پایان سفر روحانی به آسیای میانه
ایران و قرقیزستان نقشه راه 10 ساله برای همکاری امضا کرد
رئیسجمهور در دومین مرحله از سفر دورهای، چهارشنبه شب (1 دی) به وقت محلی و به دعوت رسمی همتای قزاقستانی خود وارد آستانه پایتخت این کشور شد و روز پنجشنبه به طور رسمی از سوی «نور سلطان نظربایُف» رئیسجمهوری قزاقستان مورد استقبال قرار گرفت.
دیدار روسای جمهور ایران و قزاقستان
رئیسجمهور ایران در دیدار با «نورسلطان نظربایف» همتای قزاق خود ضمن تبریک بیست و پنجمین سالگرد استقلال قزاقستان، بر حمایت تهران از ادامه روابط دوستانه بین کشورهای همسایه بر پایه اشتراکات تاریخی تأکید کرد.
حسن روحانی در این دیدار ضمن قدردانی از حمایتهای «آستانه» در پروسه توافق هستهای ایران با کشورهای 5+1، گفت: تهران از تداوم روابط دوستانه و برادرانه بین 2 کشور که از همسایگان خزر بوده و روابط تاریخی با یکدیگر دارند، حمایت کرده و خود را متعهد به ارتقاء سطح روابط در تمامی حوزهها میداند.
امضای 5 سند همکاری
در انتهای این دیدار با حضور حسن روحانی و نظربایف، رؤسای جمهور 2 کشور، 5 سند همکاری در راستای توسعه و تقویت مناسبات و همکاریهای دوجانبه به امضاء مقامات 2 طرف رسید.
توافقنامه قرنطینه دامی، موافقتنامه همکاری در زمینه کشتیرانی در دریای خزر، یادداشت تفاهم تسهیل سفرهای گردشگری متقابل، یادداشت تفاهم میان بانک مرکزی ایران و بانک ملی قزاقستان جهت حل و فصل تجارت دوجانبه و یادداشت تفاهم همکاری در زمینه کار و تامین اجتماعی پنج سند همکاری بود که در حضور روسای جمهور دو کشور و در راستای توسعه و تقویت مناسبات و همکاریهای دوجانبه به امضاء مسئولان رسید.
ایران دوست و همسایهای مطمئن
حسن روحانی که روز پنجشنبه و پس از امضای پنج سند همکاری میان مقامهای ارشد دو کشور در جمع خبرنگاران سخن میگفت، با تشکر از استقبال گرم و صمیمانه از سفر هیئت ایرانی به این کشور گفت: اولین مسئله مهم در این زمینه جایگاه ترانزیتی دو کشور است. تقویت خطوط ریلی و جادهای و برقراری پروازهای مستقیم میان دو کشور در همین راستا است. همانطور که آقای نظربایف اشاره کردند در آینده بین آستانه و تهران نیز پرواز مستقیم برقرار خواهد شد.
روحانی اظهار داشت: باید پنجره واحد در گمرک ایجاد کنیم و همچنین تسهیلات مورد نظر قزاقستان در اینچه برون و بندرعباس در اختیار این کشور قرار خواهیم داد تا دو کشور بتوانند حداکثر استفاده را از دالان ترانزیتی منطقه داشته باشند.
روحانی خاطرنشان کرد: در زمینه پتروشیمی با توجه به پیشرفتهای ایران و برنامهریزیهایی که قزاقستان در این حوزه دارد، میتوانیم فعالیتهای مشترکی داشته باشیم.
رئیسجمهور گفت: بنا بر تصمیم جدید مقرر شده است تا فوریه 2017، مسئله ویزا و لغو روادید برای تجار و بازرگانان و فعالان اقتصادی حل شود. همچنین بتوانیم این خدمات را به توریستهای گروهی دو کشور نیز ارایه کنیم که این باعث پیشرفت در زمینه تجارت، سرمایهگذاری و اقتصادی بین دو کشور خواهد شد.
رئیسجمهور قزاقستان نیز در این نشست، با اشاره به اینکه در مذاکراتش با رئیسجمهور کشورمان موضوعات گستردهای مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت، اظهار داشت: ایران اولین کشور اسلامی بود که استقلال قزاقستان را به رسمیت شناخت.
وی ایران را دوست و همسایهای مطمئن توصیف کرد که همواره روابط رو به گسترشی با قزاقستان داشته است و افزود: ما هیچگاه، حتی زمانی که ایران تحریم بود، روابطمان با این کشور را کاهش ندادیم.
رئیسجمهور قزاقستان با اشاره به فعالیت شرکتهای ایرانی در قزاقستان در زمینه کشاورزی گفت: شرکتهای ایرانی در حال حاضر پروژههایی در زمینه کشاورزی و به ارزش 480 میلیون دلار در قزاقستان در حال اجرا دارند. قزاقستان نیز علاقهمند به صادرات محصولات کشاورزی از جمله غلات و سایر محصولات به ایران است.
نظربایف با اشاره به همکاریهای دو کشور در زمینه متالوژی و معادن و ذوبآهن اضافه کرد: ایران و قزاقستان پروژههای صنعتی متعددی را به صورت مشترک در دست اجرا دارند. همچنین قزاقستان از علاقه ایران برای فعالیتهای زمینشناسی در این کشور حمایت میکند.
وی با اشاره به برقراری پروازهای تهران- آلماتی پس از توافق حاصل شده در سفر او به تهران در آوریل گذشته اظهار داشت: در آینده نزدیک پرواز مستقیم تهران- آستانه نیز برقرار خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه دو کشور در چارچوب سازمانهای بینالمللی، از جمله سازمان ملل و سازمانهای آسیایی همکاریهای خوب و صمیمانهای دارند، گفت: ایران علاقهمندی خود را برای عضویت در سازمان شانگهای اعلام کرده و قزاقستان از این درخواست ایران حمایت میکند.
سفر به قرقیزستان
رئیسجمهور ایران در سومین مرحله و آخرین سفر دوره ای خود به آسیای میانه، عصر پنج شنبه (2 آذر) برای انجام سفری رسمی وارد فرودگاه «ماناس» در پایتخت قرقیزستان شد و مورد استقبال رسمی «الماس بیگ آتامبایف» رئیسجمهور قرقیزستان قرار گرفت.
پس از مراسم استقبال، ایران و قرقیزستان، در حضور حسن روحانی و آلماس بیک آتامبایف روسای جمهوری دو کشور، ٥ یادداشت تفاهم و موافقتنامه همکاری امضاء کردند.
یادداشت تفاهم همکاری بین کمیته دولتی ارتباطات و فنآوریهای اطلاعات جمهوری قرقیزستان و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات جمهوری اسلامی ایران در حوزه ارتباطات و فنآوریهای اطلاعات، یادداشت تفاهم همکاری در زمینه جلوگیری و مبارزه با تولید، قاچاق و مصرف غیر قانونی مواد مخدر، مواد روانگردان و پیش سازها،برنامه مبادلات فرهنگی و هنری بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری ایران و وزارت فرهنگ، اطلاع رسانی و گردشگری جمهوری قرقیزستان برای سالهای ١٣٩٩- ١٣٩٥(٢٠٢٠-٢٠١٧ میلادی)، یادداشت تفاهم همکاریهای مشترک در حوزههای بهداشتی، پزشکی، دارو و تجهیزات پزشکی و یادداشت تفاهم همکاری در حوزه اجتماعی و کار پنج سند همکاری بود که در حضور روسای جمهور دو کشور و در راستای توسعه و تقویت مناسبات و همکاریهای دوجانبه به امضاء مسئولان رسید.
همچنین در جریان این سفر برنامه همکاریهای بلند مدت ایران و قرقیزستان برای سالهای ١٤٠٥- ١٣٩٥(٢٠٢٦-٢٠١٦ میلادی) و بیانیه مشترک دو کشور نیز منتشر شد.
مذاکرات هیئتهای عالیرتبه
رئیسجمهور، دیروز در مذاکرات مشترک هیئتهای عالی رتبه ایران و قرقیزستان در بیشکک، ضمن تبریک بیست و پنجمین سالگرد استقلال قرقیزستان به ملت و دولت این کشور، با اشاره به ضرورت توسعه روابط بانکی دو کشور در راستای تقویت و تسهیل در مبادلات و مناسبات تجاری و اقتصادی متقابل افزود: بیتردید هرگونه توسعه سرمایه گذاری و ارتقا سطح روابط تجاری متکی به روابط خوب بانکی بین دو کشور است.
روحانی اظهار داشت: بخش خصوصی و شرکتهای توانمند ایرانی آماده فعالیت و همکاریهای مشترک برای احداث نیروگاههای برقآبی، سد، داروسازی، جاده و سایر خدمات فنی و مهندسی در قرقیزستان هستند.
رئیسجمهوری توسعه روابط میان مناطق آزاد ایران و قرقیزستان از جمله مناطق آزاد بیشکک و سرخس را در گسترش روابط تجاری و اقتصادی دو کشور مهم عنوان کرد.
رئیسجمهوری ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا روابط ترانزیتی خود را هرچه بیشتر در راستای کریدور شمال - جنوب گسترش دهد.
روسای جمهور ایران و قرقیزستان همچنین خاطرنشان کردند که دو کشور یک برنامه بلندمدت همکاری دهساله برای توسعه، تقویت و تحکیم حداکثری روابط تهران - بیشکک تعیین و بر آن توافق کردهاند.
«الماس بیک آتامبایف» رئیسجمهوری قرقیزستان نیز در این نشست با اشاره به پیوندهای تاریخی و فرهنگی ایران و قرقیزستان و بیست و پنجمین سالگرد برقراری روابط و مناسبات دوستانه میان دو کشور، گفت: تهران و بیشکک در این سالها توانستهاند روابط و همکاری خوبی را در چارچوب سازمانهای بینالمللی و مناسبات دوجانبه و منطقهای باهم برقرار کنند.
آتامبایف با اشاره به اینکه باید همکاری تجاری و اقتصادی میان ایران و قرقیزستان را بیش از پیش فعال کنیم، گفت: ما باید از بخشهای تجاری و خصوصی و سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی دو کشور برای توسعه روابط اقتصادی و تجاری فیمابین حمایت کنیم و در این راستا وزرای خارجه موظف شدند تا در زمینه تسهیل در صدور ویزا برای اتباع دو کشور در کمترین زمان رایزنی کنند.
رئیسجمهوری قرقیزستان با اشاره به اینکه علاقهمند به گسترش همکاریها با ایران در حوزههای مختلف از جمله انرژی، ترانزیت، کشاورزی و فرآوری محصولات غذایی، حمل و نقل و ارتباطات و ساخت نیروگاههای برق آبی از سوی شرکتهای ایرانی هستیم، افزود: برقراری خط مستقیم هوایی میان تهران و بیشکک به مناسبات دو کشور تحرک تازهای خواهد بخشید.
وی همچنین گفت: قرقیزستان روابط اقتصادی با ایران را موجب ارتقای جایگاه اتحادیه اوراسیا میداند و از حضور ایران در این تشکل حمایت میکند.
آتامبایف در بخش دیگری از سخنان خود از طرح خط ترانزیت ریلی جدید از چین به سمت قرقیزستان، ازبکستان، ترکمنستان و نهایتا دسترسی به دریای عمان و اقیانوس هند از طریق ایران خبر داد و خواستار حمایت کشورمان از این ایده شد.
نشست خبری
حسن روحانی پس از امضای پنج سند همکاری میان مقامهای ارشد ایران و قرقیزستان اعلام کرد: سیاست مستقل دولت قرقیزستان در سطح جهانی، برای ما بسیار حائز اهمیت است. ما برای این سیاست مستقل و نیز فرهنگ اعتدال و ضد افراط که در این کشور هم در میان مسئولین و هم در میان مردم حاکم است، نهایت احترام را قائل هستیم.
رئیسجمهوری با بیان اینکه دو کشور لغو روادید را به عنوان سیاست اصولی در روابط فیمابین میبینند و در گام بعدی برای توسعه روابط نیازمند تسهیلات در روابط بانکی هستیم، خاطرنشان کرد: بدون نقل و انتقال آسان در روابط و تضمینهای بانکی، در مواردی که به اعتبارات بانکی و السی نیاز است، اینگونه تحرکات اقتصادی و مالی امکانپذیر نخواهد بود.
روحانی گفت: ما همان طور که رئیسجمهور قرقیزستان نیز تاکید داشتند از ارتباط ریلی بین چین و قرقیزستان و سپس از طریق ازبکستان، ترکمنستان و ایران به منطقه دریای عمان، خلیج فارس و اقیانوس هند، کاملاً استقبال میکنیم.
روحانی با تشکر از دولت قرقیزستان که در مجامع منطقهای و بینالمللی همواره به عنوان یک دوست صمیمی و خوب ایران در رایگیریها عمل کرده است، گفت: جمهوری اسلامی ایران هم همواره از این دوستی و صمیمیت قدردانی میکند.
روحانی ادامه داد: ایران به عنوان یکی از کشورهای پیشرفته در زمینه تولید دارو علاقهمند است در زمینه داروسازی و تأمین نیازهای مردم قرقیزستان با این کشور همکاری کند.
«الماس بیک آتامبایف» رئیسجمهوری قرقیزستان نیز در این کنفرانس خبری با بیان اینکه به زودی بیست و پنجمین سالروز برقراری روابط دیپلماتیک با ایران را جشن خواهیم گرفت که برای ما از اهمیت بالایی برخوردار است، گفت: امروز با رئیسجمهوری ایران درباره تنظیم برنامه همکاریهای 10 ساله آینده دو کشور گفتگو کردیم که اجرای این برنامه تعاملات دو طرف را به سطح جدیدی ارتقا میدهد.
آتامبایف با بیان اینکه در حوزه سیاسی بین دو کشور هیچ اختلاف نظر جدی وجود ندارد، تصریح کرد: در عمده مسائل مهم روز دنیا موضع دو کشور خیلی به هم نزدیک است.
وی با اشاره به عضویت قرقیزستان در اتحادیه اوراسیا گفت: این موضوع به ایران این امکان را میدهد که کالاهایی را که با سرمایهگذاری در قرقیزستان تولید کرده است، به راحتی در کل اتحادیه اوراسیا به فروش برساند. همچنین قرقیزستان ترجیحاتی از اتحادیه اروپا برای صادرات کالا بدون مالیات و عوارض دریافت کرده که این امکان نیز میتواند در اختیار تولیدکنندگان ایرانی کالا در قرقیزستان قرار گیرد.
آتامبایف در ادامه تصریح کرد: قرقیزستان نظر مثبتی نسبت به قصد ایران برای عضویت تمام عیار در سازمان شانگهای دارد و از این اراده ایران استقبال میکند. معتقدیم با توجه به پتانسیل ایران، عضویت این کشور میتواند جایگاه این سازمان را در سطح جهانی ارتقا دهد.
نقشه راه همکاریهای دهساله
سند همکاری بلندمدت میان دو کشور، در جریان سفر رسمی رئیسجمهوری اسلامی ایران به بیشکک نهایی شد.
در نقشه راه همکاریهای ایران و قرقیزستان که برای یک دوره 10 ساله تدوین شده، مسیرهای توسعه سریع همکاریهای دو کشور در بخشهای «سیاسی»، «تجاری و اقتصادی»، «نیرو و صنعت»، «حمل و نقل و ارتباطات»، «کشاورزی و صنایع تبدیلی»، «همکاریهای استانی»، «فرهنگی و بشردوستانه، علمی و فنی، گردشگری و حوزه بهداشت» و «امنیت و مبارزه با بلایای طبیعی و حفاظت محیط زیست» هدفگذاری شده است.
در بخش سیاسی طرفها تقویت روابط دوجانبه را ادامه داده، از ارتباطات نزدیک در سطوح عالی حمایت خواهند کرد و ضمن برگزاری نشستهای منظم سیاسی بین دو کشور از افزایش تبادل هیئتهای متقابل بین مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران و پارلمان جمهوری قرقیزستان، کمیتههای مربوطه و گروههای دوستی در سطوح مختلف حمایت میکنند.
در بخش تجاری و اقتصادی طرفها از توسعه روابط بانکی و تشویق بانکهای تجاری دو کشور برای ارائه خطوط اعتباری کوتاهمدت و بلندمدت جهت توسعه روابط تجاری و بررسی شیوههای مناسب از پولهای ملی (محلی) در تجارت دوجانبه حمایت مینمایند. دو کشور توافق کردند به ارائه دستورالعمل به نهادهای مرتبط اقدامات لازم برای تسهیل صدور روادید را اتخاذ نمایند.
در زمینه نیرو و صنعت طرفها موافقت نمودند همکاریهای دوجانبه در زمینههای نفت و گاز، صنعت برق، برق آبی و منابع جدید نیرو از جمله همکاری در زمینه اجرای طرحهای مشترک در زمینههای نیرو و صنایع را گسترش دهند و در ارتباط با برقراری پرواز مستقیم بین دو کشور تاکید نمودند.
در بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی طرفها تلاش مینمایند ساز و کار تعامل و همکاری ادارات بازرسی دامپزشکی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری قرقیزستان را به منظور ایجاد شرایط و صدور مجوز برای انجام صادرات و واردات دیگر محصولات کشاورزی بین دو کشور ایجاد نمایند.
در زمینه همکاریهای استانی طرفها بر همکاری بین استانهای مازندران و خراسان رضوی جمهوری اسلامی ایران با استانهای ایسیکول و اوش جمهوری قرقیزستان و توسعه روابط دوجانبه از طریق روابط خواهرخواندگی از طریق وزارتخانههای امور خارجه دو کشور تاکید مینمایند.
پیرامون مسایل فرهنگی و بشردوستانه، علمی و فنی، گردشگری و حوزه بهداشت طرفها ضمن توسعه همکاری آموزشی، از برقراری روابط بین دانشگاههای دو کشور حمایت مینمایند.
رئیسجمهور شامگاه جمعه و پس از دیداری رسمی و فشرده از سه کشور ارمنستان، قزاقستان و قرقیزستان، به تهران بازگشت و در فرودگاه مهرآباد مورد استقبال اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهوری، علیاکبر ولایتی مشاور مقام معظم رهبری در امور بینالملل و جمعی از اعضای هیئت دولت قرار گرفت.