پرسش:
بر اساس آموزه‌های وحیانی چه افراد و جریان‌هایی از مصادیق فتنه و فتنه‌گران به حساب می‌آیند؟
پاسخ:
در سه بخش قبلی پاسخ به این سوال به مفهوم شناسی فتنه و چهار مورد از مصادیق بارز فتنه‌گران از نگاه قرآن شامل: ظالمین و منحرفان و هنجارشکنان، کافران و منافقان پرداختیم. اینک در بخش پایانی دنباله مطلب را پی‌می‌گیریم.
5. متخلفان: از ديگر مصاديق فتنه انگيزان می‌توان به متخلفان از دستورهاي خداوند و رسول‌اشاره كرد. كساني كه برخلاف دستور صريح رهبر جامعه عمل می‌كنند و به خود اجازه می‌دهند تا راه ديگري را درپيش گيرند از كساني هستند كه خداوند آنان را به سبب اين رفتار فتنه انگيزشان سرزنش می‌كند؛ زيرا تخلف از فرمان رهبر مسلمين به معناي ايجاد اخلال در نظم عمومی‌جامعه و فتنه فراگيري است كه ديگران را نيز به سوي تخلف از قانون و رهبري سوق مي‌دهد. اين گونه است كه خداوند در آيات 24 و 25 سوره انفال هرگونه تخلف از فرمان رهبري را تخلف از فرمان الهي دانسته كه موجبات فتنه در جامعه و آشوب و فقدان امنيت و آرامش آن مي‌شود.
بنابراين برهمگان است كه درحوزه فرمان هاي اجتماعي رهبري چون جهاد و مشاركت فعال سياسي و مانند آن، از رهبري اطاعت كرده و هيچ گونه تخلف و سرپيچي نداشته باشند؛ زيرا اين گونه رفتار موجب بحران در اطاعت از ولايت شده و به عنوان اخلال درنظم عمومی‌و فقدان امنيت، فتنه انگيزي تلقي می‌شود. هرگونه تخلف از احكامی‌كه فصل الخطاب است می‌تواند به معناي فتنه انگيزي بوده و مجازات خاص آن را به دنبال داشته باشد.
6. جاسوسان: از ديگر مصاديقي كه قرآن براي فتنه انگيزان برمي‌شمارد، جاسوسان هستند. اين گروه به سبب آن كه اطلاعاتي از مراكز حساس كشوري و امت و رهبري و نظام در اختيار دشمن قرار مي‌دهند، زمينه بسياري از بحران هاي اجتماعي را فراهم می‌آورند. از اين رو از ايشان به عنوان فتنه‌انگيزان در آيات 47 و 48 سوره توبه سخن به ميان آمده است.
7. اعتمادكنندگان به خبر فاسق: امروز چون ديروز، دشمنان از جنگ رواني به خوبي سود می‌برند. نقش رسانه‌ها به ویژه فضای مجاری در دنياي امروز بيش از آن كه اطلاع‌رساني باشد، ابزارهاي جنگ رواني است. بنگاه خبرپراكني بي‌بي‌سي و مانند آن در دنياي امروز از مصاديق مخبران فاسقي هستند كه ديروز جامعه اسلامی‌عصر نبوي را تهديد مي‌كردند و امروز جامعه اسلامی‌را تهديد می‌كنند. فاسقان به سبب خصلتشان، همواره باطل خويش را در لفافه حقيقت مي‌پيچند و با تکنیک‌های متعدد جنگ روانی مخاطبین خود را در مسیر اهداف شوم خود سوق می‌دهند.