درگذشت نلسون ماندلا، رهبر مبارزه با تبعيض نژادي آفريقاي جنوبي، يکي از مهم ترين وقايع سال 2013 بود.
نلسون لوليهلاهلا ماندلا درژوئيه 1918 (تيرماه 1297شمسي) به دنيا آمد و پس از سال‌ها مبارزه عليه آپارتايد در روز پنج‌شنبه پنجم دسامبر 2013 (14 آذر 1392) در 95 سالگي درگذشت.
خبر درگذشت رهبر مبارزه با استعمار غرب و تبعيض‌نژادي آفريقاي جنوبي درصدر اخبار جهان قرار گرفت و تسليت مقامات کشورها را در پي داشت.
ماندلا در روستاي کوچک «کونو» در استان کيپ شرقي آفريقاي جنوبي به دنيا آمد و در رشته حقوق تحصيل کرد. در سال 1948 حزب ملي آفريقاي جنوبي با رأي‌گيري از اقليت سفيدپوست به قدرت رسيد و قوانيني را توسط مجلس به تصويب رساند که همان جداسازي نژادي (آپارتايد) بود.
ماندلا عليه اين نظام به پاخاست و در سال 1960 شاخه نظامي کنگره ملي آفريقا راتشکيل داد و خود رهبر آن شد. در سال 1961 براي گذراندن دوره آموزش نظامي به الجزاير و اتيوپي رفت اما در 1963 دستگير و به حبس در جزيره روبن آفريقاي جنوبي فرستاده شد. او در 1964 به حبس ابد محکوم شد.
پس از 18 سال در 1982 به زندان بولزمور درکيپ‌تاون و سپس به زندان ويکتور فيرستر درشهر پارل انتقال يافت. او در سال 1990 پس از 27 سال از زندان آزاد شد.
او در سال 1993 جايزه صلح نوبل را دريافت  کرد و در سال 1994 رئيس‌جمهور آفريقاي جنوبي شد. در سال 1999 هم با پايان يافتن دوران رياست جمهوري‌اش از قدرت کناره گرفت.
بيماري او در سال 2004 وخيم شد و در 2013 شدت گرفت. بالاخره پس از ماه‌ها بيماري سخت در 95 سالگي و به دليل بيماري ريوي و کهولت سن درگذشت.
مراسم يادبود او در روز سه شنبه 10 دسامبر 2013 (19 آذر 1392) در ژوهانسبورگ با حضورمقامات 70 کشور جهان برگزار شد و طي روزهاي 11 تا 14 دسامبر (20 تا 23 آذر) پيکر او براي وداع مردم در آمفي‌تئاتر شهر پرتوريا قرار گرفت. ماندلا در 15 دسامبر (24 آذرماه) درزادگاهش به خاک سپرده شد. اکثر تحليلگران بر اين باورند که ياد و خاطره او هيچ‌گاه از يادها فراموش نمي‌شود و او براي هميشه ماندگار شد.
قاسم رحماني