اقتصاد مقاومتی؛ سیاست‌ها و انتظارات در بیانات رهبر انقلاب -۱
تدبیری اقتصادی برای بلند مدت
اشاره:
«ایران اسلامی با استعدادهای سرشار معنوی و مادی و ذخائر و منابع غنی و متنوع و زیرساخت‌های گسترده، و مهم‌تر از همه، برخورداری از نیروی انسانی متعهد و كارآمد و دارای عزم راسخ برای پیشرفت، اگر از الگوی اقتصادی بومی و علمی برآمده از فرهنگ انقلابی و اسلامی كه همان اقتصاد مقاومتی است، پیروی كند نه‌تنها بر همۀ مشكلات اقتصادی فائق می‌آید و دشمن را كه با تحمیل یك جنگ اقتصادی تمام عیار در برابر این ملت بزرگ صف‌آرایی كرده، به شكست و عقب‌نشینی وامی‌دارد، بلكه خواهد توانست در جهانی كه مخاطرات و بی‌اطمینانی‌های ناشی از تحولات خارج از اختیار، مانند بحران‌های مالی، اقتصادی، سیاسی و ... در آن رو به افزایش است، با حفظ دستاوردهای كشور در زمینه‌های مختلف و تداوم پیشرفت و تحقق آرمان‌ها و اصول قانون اساسی و سند چشم‌انداز بیست‌ساله، اقتصاد متكی به دانش و فناوری، عدالت‌بنیان، درون‌زا و برون‌گرا، پویا و پیشرو را محقق سازد و الگوئی الهام‌بخش از نظام اقتصادی اسلام را عینیت بخشد.»
این جملات قسمتی از فرمایشات رهبر معظم انقلاب هنگام ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در سال 1392 است. تقریبا از سال 1388 بود که نامگذاری سال‌ها توسط مقام معظم رهبری رنگ و بوی اقتصادی پیدا کرد و ایشان در جلسات متعدد با مردم و به خصوص مسئولان بر ارائه الگوی صحیح اقتصادی و اصلاح عوامل بازدارنده پیشرفت اقتصادی تأکید کردند. حالا نزدیک به 9 سال از شروع هشدارهای اقتصادی ایشان و قریب به 5 سال از اشاره مستقیم ایشان به راهکاری با نام «اقتصاد مقاومتی» و لزوم اجرا و پیگیری سیاست‌های اقتصاد مقاومتی می‌گذرد. اینکه در این سال‌ها مسئولان جمهوری اسلامی ایران چقدر در این جهت گام برداشتند و اقتصاد ملی را از هجمه عوامل خارجی مصون ساختند چندان نیازی به بازخوانی ندارد؛ فقط کافی است نگاهی گذرا به شرایط بازار، کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولیدی، حجم صادرات و واردات و سایر شاخصه‌های اقتصادی بیندازیم تا نتیجه را به چشم خود ببینیم. واقعیت این است که علی‌رغم کارهای انجام شده، فرسنگ‌ها تا نقطه مطلوب فاصله داریم. با توجه به این شرایط بود که دفتر پژوهش‌های کیهان تصمیم گرفت نگاهی به مجموعه بیانات رهبر معظم انقلاب در حوزه اقتصاد بیاندازد و تحلیل ایشان از شرایط اقتصادی ایران، آسیب‌شناسی‌ها، راهکارها و پیشنهادهایی که رهبری در طی این سال‌ها بارها و بارها مورد تأکید قرار داده‌اند را تنظیم و تدوین کرده و با فهرست‌بندی موضوعی در اختیار علاقه‌مندان و پژوهشگران بگذارد. آنچه از امروز در اختیار مخاطبان محترم صفحه پاورقی کیهان قرار می‌گیرد سلسله مطالبی درباره سیاست‌ها و انتظارات مقام معظم رهبری در حوزه اقتصادی مقاومتی است که به کوشش جناب آقای «ناصر عابدی» تهیه و تدوین شده است و إن‌شاءالله در آینده‌ای نزدیک به شکل کتاب مستقل منتشر خواهد شد.
مقدمه
ایران اسلامی با استعدادهای سرشار معنوی و مادی و ذخائر و منابع غنی و متنوع و زیرساخت‌های گسترده، و مهم‌تر از همه، برخورداری از نیروی انسانی متعهد و كارآمد و دارای عزم راسخ برای پیشرفت، اگر از الگوی اقتصادی بومی و علمی برآمده از فرهنگ انقلابی و اسلامی كه همان اقتصاد مقاومتی است، پیروی كند نه‌تنها بر همۀ مشكلات اقتصادی فائق می‌آید و دشمن را كه با تحمیل یك جنگ اقتصادی تمام عیار در برابر این ملت بزرگ صف‌آرایی كرده، به شكست و عقب‌نشینی وامی‌دارد، بلكه خواهد توانست در جهانی كه مخاطرات و بی‌اطمینانی‌های ناشی از تحولات خارج از اختیار، مانند بحران‌های مالی، اقتصادی، سیاسی و ... در آن رو به افزایش است، با حفظ دستاوردهای كشور در زمینه‌های مختلف و تداوم پیشرفت و تحقق آرمان‌ها و اصول قانون اساسی و سند چشم‌انداز بیست‌ساله، اقتصاد متكی به دانش و فناوری، عدالت‌بنیان، درون‌زا و برون‌گرا، پویا و پیشرو را محقق سازد و الگوئی الهام‌بخش از نظام اقتصادی اسلام را عینیت بخشد.
مجموعۀ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در واقع یک الگوی بومی و علمی است که برآمدۀ از فرهنگ انقلابی و اسلامی ماست؛ متناسب با وضعیت امروز و فردای ماست. من شرح خواهم داد که این مربوط به وضع کنونی و شرایط کنونی کشور نیست، این یک تدبیر بلندمدت برای اقتصاد کشور است؛ می‌تواند اهداف نظام جمهوری اسلامی را در زمینۀ مسائل اقتصادی برآورده کند؛ می‌تواند مشکلات را برطرف کند؛ درعین‌حال پویا هم هست؛ یعنی ما این سیاست‌ها را به‌صورت یک چهارچوب بسته و متحجر ندیده‌ایم؛ قابل تکمیل است، قابل انطباق با شرایط گوناگونی است که ممکن است در هر برهه‌ای از زمان پیش بیاید؛ و عملاً اقتصاد کشور را به حالت «انعطاف‌پذیری» می‌رساند؛ یعنی شکنندگی اقتصاد را در مقابل تکانه‌های گوناگون - که اشاره خواهم کرد - برطرف می‌کند. این الگو با تلاش و همفکری افراد صاحب‌نظر و با بحث در مجمع تشخیص مصلحت و حضور رؤسای قوا و مسئولان تهیه شده؛ از کمک صاحب‌نظران اقتصادی برای تهیۀ این الگو به‌طور کامل استفاده شده؛ در واقع یکی از محسنات این الگو این است که مورد وفاق است؛ یعنی در مجمع تشخیص وَرز پیدا کرده است و چکش‌کاری شده، جوانب آن دیده شده؛ رؤسای قوا در مجمع تشخیص حضور دارند، مسئولان گوناگون هم در آنجا هستند، بحث کردند؛ کارِ ملاحظه‌شده و دقت شده و مستحکم‌شده‌ای است.
«ایران اسلامی با استعدادهای سرشار معنوی و مادی و ذخائر و منابع غنی و متنوع و زیرساخت‌های گسترده، و مهم‌تر از همه، برخورداری از نیروی انسانی متعهد و كارآمد و دارای عزم راسخ برای پیشرفت، اگر از الگوی اقتصادی بومی و علمی برآمده از فرهنگ انقلابی و اسلامی كه همان اقتصاد مقاومتی است، پیروی كند نه‌تنها بر همۀ مشكلات اقتصادی فائق می‌آید و دشمن را كه با تحمیل یك جنگ اقتصادی تمام عیار در برابر این ملت بزرگ صف‌آرایی كرده، به شكست و عقب‌نشینی وامی‌دارد، بلكه خواهد توانست در جهانی كه مخاطرات و بی‌اطمینانی‌های ناشی از تحولات خارج از اختیار، مانند بحران‌های مالی، اقتصادی، سیاسی و ... در آن رو به افزایش است، با حفظ دستاوردهای كشور در زمینه‌های مختلف و تداوم پیشرفت و تحقق آرمان‌ها و اصول قانون اساسی و سند چشم‌انداز بیست‌ساله، اقتصاد متكی به دانش و فناوری، عدالت‌بنیان، درون‌زا و برون‌گرا، پویا و پیشرو را محقق سازد و الگوئی الهام‌بخش از نظام اقتصادی اسلام را عینیت بخشد.»
این جملات قسمتی از فرمایشات رهبر معظم انقلاب هنگام ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در سال 1392 است. تقریبا از سال 1388 بود که نامگذاری سال‌ها توسط مقام معظم رهبری رنگ و بوی اقتصادی پیدا کرد و ایشان در جلسات متعدد با مردم و به خصوص مسئولان بر ارائه الگوی صحیح اقتصادی و اصلاح عوامل بازدارنده پیشرفت اقتصادی تأکید کردند. حالا نزدیک به 9 سال از شروع هشدارهای اقتصادی ایشان و قریب به 5 سال از اشاره مستقیم ایشان به راهکاری با نام «اقتصاد مقاومتی» و لزوم اجرا و پیگیری سیاست‌های اقتصاد مقاومتی می‌گذرد. اینکه در این سال‌ها مسئولان جمهوری اسلامی ایران چقدر در این جهت گام برداشتند و اقتصاد ملی را از هجمه عوامل خارجی مصون ساختند چندان نیازی به بازخوانی ندارد؛ فقط کافی است نگاهی گذرا به شرایط بازار، کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولیدی، حجم صادرات و واردات و سایر شاخصه‌های اقتصادی بیندازیم تا نتیجه را به چشم خود ببینیم. واقعیت این است که علی‌رغم کارهای انجام شده، فرسنگ‌ها تا نقطه مطلوب فاصله داریم. با توجه به این شرایط بود که دفتر پژوهش‌های کیهان تصمیم گرفت نگاهی به مجموعه بیانات رهبر معظم انقلاب در حوزه اقتصاد بیاندازد و تحلیل ایشان از شرایط اقتصادی ایران، آسیب‌شناسی‌ها، راهکارها و پیشنهادهایی که رهبری در طی این سال‌ها بارها و بارها مورد تأکید قرار داده‌اند را تنظیم و تدوین کرده و با فهرست‌بندی موضوعی در اختیار علاقه‌مندان و پژوهشگران بگذارد. آنچه از امروز در اختیار مخاطبان محترم صفحه پاورقی کیهان قرار می‌گیرد سلسله مطالبی درباره سیاست‌ها و انتظارات مقام معظم رهبری در حوزه اقتصادی مقاومتی است که به کوشش جناب آقای «ناصر عابدی» تهیه و تدوین شده است و إن‌شاءالله در آینده‌ای نزدیک به شکل کتاب مستقل منتشر خواهد شد.
مقدمه
ایران اسلامی با استعدادهای سرشار معنوی و مادی و ذخائر و منابع غنی و متنوع و زیرساخت‌های گسترده، و مهم‌تر از همه، برخورداری از نیروی انسانی متعهد و كارآمد و دارای عزم راسخ برای پیشرفت، اگر از الگوی اقتصادی بومی و علمی برآمده از فرهنگ انقلابی و اسلامی كه همان اقتصاد مقاومتی است، پیروی كند نه‌تنها بر همۀ مشكلات اقتصادی فائق می‌آید و دشمن را كه با تحمیل یك جنگ اقتصادی تمام عیار در برابر این ملت بزرگ صف‌آرایی كرده، به شكست و عقب‌نشینی وامی‌دارد، بلكه خواهد توانست در جهانی كه مخاطرات و بی‌اطمینانی‌های ناشی از تحولات خارج از اختیار، مانند بحران‌های مالی، اقتصادی، سیاسی و ... در آن رو به افزایش است، با حفظ دستاوردهای كشور در زمینه‌های مختلف و تداوم پیشرفت و تحقق آرمان‌ها و اصول قانون اساسی و سند چشم‌انداز بیست‌ساله، اقتصاد متكی به دانش و فناوری، عدالت‌بنیان، درون‌زا و برون‌گرا، پویا و پیشرو را محقق سازد و الگوئی الهام‌بخش از نظام اقتصادی اسلام را عینیت بخشد.
مجموعۀ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در واقع یک الگوی بومی و علمی است که برآمدۀ از فرهنگ انقلابی و اسلامی ماست؛ متناسب با وضعیت امروز و فردای ماست. من شرح خواهم داد که این مربوط به وضع کنونی و شرایط کنونی کشور نیست، این یک تدبیر بلندمدت برای اقتصاد کشور است؛ می‌تواند اهداف نظام جمهوری اسلامی را در زمینۀ مسائل اقتصادی برآورده کند؛ می‌تواند مشکلات را برطرف کند؛ درعین‌حال پویا هم هست؛ یعنی ما این سیاست‌ها را به‌صورت یک چهارچوب بسته و متحجر ندیده‌ایم؛ قابل تکمیل است، قابل انطباق با شرایط گوناگونی است که ممکن است در هر برهه‌ای از زمان پیش بیاید؛ و عملاً اقتصاد کشور را به حالت «انعطاف‌پذیری» می‌رساند؛ یعنی شکنندگی اقتصاد را در مقابل تکانه‌های گوناگون - که اشاره خواهم کرد - برطرف می‌کند. این الگو با تلاش و همفکری افراد صاحب‌نظر و با بحث در مجمع تشخیص مصلحت و حضور رؤسای قوا و مسئولان تهیه شده؛ از کمک صاحب‌نظران اقتصادی برای تهیۀ این الگو به‌طور کامل استفاده شده؛ در واقع یکی از محسنات این الگو این است که مورد وفاق است؛ یعنی در مجمع تشخیص وَرز پیدا کرده است و چکش‌کاری شده، جوانب آن دیده شده؛ رؤسای قوا در مجمع تشخیص حضور دارند، مسئولان گوناگون هم در آنجا هستند، بحث کردند؛ کارِ ملاحظه‌شده و دقت شده و مستحکم‌شده‌ای است.