تصمیمات سختتر از توافق ژنو و خوشخیالی وزارت خارجه (خبر ویژه)
برخلاف خوشبینی مقامات وزارت خارجه، مقامات آمریکایی برای چندمین بار میگویند که ایران باید در توافق نهایی تصمیمهای بسیار سختی را بگیرد.
وزیر امور خارجه و معاونین در آستانه دور جدید مذاکرات وین با خوشبینی تمام اظهار امیدواری کردهاند که پیشنویس توافق نهایی قبل از پایان موعد 6 ماهه توافق ژنو (آخر تیر ماه) نهایی شود.
با این حال پس از جانکری و وندی شرمن که طی یک ماه گذشته تصریح کردهاند ایران در این مرحله باید تصمیمهای بسیار سختی را اتخاذ کند، یک مقام وزارت خارجه آمریکا نیز در جلسه توجیهی محرمانه خبرنگاران موضع مشابهی را تکرار کرد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت خارجه آمریکا، این مقام که نام وی منتشر نشده در یک کنفرانس با خبرنگاران و در پاسخ به سؤال خبرنگار شبکه خبری سیانان در مورد اینکه آیا پیشرفتی برای رسیدن به توافق جامع تاکنون حاصل شده است و آیا این توافق تا یک سال آتی به دست میآید؟ میگوید: همه طرفها خود را به دست یافتن به توافق تا شش ماه آینده که پایان زمان اجرایی برنامه اقدام مشترک است مقید میدانند. من یقیناً اعتقاد دارم مسأله اصلی زمان آغاز تنظیم پیشنویس توافق نیست؛ بلکه مسأله گزینههای پیشروی ایران برای تصمیمگیری است و بعضی از آنها بسیار دشوار است.
وی ادامه میدهد: برای اینکه مطمئن شویم ایران به سلاح هستهای دست نمییابد و جامعه بینالمللی تضمین کافی در مورد صلحآمیز بودن برنامه هستهای آنها را در دست دارد، ایرانیها باید تصمیمهای دشواری بگیرند و تغییرات مهمی را در برنامه خود اجرا کنند.
با عنایت به تعلیق غنیسازی 20 درصد و رقیقسازی یا اکسید کردن تمام ذخیره 196 کیلوگرمی اورانیوم 20 درصد، مقامات غربی از لزوم محدود کردن اصل غنیسازی ایران در حد پایلوت (آزمایشگاهی) و زیر هزار سانتریفیوژ سخن میگویند که به معنای تعطیلی غنیسازی صنعتی و حدود 18 هزار سانتریفیوژ و همچنین عدم راهاندازی سانتریفیوژهای نوع پیشرفتهتر است. آنها همچنین خواستار ادامه تعلیق فعالیتهای مربوط به تکمیل راکتور اراک، گسترش حجم بازرسی حتی فراتر از پروتکل الحاقی هستند و البته ادعاهای واهی دیگری در زمینه توقف تولید موشکهای دوربرد، حمایت از مقاومت اسلامی در لبنان و فلسطین و نیز نقض حقوق بشر مطرح کردهاند.
در مقابل مقامات آمریکایی میگویند برخلاف تخمینهای اولیه، همان رقم 6-7 میلیارد دلار پول محتملی هم که پیشبینی میشد از بلوکه شدن خارج شود و به دست ایران برسد، رقم واقعی نبوده و مبلغ واقعی بسیار پایینتر خواهد بود؛ هر چند که طبق برخی گزارشها امکان جابجایی همین پول هم در شبکه بانکی و مالی بینالمللی فراهم نشده است.
رادیو آمریکایی فردا درباره گزارش روزنامه والاستریت ژورنال در این باره و عدم دسترسی ایران به پولها گفت: دو مانع بزرگ وجود دارد، یکی از این موانع، واهمه بانکهای خارجی عمدتاً بانکهای غربی و حتی بانکهای کرهای، از یاری دادن در بخش انتقال این پول است. بانکها سالها زیر ذرهبین بودند و بانکهای سویسی، بریتانیایی، حتی آلمانی با جریمههای بسیار سنگین خزانهداری آمریکا روبرو شدند. بخش دومش این است که در بعضی از کشورهای غربی هنوز این مسئله از طرف بانک مرکزی آن کشورها به بانکها اعلام نشده است. چون فقط مقامات تحریم گفتند که این مبلغ بخشی از راه حل است. این مثلاً در آلمان، در فرانسه، در اتریش، در بریتانیا این احتیاج هست... یا در کره جنوبی، که بانک مرکزی این را اعلام کند به صورت یک نوشته که این مبلغ بدون اشکال است انتقالش به ایران و لااقل در سه مورد بانکهای مرکزی این کار را نکردند.