گزارش خبری کیهان
واکنشهای گسترده به ماجرای منزل سفیر سوئد؛ از توجیهات ناشیانه تا سوال از ظریف
اقدام غیر دیپلماتیک و خارج از عرف حضور وزرا و مقامات دولتی در منزل شخصی سفیر سوئد در تهران و انعقاد قراردادهای تجاری در این مکان نا‌متعارف واکنشهای فراوانی را در پی داشته است.
روز شنبه حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران بطور رسمی از ورود استفان لوفون نخست وزیر سوئد که برای افزایش همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به ایران آمده بود استقبال کرد.
این سفر، اولین حضور رسمی و دوجانبه یک نخست وزیر سوئد در ایران بود که نصیب لوفون شد که طی مدتی که از حضور وی در ایران گذشته حواشی خاصی را نیز به همراه داشته که البته مورد انتقاد بسیاری از مردم و کارشناسان قرار گرفت.
در این زمینه می‌توان مهم ترین انتقاد را متوجه برگزاری مراسم مهمانی در منزل سفیر سوئد در ایران کرد که با حضور خارج از عرف تعدادی از وزرا و مقامات دولتی ایران همراه بود.
مقامات مسئول در دولت یازدهم به درخواست طرف سوئدی، در اقدامی عجیب و بر خلاف عرف دیپلماتیک، منزل سفیر سوئد در ایران را برای جشن افتتاح دفتر تجاری ایران و سوئد و امضای سایر تفاهمنامه‌های مشترک می‌پذیرند و بر همین اساس نیز محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، علی چیت‌چیان وزیر نیرو، مجید تخت‌روانچی معاون وزیر امور خارجه و چند تن از مقامات وزارت امور خارجه راهی منزل سفیر سوئد می‌شوند تا در این مراسم شرکت کنند. هر چند جزئیات این نشست خبری از سوی وزارت امور خارجه و همچنین سفارت سوئد منتشر نشده و تاکنون هیچ مرجع رسمی علت برگزاری این مراسم رسمی در منزل شخصی سفیر سوئد را تشریح نکرده اما تصاویر منتشر شده از این دیدار و حضور هیات دیپلماتیک و اقتصادی سوئد بدون حجاب در این پارتی شبانه، واکنش نمایندگان مجلس را نسبت به عملکرد مقامات دولت حسن روحانی به دنبال داشته است. نمایندگان مجلس می‌گویند این اقدام مسئولان دولت یازدهم تحقیر و توهین ملت ایران و بر خلاف مصالح ملی است.
اکبر ترکی، نماینده مردم فریدن در مجلس شورای اسلامی در واکنش به حضور چند تن از وزرای دولت در منزل سفیر سوئد برای امضای چند قرارداد با ابراز تعجب از این اقدام دولتمردان تصریح کرد: این اقدام به نوعی اهانت به ملت ایران و دیپلماسی جمهوری اسلامی و خارج از قواعد دیپلماتیک بین‌المللی بویژه چارچوبهای دیپلماسی جمهوری اسلامی است.
ترکی با بیان اینکه دولتمردان با این اقدام سطح مسائل سیاسی را پایین آوردند، بیان داشت: این دیپلماسی دولتمردان ما مورد انتقاد جدی است و مسئولان وزارت امور خارجه نیز باید درباره این اتفاق پاسخگو باشند. ما نیز در مجلس در اسرع وقت از وزرای مربوط درباره این اقدام سوال خواهیم کرد. نماینده مردم فریدن در ادامه با اشاره به حضور خانم‌های عضو هیات همراه نخست‌وزیر سوئد بدون حجاب در مراسم به خبرگزاری بسیج گفت: حضور مسئولان ما در چنین مکان و موقعیتی اصلا پذیرفته نیست و نباید وارد چنین مجالسی شوند که شئونات اسلامی در آن رعایت نشده است.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس:امضای قرارداد در منزل سفیر سوئد «تحقیر ملی» و «خلاف منافع» جمهوری اسلامی است
«سید حسین نقوی حسینی» در واکنش به حضور چند تن از وزرای دولت در منزل سفیر سوئد برای امضای چند قرارداد گفت : مذاکرات، قراردادها و توافقات در مراجع رسمی و در مکانی که کشور میزبان تعیین می‌کند باید صورت بگیرد و تحت شرایط و مقررات و قوانین کشور میزان باید مراسمات برگزار شود و مقامات در آن شرکت کنند، ولو اینکه طرف قرارداد شرکت خصوصی و غیردولتی باشد اما این اقدام باید در یک مکان رسمی صورت بگیرد.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفتگو با بسیج تصریح کرد: قرارداد و توافقات خارج از یک مکان رسمی آن‌هم در منزل سفیری که میهمان ماست امضا می‌شود تحقیر دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران و تحقیر ملت ایران و برخلاف وعده دولت است که قول داده بود پاسپورت و منزلت ایرانی اعتبار پیدا کند.
حاجی‌دلیگانی: سوال از «ظریف» درباره امضای قرارداد در خانه سفیر سوئد
حسینعلی حاجی‌دلیگانی نماینده مردم شاهین‌شهر در مجلس شورای اسلامی نیز از کلید خوردن طرح سؤال از محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه خبر داد و با بیان اینکه امضا قرارداد تجاری در منزل شخصی سفیر سوئد خلاف عرف و مغایر با پروتکل‌های بین‌المللی است، ادامه داد: این قراردادها باید در وزارتخانه، دستگاه‌ها و نهادهای کشور جمهوری اسلامی ایران انجام می‌شد.
نماینده مردم شاهین‌شهر در مجلس در گفتگو با تسنیم با تأکید بر اینکه منعقد شدن قرارداد بین دو دولت در منزل شخصی سفیر به هیچ‌وجه قابل‌پذیرش نیست، افزود: چنین اقدامی خلاف شئونات کشور بوده و استقلال کشور را نیز زیر سؤال می‌برد.
همچنین سیدجواد ابطحی نماینده مردم خمینی‌شهر در مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی نوبت عصر روز (سه‌شنبه 26 بهمن) مجلس شورای اسلامی در تذکری نسبت به حضور برخی وزرای دولت یازدهم در خانه سفیر سوئد در تهران به منظور امضای قراردادهای تجاری و صنعتی انتقاد کردو گفت: حضور وزرای دولت در خانه سفیر سوئد تحقیر عزت ملی کشور است؛ گفتند که بخش خصوصی آنجا حضور داشته در حالی که وزرا نیز آنجا بوده‌اند. آنها آنجا چه کار می‌کردند؟
سخنگوی وزارت امور خارجه: اینکه موضوع تازه‌ای نیست!
البته انتقادها به مزاج زنجیره ای ها خوش نیامد و این روزنامه ها با آسمان و ریسمان بافی و توجیهات ناشیانه تلاش کردند تا طبق معمول در برابر انتقادها ، اقدامات دولت را ماله‌کشی کنند.
در همین حال بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز بیانیه‌ای منتشر کرد تا از انتقادات و فشار افکار عمومی نسبت به حضور غیرمعمول مقامات دولتی در پارتی منزل سفیر سوئد بکاهد. قاسمی درباره حضور وزرای دولت روحانی و معاون وزیر خارجه در این میهمانی غیررسمی گفت: برخلاف فضاسازی‌های سیاسی، در ضیافت برگزار شده در اقامتگاه سفیر سوئد در تهران، هیچ سند یا قرارداد رسمی بین 2 کشور یا مقامات دو دولت به امضا نرسید.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: ضیافت در اقامتگاه سفیر سوئد در پایان سفر و به افتخار نخست وزیر آن کشور برگزار شد. این مراسم در چارچوب عرف رایج و مقررات بین‌المللی حاکم بر نمایندگی‌های دیپلماتیک که همواره در کشور ما مورد احترام بوده و مبنای حضور نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج نیز هست، برگزار شد. حضور مقامات کشور در چنین مراسمی با رعایت موارد ضروری و بر اساس عمل متقابل صورت می‌گیرد و تصمیم شخصی نیست. این مشارکت محدود و ضابطه‌مند، در دولت‌های مختلف قبلی نیز بدون حاشیه‌سازی و تحریک افکار عمومی صورت می‌گرفته و موضوع تازه‌ای نیست.
اظهارات عجیب سخنگوی وزارت امور خارجه در حالی است که گویا آنها در وزارت امور خارجه متوجه اصل انتقادات نشده‌اند. آنچه درباره پارتی در منزل سفیر سوئد در تهران مطرح بوده این است که هم شئونات سیاسی و هم ملاحظات اخلاقی مراعات نشده است. قاعدتا تمام قراردادهای بخش خصوصی ذیل قراردادهای اصلی و رسمی مقامات 2 کشور امضا می‌شود. این قراردادها معمولا در حاشیه قراردادهای رسمی و در مراسمات رسمی امضا می‌شود و برای انعقاد قراردادهای بخش خصوصی نیز باید تدابیر رسمی صورت می‌گرفت. دلیل این رسمیت نیز حضور مقامات رسمی در زمان اجرای قراردادهای بخش خصوصی است.
یعنی چون وزرای مربوط باید هنگام انعقاد قراردادهای بخش خصوصی حضور داشته باشند، لذا مراسم عقد قراردادهای بخش خصوصی هم نباید غیررسمی باشد. بر همین اساس به دلیل اینکه حضور وزرای نیرو، صنعت، معدن و تجارت و نیز معاون وزیر امور خارجه هنگام عقد قراردادهای بخش خصوصی ضروری بوده است، به همین دلیل باید عقد قراردادهای بخش خصوصی نیز در وضعیت رسمی صورت می‌گرفت و نه در حاشیه یک پارتی! البته اگر در وزارت امور خارجه کسی مدعی است این قراردادها بدون حضور مقامات دولتی نیز می‌توانست منعقد شود، آنگاه این سوال مطرح است که پس چرا وزرای دولت جمهوری اسلامی در چنین پارتی‌ای شرکت کردند.
به هر حال حضور وزرای دولت حسن روحانی در پارتی در منزل سفیر سوئد در تهران، خارج از شئون سیاسی بوده است و جایگاه دولت ایران را در مجامع بین‌المللی تضعیف می‌کند، چراکه این رفتار به نوعی ضعف دولت ایران حتی در مقابل کشوری مانند سوئد را القا می‌کند! و این می‌تواند تبدیل به نوعی بدعت شود. از سوی دیگر حضور وزرای دولت جمهوری اسلامی در این پارتی که وضعیت فرهنگی آن از برخی تصاویر منتشر شده مشخص شده است، غیر قابل توجیه است.