سیدمحمد امین‌آبادی
همه‌ساله و همزمان با شروع ماه محرم فشارها بر شیعیان مظلوم نیجریه افزایش می‌یابد. طی دو روز گذشته نیز منابع مطلع از حمله نیروهای امنیتی نیجریه به عزاداران حسینی در ایالت‌ «کادونا» در شمال این کشور و شهید و مجروح شدن شماری از آنها خبر دادند. در این حملات بر اساس گزارش رسانه‌ها سه تن از عزاداران حسینی شهید و ده‌ها تن نیز زخمی شدند. بنا بر اعلام صفحه جنبش اسلامی نیجریه در توئیتر، نیروهای نظامی نیجریه همچنین به سمت عزاداران گاز ‌اشک‌آور شلیک کرده و خودروهای شخصی آنها را نیز تخریب کرده و به آتش کشیدند. حملات به شیعیان نیجریه از سال 2015 به این سو شدت گرفته است. در این سال نیروهای امنیتی و ارتش نیجریه با یورش به حسینیه شیعیان در شهر «زاریا» بیش از هزار نفر را شهید کردند. برخی منابع شمار شهدا را تا 2 هزار نفر نیز نوشتند. بعدها خبر رسید که دولت نیجریه اجساد قربانیان این جنایت را در گورهای دسته‌جمعی دفن کرده است. در آن حمله «شیخ زکزاکی» رهبر شیعیان نیجریه به شدت زخمی شد. از آن زمان تا کنون زکزاکی و همسرش همچنان در زندان به سر می‌برند. سه پسر شیخ در این حمله به شهادت رسیدند، سه پسر دیگرش نیز در راهپیمایی روز قدس همان سال به شهادت رسیدند. در طول 5 سال زندان شیخ یک چشم خود را نیز از دست داده و چشم دیگرش نیز تنها 15 درصد بینایی دارد. در ریشه‌یابی علت و چرایی ترس دولت نیجریه از شیعیان این کشور و حملات گسترده به آنها باید گفت دولت این کشور به شدت تحت نفوذ رژیم وهابی آل‌سعود از یک سو و رژیم صهیونیستی از سوی دیگر است و وجه مشترک بسیار قوی این دو رژیم ضدیت با شیعه و انقلاب اسلامی ایران است. شیخ ابراهیم زکزاکی از نظر دولت و ارتش نیجریه دو گناه نابخشودنی دارد اول اینکه وی شیعه و پیرو و مبلغ مکتب اهل بیت است و در طول 20 سال فعالیت شیخ جمعیت شیعیان نیجریه به شدت افزایش پیدا کرده و بر اساس آمارها به 15 میلیون نفر رسیده است. گناه دوم شیخ این است که او به شدت عاشق امام خمینی و انقلاب اسلامی ایران می‌باشد. میزان ارادت شیعیان نیجریه به امام خمینی به حدی است که آنها در آفریقا به خمینیون معروف هستند و این دو گناه نابخشودنی همزمان رژیم صهیونیستی و رژیم وهابی سعودی را به شدت عصبانی کرده است. نمود بیرونی این عصبانیت نیز ایجاد محدودیت برای فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی شیعیان و حملات گسترده به آنها در شهرهای مختلف این کشور است. رژیم آل‌سعود از دو طریق در نیجریه در کشتار شیعیان این کشور مشارکت دارد اول، دولت بحران‌زده نیجریه به شدت به منابع مالی نیازمند است و برای جلب این منابع و البته حمایت سیاسی سعودی‌ها و برای خوش‌رقصی در مقابل شاه سعودی حملات به شیعیان و کشتار آنها را وسعت و سرعت بخشیده است. در واقع حمایت عربستان از دولت نیجریه منوط به کنترل و ایجاد محدودیت برای شیعیان و در نهایت کشتار آنهاست. طریق دیگری که آل‌سعود در نیجریه در کشتار شیعیان مشارکت دارد؛ ایجاد گروه‌های سلفی تکفیری در این کشور و حمایت مالی از آنهاست. سال 2016 یک گروه تکفیری در شمال نیجریه به نام «ازاله» تاسیس شد. نام کامل این گروه «جماعه الازاله البدعه و الاقامه السنه» (جماعت نابودی بدعت و برپایی سنت)بود. بر اساس گزارش خبرگزاری فرانسه، یکی از اصلی‌ترین ابزارهای عربستان و وهابیت در نیجریه، این گروه است. اعضای این گروه سلفی در عاشورای 2016 به اجتماع شیعیان در شهر کادونا حمله کردند و همه ساختمان‌های جنبش اسلامی نیجریه را غارت کردند. برخی شاهدان محلی می‌گویند مهاجمان در حالی‌که فریاد می‌زدند «دیگر شیعه نمی‌خواهیم»، خانه‌های شیعیان را به آتش می‌کشیدند. «عبدالهی بلا»، رهبر جنبش تکفیری «ازاله» در مجامع رسمی گفته است که قانون اساسی نیجریه، شیعیان را به رسمیت نمی‌شناسد. روابط نزدیک وی نیز با عربستان سعودی و دولت نیجریه و همچنین تبلیغات ضدشیعی شبکه تلویزیون تحت حمایت وی با نام «مناره» در نیجریه، زبانزد است. امامان جماعت سلفی نیز در شمال نیجریه با پول‌هایی که از دولت سعودی دریافت می‌کنند نقش گسترده‌ای در تحریک سلفی‌ها برای کشتار شیعیان در این کشور ایفا می‌کنند. گروه سلفی تکفیری بوکوحرام نیز که با داعش بیعت کرده و در شمال نیجریه در کشتار شیعیان فعال است مناسبات ویژه‌ای با دولت سعودی دارد. بر اساس گزارش‌ها، «محمد یوسف» سرکرده این گروه سلفی تکفیری بارها به عربستان رفت و آمد داشته است. سخنگوی «بوکوحرام» نیز در مصاحبه با روزنامه گاردین انگلیس در سال 2011 صراحتاً گفته بود: «رهبر ما به عربستان سفر و در آنجا با القاعده ملاقات کرد. ما از حمایت مالی و فنی آنها برخوردار می‌شویم. هر چیزی بخواهیم، از آنها می‌خواهیم که به ما بدهند.» صهیونیست‌ها نیز منافع مشترکی با سعودی‌ها در کشتار شیعیان نیجریه دارند. آنها از گسترش مذهب تشیع در این کشور عصبانی هستند و به شدت نگران این موضوع هستند که جنبش اسلامی نیجریه با رهبری شیخ زکزاکی به حزب‌الله دیگری در این کشور مهم آفریقایی بدل شود. نیجریه از گذشته مناسبات گرمی با رژیم صهیونیستی داشته است. سال 1993 بنا به درخواست رژیم صهیونیستی روابط دوجانبه آغاز شد و سفارتخانه این رژیم در نیجریه و سفارتخانه نیجریه در تل‌آویو بازگشایی شدند. آغاز همکاری‌های جدی دو طرف نیز به زمان روی کار آمدن« اوباسانجو» در نیجریه بازمی‌گردد، در سال ۲۰۰۰ و بعد از پیروزی «اوباسانجو» در انتخابات ریاست‌جمهوری نیجریه از آنجایی‌ که این کشور در بسیاری از زمینه‌ها با مشکلات عدیده‌ای دست به‌گریبان بود، برای رهایی از این وضع دست به دامان کشورهای غربی، آمریکا و رژیم صهیونیستی شد. در سال ۲۰۰۶ اولین گردهمایی تجار و بازرگانان صهیونیست و نیجریه در ابوجا پایتخت نیجریه برگزار شد، در همین سال وزرای امور خارجه دو طرف یادداشت تفاهمی را امضا کردند که بر اساس آن موظف به حمایت از طرف مقابل در مجامع بین‌المللی بودند. در سال ۲۰۱۳ نیز «گودلاک جاناتان» به‌عنوان اولین رئیس‌جمهور نیجریه وارد تل‌آویو شد و با مقامات بلندپایه رژیم صهیونیستی از جمله بنیامین نتانیاهو و شیمون پرز گفت‌وگو کرد. در این سفر چندین توافق‌نامه سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی به امضای مقامات دو طرف رسید. «موشه رام» که در سال ۲۰۰۷ به‌عنوان سفیر رژیم صهیونیستی در نیجریه انتخاب شد نقش مهمی در ارتقای سطح روابط دوجانبه بین رژیم صهیونیستی و این کشور ایفا کرده است. اقدامات «موشه رام» نقش مهمی در گسترش نفوذ اسرائیل در نیجریه داشته است. بر اساس گزارش‌ها، طی سال‌های گذشته نیجریه تبدیل به بزرگ‌ترین شریک تجاری‌ آفریقایی رژیم صهیونیستی شده است. شیعیان نیجریه مانع اصلی گسترش وهابیت در نیجریه از یک سو و محکم شدن جای پای صهیونیست‌ها در آفریقا هستند و به همین دلیل دولت نیجریه با حمایتی که از سعودی‌ها و صهیونیست‌ها دریافت می‌کند سرکوب آنها را تشدید کرده است.