
نماینده مردم تهران در مجلس افزود: کمیسیون آموزش درخواست کرد تا وزیر علوم در کمیسیون حضور یابد و توضیحاتی ارائه کند. اما آقای وزیر حضور نیافت ولی آقای صدیقی در کمیسیون حاضر شد و کمیسیون نیز مسئولان سابق امور دانشجویان را دعوت کرد و در همان جلسه مشخص شد که وقتی آقایان گزارش دادند که افرادی زیر معدل ۱۴ و ۱۶ بورسیه شده‌اند، همان مسئولین قبلی نیز اعلام کردند که شورای مرکزی بورس (شورایی که براساس قانون مجلس تشکیل می‌شود) در همه دولت‌های گذشته مصوباتی دارد که مصوبات آن باید مدنظر قرار گیرد.
زارعی گفت: در پی این ماجرا کمیسیون آموزش مجلس کمیته‌ای را تشکیل داد و دو جلسه در سازمان امور دانشجویان تشکیل شد و بنده نیز دو روز برخی از پرونده‌‌ها را از نزدیک مطالعه کردم. از اول هم معلوم بود که لیست‌هایی که تنظیم شده با عجله تنظیم شده است.
وی ادامه داد: در همان جلسه نیز مطرح شد که چرا شما گفتید فرزندان مسئولین و این خبر در سایت‌‌ها منتشر شد؟ آنها گفته‌اند این کار را نکردیم، بلکه دستگاه‌های نظارتی این خبر را در سایت‌‌ها منتشر کردند. ما گفتیم: پرونده‌های این افراد را بیاورید تا ببینیم، ولی آنها استنکاف کردند. اما در جلسه دوم ابتدا پرونده‌های مسئولین آن هم تعداد محدودی را آوردند. زمانی که ما این پرونده‌‌ها را مشاهده کردیم در هیچ کدام موضوع خاصی نبود.
تنزل رتبه علمی کشور
قاسم جعفری نماینده مردم بجنورد در مجلس شورای اسلامی در ادامه جلسه علنی خانه ملت و در موافقت با استیضاح فرجی دانا ضمن انتقاد از «رتبه کشور ما براساس تولیدات علمی در ۱۰ سال گذشته پیشرفت خوبی داشته اما روند خوبی را نشان نمی‌دهد» گفت: این پیشرفت رشد خوب و شیب مناسبی داشته است اما امروز مانند فواره رو به نزول است که این هشدار به وزیر است.
فرصتی برای مخالفان
در ادامه نوبت به مخالفان استیضاح فرجی دانا رسید که جواد هروی نماینده مردم قائنات در مجلس شورای اسلامی در دفاع از رضا فرجیدانا اظهار داشت: بر خلاف بسیاری از عزیزان و حتی رسانه‌‌ها که می‌گویند وزارت علوم در این مدت تعامل ضعیفی با مجلس و به خصوص کمیسیون داشته باید اذعان کنم که سنجیده‌ترین و محسوس‌ترین تعامل را در رفتار این وزارت تجربه کرده‌ام.
وی خاطرنشان کرد: کمیسیون آموزش در سال‌های گذشته تلاش‌هایی را برای توزیع عادلانه سرانه دانشجویی انجام داده، اما رشد منفی و مثبت افسارگسیخته دانشگاه‌های کشور را شاهد بودیم و بر همین اساس یکی از کارهای وزارت علوم در این مدت این بود که با رشد مثبت و منفی افسارگسیخته به شکل قانونمند برخورد کرد و لذا برخی دانشگاهها که با رشد منفی روبرو بوده‌اند، وزارت علوم به شکل عادلانه رفتار کرد.
نماینده مردم قائنات گفت: این دولت در همین مدت کوتاه توزیع عادلانه اعتبارات آموزش عالی را انجام داد و این مسائل شعار نیست و دوستان که می‌گویند شعار داده شده، اما از عدالت خبری نیست. در این دولت نسبت به این موضوع عادلانه رفتار شده و می‌رود که رویه مناسبی به خود گیرد.
دلسوزی استیضاح‌کنندگان فرجیدانا
در ادامه غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی به عنوان مخالف استیضاح رضا فرجی دانا وزیر علوم، تحقیقات و فناوری طی سخنانی در پارلمان، با اشاره به سخنان موافقان استیضاح وزیر علوم، گفت: دوستانی که به عنوان موافق استیضاح صحبت کردند همکاران بسیار دلسوزی هستند که دلشان برای نظام، انقلاب و اسلام می‌سوزد و دغدغههایی دارند که دغدغه همه نمایندگان مجلس است، حتی به جرات می‌توانم بگویم که این دغدغه‌‌ها جزو دغدغه‌های آقای فرجیدانا هم هست.
وی ادامه داد: اگر آقای فرجیدانا امروز رای اعتماد مجدد از مجلس بگیرد باید بداند که این رای را از مجلس اصولگرا گرفته و نمایندگان اصولگرای مجلس نهم وی را ابقا کرده‌اند، بنابراین کسی تلاش نکند تا این فضا را برای خود مصادره کند.
فرجی دانا: اگر خطایی از من سر زده، اقرار
و اصلاح می‌کنم
در ادامه فرجی دانا به پشت تریبون رفت و دفاعیات خود را مطرح کرد.
وزیر سابق در دفاع از خود در برابر استیضاح نمایندگان گفت: توجه دوستان را به یکی از موضوعات محوری استیضاح که کند شدن روند پیشرفت علمی کشور است، معطوف کنم.
وی با اشاره به اینکه اولین معیار تولید علم و شاخص تولید علم و فناوری تولید «پتنت» است، گفت: من آمار را اعلام نمی‌کنم، چون نمی‌خواهم دلسردی القا کنم. در سال ۸۶ منحنی پتنت به ۱۰ هزار رسیده این آمار افول کرده است و در سال گذشته به ۳ هزار کاهش یافت، بنابراین این چرخه معیوب است و ما وظیفه داریم حلقه پتنت را اولویت دهیم و نتیجه آن را تجاری‌سازی کنیم.
دانشگاهها خطر نیستند
وزیر علوم تصریح کرد: نماینده‌ای گفت دانشگاهها می‌توانند خطر باشند؛ هر چیزی بالقوه می‌تواند خطر باشد ولی دانشگاهها پشتیبان و نقطه قوت نظام هستند. استادان دانشگاه پشتیبان نظام هستند، چرا القا کنیم که آنها ضد ما هستند و بعد فضای امنیتی ایجاد کنیم؟ در یک‌سال گذشته سالم‌ترین فضا با بیشترین نشاط در دانشگاهها حاکم بوده است.وی در دفاع از میلی‌منفرد و جعفر توفیقی گفت: اینها دلسوزان نظام هستند و من آنها را می‌شناسم. آنها برای این انقلاب جانشان را فدا کردند. آنها پیرو رهبری و نظام هستند. بنده شهادت شرعی در این زمینه می‌دهم.
وزیر علوم همچنین گفت: بخشی از استیضاح مربوط به مسائل مطرح شده در خصوص رکود علم طی چند ماه گذشته است و اگر خطایی از من سر زده، اقرار و اصلاح می‌کنم.
وی در خصوص بورسیه‌‌ها خاطر نشان کرد: هیچ کس حق انتشار اسامی بورسیه شده‌‌ها در فضای مجازی را ندارد، این فهرست‌‌ها از دید ما مجعول و غیرقابل استناد است و حیثیت افراد برده شده و برخی از آن اسامی هیچ تطبیقی با پرونده‌‌ها نداشتند.
فضا‌سازی رسانه‌ای برای ابقای وزیر
در ادامه گزارشی از تبلیغات رسانه‌های خارجی درباره موضوع استیضاح فرجی دانا به درخواست بیژن نوباوه نماینده موافق استیضاح پخش شد و نماینده مردم تهران پس از پخش این گزارش گفت: یکی از مهمترین مباحث من فشار جریان رسانه‌ای و هماهنگی ستاد داخلی وزیر علوم و جریانات رسانه‌ای خارج از کشور است.
وی ادامه داد: هماهنگی گسترده‌ای صورت گرفت تا یک دروغ کثیف به عنوان بورسیه‌‌ها را به جای مطالبات اصلی نمایندگان جایگزین کنند. نوباوه با اشاره به اینکه امروز سخن از مظلومیت فرجی‌داناست، تأکید کرد: این نظام اسلامی است که مظلوم است چرا که هنوز نمی‌تواند سیاست‌های انقلاب فرهنگی‌اش را اجرا کند.
پخش فیلم بازتاب استیضاح وزیر علوم
در رسانه‌های بیگانه
در حین برگزاری جلسه استیضاح وزیر علوم، بخشی از اخبار پخش‌شده از سوی رسانه‌های بیگانه درباره استیضاح وزیر علوم و موارد مطرح در این استیضاح پخش شد.
سخنان نوباوه نماینده مردم تهران در مجلس در موافقت با استیضاح فرجیدانا با اعتراض پیرموذن نماینده مردم اردبیل دقایقی صحن علنی مجلس را متشنج کرد.
اخراجی‌هایی بازگردانده شدند
که مفاسد اخلاقی داشتند
در ادامه جلسه، الیاس نادران در جلسه استیضاح وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان موافق استیضاح صحبت کرد و گفت: آقای فرجی دانا شما مدیریت نمی‌کنید بلکه مدیریت می‌شوید؛ اینکه بگویید چند نفر تغییر کرده‌اند مسئله ما نیست بلکه مسئله این است که اخراجی‌‌ها تشکیل جلسه می‌دهند و در این امر قانونی عمل نمی‌شود.
نادران با بیان اینکه اخراجی‌‌ها از دانشگاه مفاسد اخلاقی داشتند، گفت: دختران دانشجوی کشور از دست این دانشجویان اخراجی در امان نبودند دانشجویان دختری که خودکشی کردند، ۱۳ نفر از این دانشجویان در پیام نور را شما برگرداندید.
سخنان لاریجانی در دقیقه 90
پس از پایان سخنرانی وزیر علوم در جریان بررسی طرح استیضاح وی، رئیس مجلس اظهار داشت: از همه نمایندگان مجلس و اعضای هیئت دولت و همچنین آقای فرجیدانا تشکر می‌کنم که خوب صحبت کرد و مطالبش را در فضای آرامی مطرح کرد. لاریجانی گفت: اگر نظر مرا می‌خواهید، نظر من این است که واقعا با جابه‌جایی این چند نفر در وزارت علوم، مشکل حل می‌شود.
رئیس مجلس در پایان از پیغام اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور به وی خبر داد و گفت: آقای جهانگیری در پیغامش به بنده گفته است «ما به نظر شما احترام می‌گذاریم و به این نظر عمل می‌کنیم».
در نهایت و بعد از استماع توضیحات وی و سخنان موافقان و مخالفان وی، با ۱۴۵ رأی موافق، ۱۱۰ رأی مخالف و ۱۵ رأی ممتنع از مجموع ۲۷۰ نماینده حاضر در صحن، با «عدم‌اعتماد» به فرجیدانا موافقت کردند و بر این اساس اولین وزیر استیضاحی دولت یازدهم، نتوانست مجدداً رأی اعتماد مجلس را کسب کند.
بدین ترتیب فرجیدانا دیگر نمی‌تواند به فعالیت خود در ساختمان وزارت علوم در شهرک قدس ادامه دهد.
اندکی بعد، رئيس جمهور از اردبیل، محمدعلی نجفی را به عنوان سرپرست وزارت علوم منصوب کرد و همزمان به فرجیدانا حکم مشاوره رئیس جمهور در امور علمی داد.