واکنش ریاستجمهوری به یک خبر و پاسخ کیهان
اگر سخنان قابل دفاعی بود چرا حذف کردید؟
به دنبال تیتر انتقادی کیهان درباره سخنان رئیسجمهور در خوزستان، «روابط عمومی دفتر رئیسجمهور» توضیحی ارسال کرد.
متن توضیح به این شرح است:
«برادر ارجمند جناب آقای حسین شریعتمداری
مدیرمسئول محترم روزنامه کیهان
باسلام
تیتر روزنامه کیهان در روز شنبه 7 اسفند 1395 در بازتاب سفر رئیسجمهور به استان خوزستان، تحریف آشکار و تفسیر به رای سخنان رئیسجمهور در این سفر استانی بود. واضح است که چنین رویههایی تخریبی علیه دولت یازدهم در آن جریده مسبوق به سابقه است و زنهارهای مکرر اخلاقی، شرعی، قانونی و عرفی ناصحان و دلسوزان نیز تاکنون نتوانسته است ذرهای در تغییر مشی آن روزنامه و پایبند شدن به اصول اخلاق دینی و حرفهای موثر افتد. اقدام اخیر آن روزنامه متعرض وحدت و انسجام ملی و از آن مهمتر توهین به مردم شریف خوزستان محسوب میشود، نکاتی را متذکر میشویم و امیدواریم بیان این توضیحات موجب شود برای کاستن از تبعات منفی و ملی تفسیر به رای سخنان رئیس محترم جمهور در آن روزنامه، این مطلب را براساس قانون مطبوعات و برای آگاهی مخاطبین گرامی منعکس نمایید.
در تیتر روزنامه کیهان در روز شنبه آمده است که «رئیسجمهور مسایل خوزستان را به عذاب الهی نسبت داد» و در توضیح آن، با تیتر درشت، سوال شده است «مشکلات مردم خوزستان عذاب الهی یا ناکارآمدی دولت؟!.» در همان صفحه اول و نیز صفحه 10 به نقل از رئیسجمهور محترم چنین آمده است: «اگر معروف را زیر پا گذاشتی و منکر ترویج شد عذاب الهی نازل میشود. و برخی از عذابها همین است که میبینیم.» در واقع نویسنده متن تلاش کرده است چنین وانمود کند که رئیسجمهور مردم خوزستان را گناهکار و مشکلات آنان را عذاب الهی و نتیجه منکرات خودشان دانستهاند. در ادامه و برای دامن زدن به ابهامآفرینی و تحریف، سوالی نیز به نقل از امامجمعه شهرک طالقانی آمده که «آیا همه مردم خوزستان گناهکار و مردم تهران و دیگر مناطق کشور بیگناهاند؟» و باز در بند قبل آمده است که «اگر عذاب الهی نیز در میان باشد براساس استنادی که رئیسجمهور به روایات و احادیث میکند، این عذاب به رفتار و مردم شریف خوزستان برمیگردد یا عملکرد و ناکارآمدی دولتمردان؟ مردم کدامین معروف را ترک و کدامین منکر را مرتکب شدهاند.»
در واقع نویسنده گزارش با تقطیع آگاهانه بیانات رئیس محترم جمهور تلاش کرده تا صحبتهای ایشان را مشابه تحلیلهای عدهای جلوه دهد که مشکلاتی چون خشکسالی و یا سیل را به منکراتی چون بدحجابی ربط میدهند.
حال آن که توجه به مقدمات صحبتهای رئیسجمهور محترم نشان میدهد که ایشان پس از بیان پیچیدگی مساله ریزگردها، یکی از راهحلهای آن را رعایت حقآبهها عنوان نموده و حقآبه را به مانند حقالناس به مثابه حقالطبیعه، حقالارض، و حق سرزمین معرفی میکند که تخطی از آن ناقض نظم طبیعت و آب و هوا به عنوان سنتهای الهی است و در ادامه میگوید اگر با طبیعت بجنگیم، طبیعت هم با ما خواهد جنگید. ایشان با بیان اینکه مساله ریزگرد در طول زمان به وجود آمده تاکید میکند که این ماجرا سالها طول کشیده است و قدم به قدم اشتباهات بشری و اقدامات ناحق ما را به اینجا رسانده است. پس از این مقدمات نتیجه میگیرند که اگر معروف را زیر پا گذاشتید و منکر ترویج شد، عذاب الهی نازل میشود. در واقع با مطالعه درست مقدمات صحبتهای ایشان، آشکار میشود که ایشان نظام علت و معلولی موجود در پس نظم طبیعت و عواقب دخالت نابجا و یا هرگونه بیتوجهی در آن را جزو سنتهای الهی برشمرده و عدم پرداخت حقآبهها را نمونهای از منکرات و دخالتهای نابجایی قلمداد کردهاند که نظم طبیعت را برهم زده و عواقبی به شکل خشکسالی و سیل در پی دارد. بنابراین منظور ایشان از منکر از جمله عدم رعایت حقآبه و دخالت نابجا در طبیعت بوده و به علاوه آن را هم به مردم منتسب نکردهاند، چون انجام چنین اموری عمدتا از وظایف دستگاههای حاکمیتی است. روشن است که چنین رفتاری با طبیعت از جانب هر کسی صادر شود، عواقبی به شکل مشکلات زیستمحیطی مانند گرد و غبار، خشکسالی و سیل در پی خواهد داشت و محل نقد و ایراد است.
سخنان دکتر روحانی دارای دو مبنای مذهبی و سیاستگذاری است. از لحاظ مذهبی ایشان با ارائه تفسیری موسع از معروف و منکر هر فعل درست را مصداق معروف و هر فعل نادرست را مصداق منکر معرفی میکند و در سطح سیاستگذاری نیز قائل به معروف و منکر میشوند. این تفسیر در تکمیل و تصحیح تفسیرهای فردگرایانه از معروف و منکر گامی بلند است و مسئولیت حاکمیت را در سیاستگذاری نه تنها دارای جنبه دنیایی که دارای ابعاد فرامادی و الهی میداند.
سوگمندانه باید گفت در هنگام بحرانهای طبیعی و غیرمترقبه، آنگاه که مردم شریف مناطق مختلف کشور دچار مشکل میشوند باید همه قوا، دستگاهها و نهادها دست در دست یکدیگر به کمک و خدمترسانی به مردم همت گمارند؛ ولی متاسفانه طیفی از رسانهها مشکل مردم و بحران را به ابزاری سیاسی برای حمله به دستگاه اجرایی تبدیل میکنند. و در این راه همسو با خط مورد نظربلندگوهای تبلیغاتی بیگانه از تحریکات قومی و اجتماعی نیز ابایی ندارند.»
کیهان: درباره این جوابیه، صرفنظر از اهانتهایی که در آن آمده است، توضیح چند نکته را ضروری میدانیم:
1- مسئله اول این است که اگر سخنان آقای روحانی درست و به جا بوده، چرا از متن سخنان وی در پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری (President.ir) حذف شده است؟! آیا این تقطیع را اتفاقا شما انجام دادهاید! پیش از این هم برخی سخنان نامناسب آقای روحانی از سوی این پایگاه حذف شده است، از جمله سخنان وی در همایش پنجاهمین سال تاسیس شرکت گاز که گفته بود «نباید مقابل قدرتها بایستیم، آن هم با شعارهایی که بعضا تو خالی است»!
2- آقای روحانی در نشست «کارگروه ملی مبارزه با ریزدگردها و شورای اداری استان خوزستان» که به خاطر مشکلات ریزگردها (حاصل عدم مدیریت آب و ایجاد بیابان) تشکیل شد، این جملات را ادا کرد اما از متن سخنان وی حذف شد:
«چی شد الان خشکسالی شد؟ اینکه در روایات آمده اگر معروف را زیر پا گذاشتید، اگر منکر ترویج شد، عذاب الهی میآید؛ بعضی از عذابها همینهایی است که میبینیم. فکر میکنیم و میگوییم! مقصود این است که ما دروغ گفتیم و سیل آمد؟ نه. معروف و منکر فقط دروغ و نماز نیست بلکه هر کار زشت، نادرست و ناپسند منکر و هر کار شایسته و درست معروف است.»
این سخنان درست در شرایطی ادا شده که چند هفته بود استان خوزستان درگیر مشکلات ریزگردها و قطعی آب و برق شده بود و همزمان سیلاب در مناطق جنوبی موجب خسارات سنگینی شده بود. آقای روحانی با یک هفته تاخیر و در حالی که هوا خوب شده، به خوزستان سفر میکند و در همایش بررسی مشکلات ریزگردها شرکت میکند و آن سخنان را ادا میکند. خب! اگر خشکسالی و ریزگردها و ایجاد بیابان و... به منزله عذاب الهی در نظر گرفته میشود، سهم تدبیر مدیریتی از جمله در 3-4 سال گذشته چیست؟ وقتی مسئولان ذیربط در سازمان محیطزیست یا مدیران دولتی محلی سر بزنگاهها مشغول سفر خارجی و شرکت در همایشهای تزئینی گل و بلبل هستند، آیا میتوان همه مسئولیت را گردن عذاب الهی انداخت.
3- اما از آن جهت که آقای روحانی ترویج منکر و زیر پا گذاشتن معروف را موجب عذاب الهی دانستهاند، سخنان بسیار درستی است و از این منظر مشخصا باید دید سهم برخی مدیریتهای ارشد دولتی در ترویج ولنگاری فرهنگی و دامن زدن به ضد ارزشها و تخطئه ضابطین قانونی و قضائیه به خاطر مبارزه با منکر کدام است؟ اگر این از آحاد جامعه به ویژه مسئولان، احساس مسئولیت نسبت به معروف و منکر را مطالبه میکند، چگونه رئیسجمهور یک کشور اسلامی میتواند ادعا کند که ما مسئول بهشت و جهنم مردم یا به زور بردن آنها به بهشت نیستیم؟! دامن زدن به دوقطبیهای دروغین فرهنگی و برداشتن مرزها و حریمهای فرهنگی در محیطهای اجتماعی و فرهنگی و مجازی چطور؟!
4- در این میان دو حالت بیشتر نیست. رئیسجمهور یا عمل مردم خوزستان را موجب عذاب الهی میداند یا عمل و ناکارآمدی دولت خود را. اگر خطابش به مردم است که جفاست؛ و اگر درباره دولت خویش است که پوزش ایشان از مردم ضروری است. نه اینکه دیگران و منتقدانی که به برخی از فرافکنیها اعتراض دارند را ترور شخصیت نماید. آیا از جمله فرافکنیها و نادیده گرفتن مسئولیت خویش، این شیوه و روش نیست که دولت، هر کوتاهی و کمکاری و بدعملی خود را به دولتی منتسب میکند که 4 سال پیش پرونده آن بسته شده است؟! اگر قرار باشد در توجیه هر کمکاری یا آسیبی دولت قبل نشان داده شود، آنگاه باید پرسید دولت جدید چرا سر کار آمده است؟ اگر مسئله محیط زیست و آلودگی هوا مهم بود، دولت نباید این مسئله را هم به توافق منوط میکرد و باید از 3 سال و نیم پیش چارهجویی میکرد. متاسفانه مشکل برخی دولتمردان این است که پس از 4 سال، همچنان فضایی حرف میزنند به نحوی که در فضای رسانهای و مجازی باب شده تا بنویسند؛ ادبیات آقای روحانی به ادبیات کسی شبیه است که گویی 4 سال رئیسجمهور نبودهاند و تازه قصد نامزدی دارند! و به مزاح توصیه کنند خوب است برای تحقق پیشنهادات خود، به میدان بیایند و رئیسجمهور شوند! سخنانی از قبیل اینکه «وقتی آب شیرین هست، چرا آب شور میخورید»، قطعا برای امثال مردم خوزستان و هیچ جای دیگری آب نمیشود!
5- نمونه بیاعتنایی مسئولان امر و ناخرسندی مردم، در اعتراض نماینده مردم اهواز هویدا بود. علی ساری در حاشیه جلسه شورای اداری به اظهارات رئیس سازمان محیط زیست واکنش نشان داد.
ابتکار مدعی بود که تالابهای خوزستان در حال آبگیری هستند و مردم مشغول ماهیگیری در آن هستند. علی ساری نماینده اهواز با صدای بلند ضمن اعتراض به این ادعاهای ابتکار از جای برخاست و با فریاد اظهار کرد: چرا خلاف واقع حرف میزنید؟ کجای هور آب دارد که ما نمیبینیم؟!! کجا مردم خوزستان در حال ماهیگیری در تالابها و هورها هستند؟
ساری خاطرنشان کرد: خانواده من در نزدیکی من زندگی میکنند، کجای هور آب دارد که ما نمیبینیم؟!
کاش خانم ابتکار توضیح میداد این ادعای دروغ که تالابها در حال آبگیری و مردم در حال ماهیگیری هستند! را چه کسانی به ایشان گزارش دادهاند؟