پشت پرده تغییر موضع پیدرپی اردوغان به روایت عبدالباری عطوان
کارشناس برجسته جهان اسلام در تفسیر چرایی تغییر مواضع پیدرپی ترکیه در حوزه سیاست خارجی به ویژه تحولات خاورمیانه و برخورد با ایران اعلام کرده «اردوغان در پی ایجاد ائتلاف طایفهای با عربستان و بعضی دیگر از کشورهای عربی است تا سوار بر موج آمریکایی- اسرائیلی شود.»
اردوغان همانگونه که روزبهروز یا در سفر است یا پذیرای مهمان در کاخ «آک سارای»، به همان سرعت نیز در حوزه سیاست خارجی تغییر موضع میدهد. جدیدترین تغییر موضع وی نیز به اتهام زنی علیه ایران مرتبط است، در حالی که روابط ایران و ترکیه به ندرت به این مرحله تنش رسیده است. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، عبدالباری عطوان کارشناس برجسته منطقهای در مصاحبه با شبکه تلویزیونی المیادین، درباره آنچه «تشدید تنش بین ایران و ترکیه» خوانده گفت: «پیشبینی کردن تصمیمات و اقدامات رجب طیب اردوغان بسیار دشوار است. شاهد تحولات زیادی در موضع اردوغان هستیم و موضع او در مدت چند هفته یا چند ماه به سرعت تغییر میکند.»
عطوان در ادامه تاکید کرد: «به اعتقاد من، نقطه تحول اصلی در درجه اول شهر موصل است. اردوغان میخواست عامل اساسی در جنگ موصل باشد، اما دولت عراق به او اجازه نداد چنین نقشی ایفا کند. اردوغان طمعورزیهایی برای ملحق کردن موصل به ترکیه داشت.» به اعتقاد این کارشناس جهان اسلام، دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا در گفتوگوی تلفنی با اردوغان از طرح او برای ایجاد «مناطق امن» در سوریه حمایت کرد که این مسئله هم بر موضع رئیسجمهور ترکیه تاثیر گذاشت. همچنین اردوغان به زور و با اجبار به مسکو رفت و قصد داشت با روسیه ائتلافی تشکیل دهد و روابط خود را با ایران بهبود ببخشد. به اعتقاد عطوان «اردوغان پس از حمایت ترامپ از او، چهره واقعیاش را نشان داد. اردوغان اکنون به دنبال ایجاد ائتلاف طایفهای با عربستان و بعضی دیگر کشورهای عربی حاشیه خلیج (فارس) است تا سوار بر موج آمریکایی- اسرائیلی شود و ایران را دشمن اصلی منطقه معرفی کند. این مسئله، تفسیر تحول در موضع ترکیه است.»
وی درباره موضع روسیه در برابر «تشدید تنش بین ایران و ترکیه» نیز خاطرنشان کرد: «روابط ترکیه و روسیه هم با نوعی بحران روبهروست، اما دو طرف تلاش میکنند این اختلافات را پنهان کنند. در برابر تاکید اردوغان بر امکان پیشروی نیروهای ترکیهای به طرف دمشق و سرنگون کردن بشار اسد، روسها از خود واکنش نشان دادند. دفتر اردوغان پس از آن مجبور شد با صدور بیانیهای اعلام کند سخنانش تحریف شده است.» توجه به آنچه بیان شد میتوان گفت که نه میتوان دوستیهای اردوغان را جدی گرفت و نه دشمنیهای وی را. همانگونه که وی از مرحله دوستی با بشار اسد به سرعت وارد مرحله تخاصم و جنگ شدید شده است بنابراین وی در برابر کشورهای دیگر نیز احتمال دارد همین موضع را بگیرد.
خبر دیگر اینکه، در آستانه همهپرسی قانون اساسی ترکیه که در 16 آوریل (27 فروردین) برگزار خواهد شد، موسسه نظرسنجی اوراسیا آخرین نتایج نظرسنجی خود را اعلام کرد. طبق نتایج این موسسه 56/4 درصد از مردم ترکیه رأی «نه» به سیستم ریاستی اردوغان خواهند داد. 39 درصد از طرفداران حزب حاکم عدالت و توسعه رأی «نه» در این همهپرسی خواهند داد و 26/5 درصد از طرفداران حزب مخالف جمهوریخواه خلق رأی «آری» به سیستم ریاستی خواهند داد.