1. سال 2017 میلادی سند استراتژی 10 ساله امنیت ملی آمریکا منتشر شد. در این سند تأکید شده که کانون توجه امنیتی آمریکا در سال‌های آتی معطوف به شرق خواهد بود؛ یعنی چرخشی از خاورمیانه (غرب آسیا) به چین و هند. از این رو نزدیک شدن به هند و تقویت آن به مثابه نیرویی بازدارنده در برابر چین و کوشش برای محدود کردن نفوذ چین در شرق آسیا و به تبع آن در جهان، استراتژی امنیتی آمریکا خواهد بود. اما این تغییر استراتژی برای چیست؟ آمریکا بسیار نگران است که «توسعه اقتصادی» چین –که در سال‌های اخیر سریعتر از هر جای دیگری بوده است– در میدان نظامی و سیاست نیز امتداد پیدا کند. رویارویی «اقتصادی، سیاسی، دیپلماتیک و امنیتی» واشنگتن و پکن در 2 سال اخیر را باید ذیل این استراتژی تفسیر کرد.
2. هفته پیش خبری منتشر شد که وزارت دفاع آمریکا، پنتاگون، در گزارش سالانه خود در مورد قدرت نظامی چین به کنگره آمریکا اعلام کرد: «جمهوری خلق چین بزرگترین نیروی دریایی در جهان را با یک نیروی رزمی مجموعاً متشکل از حدود ۳۵۰ کشتی و زیردریایی از جمله ۱۳۰ کشتی جنگی بزرگ دارد.» همچنین پنتاگون اعلام کرد، انتظار دارد چین در طی یک دهه آینده تعداد کلاهک‌های هسته‌ای خود را که طبق برآورد این نهاد هم اکنون کمی بالای ۲۰۰ عدد است حداقل 2 برابر کند و نیز چین در حال نزدیک شدن به قابلیت حمله هسته‌ای از زمین، هوا و دریا مشهور به سه‌گانه تسلیحات هسته‌ای است.
فراز دوم این جستار نشان می‌دهد که آمریکا برای استراتژی جدید خود که در فراز اول آمد، چه راهی را پیش خواهد گرفت. آمریکا اگر می‌خواهد جلوی چین را بگیرد، مسلماً باید همپیمانانی داشته باشد و رسیدن به این هدف به تنهایی ممکن نیست. آمریکا باید در واقع بلوکی را مقابل چین تشکیل دهد. قطعی است که رویارویی با چین هزینه زیادی دارد، چراکه چین منافع اقتصادی مشترک قابل‌‎توجهی با بسیاری از کشورهای غربی دارد و این کشورها نمی‌خواهند که این منافع را به خطر بیاندازند؛ مگر این‌که تهدیدی مافوق این منافع مطرح باشد. از این رو، آمریکا باید طرف‌های غربی را متقاعد کند که این تهدید وجود دارد و بسیار هم پررنگ است. تأکید پنتاگون به چینی که «بزرگترین نیروی دریایی» را دارد و یا
«یک قدرت در حال رشد هسته‌ای» است، برای این است که بگوید: «تهدید چین برای شما بزرگ‌تر از منافع اقتصادی آن است.»
چرا «مایک پمپئو»، وزیر خارجه آمریکا، در ترسیم رویارویی واشنگتن-پکن می‌گوید، در شرایطی خطرناک‌‌تر از جنگ سرد به سر می‌بریم؟ آمریکا می‌خواهد باری دیگر بلوکی متحد بسازد، این‌بار نه در مقابل شوروی بلکه در مقابل چین.
آمریکا با پررنگ‌ نشان دادن و چه بسا با پررنگ‌تر کردنِ تهدید چین در تلاش است تا اجماعی علیه چین بسازد و با یک بلوک متشکل استراتژی 10ساله خود را پی بگیرد. گزارش پنتاگون و مواضع پمپئو همه برای همین اجماع‌سازی است. همه باید هزینه کنند تا برنامه آمریکا محقق شود و آینده این برنامه به میزان بزرگی یا کوچکی این اجماع بستگی دارد. این‌گونه آمریکا وارد جنگ سرد با چین نشده است، بلکه در حال ساختن این جنگ سرد است. اگر بگذریم از این که راه آمریکا برای اجماع‌سازی پر از سنگلاخ است، نمی‌توانیم از این بگذریم که هر جنگ سردی، لزوماً سرد باقی نخواهد ماند.
امین‌الاسلام تهرانی