شواهد تازه علیه «بن سلمان» در پرونده خاشقجی
فایننشال تایمز: ولیعهد سعودی اختیاراتش را از دست میدهد
همزمان با انتشار جزئیات جدیدی از نحوه قتل خاشقجی که اینجا نیز نقش بن سلمان در این جنایت را تایید میکند، روزنامه فایننشال تایمز اعلام کرد ولیعهد سعودی اختیاراتش را از دست خواهد داد.
روزنامه «فایننشال تایمز» به نقل از شماری از مسئولان غربی نوشته، محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی در معرض تهدید قرار دارد و در داخل خاندان حاکم تلاشهایی برای کاهش قدرت و اختیارات او به خاطر پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد عربستانی دیده میشود. ایسنا نیز در این باره به نقل از این روزنامه انگلیسی نوشته، «مسئولان غربی محمد بن سلمان را جوانی گستاخ و تشنه قدرت میدانند که برای سیطره بر کل کشور و منطقه تلاش میکند...سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان حمایت خود را از پسرش به خاطر جانبداری او از طرح «معامله قرن» ترامپ درباره فلسطین، کاهش داده است هرچند که برخی منابع دولتی عربستان این را تکذیب میکنند.»
از سوی دیگر، پیامدهای قتل «جمال خاشقجی» جایگاه «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی را تضعیف کرده و به مسنترها در خاندان سعودی انرژی دوباره داده است. روزنامه انگلیسی «گاردین» با انتشار مطلبی با همین مضمون تاکید کرده، شش هفته بعد از مرگ خاشقجی، فرآیند تصمیمگیری در ریاض آرام آرام شروع به تغییر کرده است... تبعات این ترور به محمد بن سلمان، وارث تاج و تخت سعودی، آسیب زده است. برخی منابع نزدیک به خاندان سلطنتی سعودی میگویند این تصور وجود دارد که «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور ترکیه با انتشار جزییات تحقیقات مرگ خاشقجی، به پادشاهی سعودی خیانت کرده است.
روزنامه گاردین در ادامه به نقل از «یک منبع منطقهای» نوشته، «هیچ شکی نیست که بنسلمان بالهای خود را قیچی کرده است... بعد از قتل خاشقجی که ترکیه بن سلمان را مسئول دستور آن میداند، سران غربی درباره جنگ یمن که با ائتلاف سعودی در جریان است، صحبت کرده و خواستار آتشبس در این کشور شدهاند... پیامدهای مرگ خاشقجی، بازتابی در جایگاههای قدرت در ریاض داشته و بازگشت «احمد بن عبدالعزیز» برادر سلمان، شاه کنونی عربستان، به ریاض این تفاسیر را در پی دارد که گام اول این تغییرات بازگردانی یک فرد مسن به قدرت است. یک برداشت این است که برکناری بنسلمان، خطر بازگشت به سوی ساختار مذهبی و لغو تغییرات اجتماعی در عربستان را در پی داشته باشد و رغبت کمی در لندن و واشنگتن برای برکناری بن سلمان وجود دارد. این در حالی است که رئیسجمهور ترکیه با بیان اینکه فایل صوتی قتل خاشقجی حتی سعودیها را نیز شوکه کرد، گفته، کسی که دستور این جنایت را صادر کرده بود باید هرچه سریعتر مشخص شود.»
شاهزادهها بن سلمان را نمیخواهند
از سوی دیگر شماری از شاهزادگان سعودی از پادشاه عربستان خواستند محمد بن سلمان را به جانشینی خود تعیین نکند و از اختیارات پسر بیپروای خود بکاهد. روزنامه القدس العربی چاپ لندن با انتشار این خبر نوشته: «با طرح این درخواست اعمال فشار بر محمد بن سلمان ولیعهد عربستان افزایش یافته است.» به گفته یکی از افراد نزدیک به خاندان حاکم، گروهی از شاهزادگان علیه شاهزاده محمد بن سلمان وارد عمل شدهاند و بر این باورند وی با کشتن جمال خاشقجی و اجرای عملیاتی که خارج از کنترل دربار بود، جایگاه عربستان را در عرصه بینالمللی به خطر انداخته است. به گفته یکی از کسانی که شاهد شکایات شاهزادگان و گفت وگوهای نزدیکان ولیعهد بوده است، آنها از خاندان حاکم خواستهاند با جانشینی محمد پس از مرگ پدرش موافقت نکند.
اما به گفته سه منبع مطلع از محتوای فایلهای صوتی قتل خاشقجی که در دست اطلاعات ترکیه قرار دارد، عضوی از تیم کشتار اندکی پس از ترور جمال خاشقجی تلفنی به مقام مافوقش اطلاعرسانی کرد که «به رئیست بگو» عملیات انجام شده و گمان میرود این «رئیس» محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی بوده باشد. به گزارش روزنامه نیویورک تایمز از نظر مقامهای اطلاعاتی، این فایل صوتی که ماه گذشته به دست جینا هاسپل، مدیر سیا هم رسید، موثقترین مدرکی است که ولیعهد سعودی را به قتل جمال خاشقجی، مرتبط میکند. در حالی که به نام این رئیساشارهای نشده است، مقامهای اطلاعاتی آمریکا معتقدند که واژه «رئیست» اشاره به محمد بن سلمان دارد. به گفته مقامهای مطلع، ماهر عبدالعزیز مطرب، یکی از ۱۵ سعودی اعزامی به اسلامبول برای قتل خاشقجی در کنسولگری ریاض، این گفتوگوی تلفنی را انجام داد و به عربی صحبت کرد.
در همین حال «ماریا اسخاکه» نماینده هلندی عضو پارلمان اروپا اعلام کرد که وی و 56 عضو دیگر پارلمان اروپا در نامهای به فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خواستار فراخواندن سفیر اتحادیه اروپا از عربستان شدهاند.