گروه اقتصادی-

به گزارش خبرنگار ما، نرخ دلار در بازار آزاد در روز گذشته باز هم افزایش یافت و از 4000 هزار تومان گذشت و به 4010 تومان رسید.
بنابر این گزارش، با شروع فصل پاییز، نرخ ارز رو به افزایش گذاشت و طی کمتر از 3 ماه، روند صعودی گران شدن نرخ ارز چنان تشدید شد که در نهایت به بالاترین میزان خود در طول تاریخ رسید.
نرخ ارز که نسبت به ابتدای پاییز، 580 تومان افزایش پیدا کرده و به طور خاص از ابتدای آذر ماه با افزایش حدود 510 تومانی مواجه شده است؛ در روز گذشته 4010 تومان قیمت‌گذاری شد تا ارزش پول ملی به کمترین میزان اسمی خود طی چند دهه اخیر رسیده باشد.
کارشناسان بر این عقیده‌اند که این نرخ در ادامه سال جاری باز هم با افزایش رو‌به‌رو خواهد شد (بعضی از دلالان نیز زمزمه افزایش این نرخ به بالای 5000 تومان تا پایان سال جاری را مطرح کردند)، این در حالی است که در زمینه علت افزایش نرخ ارز همواره از دلایل مختلفی – مانند تقاضای ارز اربعین، ریاست جمهوری ترامپ و جشن کریسمس!- که همگی موقتی و تا حدودی ناچیز می باشند، نام برده شده است. نکته دیگر اینکه با گذشت نزدیک به یکسال از اجرای برجام، نرخ ارز رقم بالایی در حدود 600 تومان افزایش پیدا کرده (و حتی نرخ دلار دولتی هم که تابع تصمیمات بانک مرکزی است در دوره پسا برجام نزدیک به 250 تومان به قیمت آن اضافه شده) است، که نشان دهنده عدم تاثیرگذاری مثبت برجام بر ورود ارز به کشور و نهایتا افزایش ذخایر ارزی می‌تواند باشد.
با این وجود از سوی دیگر این شائبه نیز وجود دارد که خود دولت راضی به افزایش نرخ ارز می‌باشد چراکه هم‌اکنون لایحه بودجه سال آتی به مجلس ارسال شده و زمینه‌سازی برای افزایش نرخ ارز سال آتی می‌تواند موجب کاهش کسری بودجه دولت بشود.  چنانچه طبق گزارش فارس، فعالان بازار ارز عوامل مختلفی را برای افزایش نرخ ارز عنوان می‌کنند، اما معتقدند بانک مرکزی از نرخ 4000‌تومانی دلار حمایت می‌کند و اساسا روز گذشته دلار در بازار از 4000 تا 4010 تومان قیمت خورد.
پیش‌بینی غیرواقعی مدیر دولتی
این در حالی است که چندی پیش حمید زمان‌زاده، مدیر پژوهشکده پولی و بانکی از بعید بودن افزایش نرخ دلار تا 3800 تومان خبر داده بود. به گفته وی براساس این چارچوب‌ها افزایش بیشتر نرخ ارز و رسیدن آن به سطوح 3800 تومان بسیار بعید بوده و به نظر می‌رسد حداکثر نرخ در بازار ارز تا پایان سال حداکثر 3700 تومان باشد!
با این حال، نرخ جدید دلار در بازار آزاد نشان می‌دهد این گفته‌ها که حدود یک ماه از آن می‌گذرد، کاملا نادرست و غلط بوده و هم‌اکنون شاهد عبور قیمت دلار از 4000 تومان می‌باشیم.
فراموشی وعده تک نرخی
نکته دیگر اینکه، بانک مرکزی و خصوصا رئیس ‌آن از سال 93 به صورت مداوم وعده تک‌نرخی کردن نرخ ارز را داده‌اند ولی هر بار با گذشت مدت مشخصی که تعیین کرده بودند تحقق این وعده نه تنها در سال‌های 93 و 94عقب افتاد، بلکه در سال 95 و با وجود گذشت 10 ماه از سال و نزدیک یک‌سال از تصویب برجام، نه تنها نرخ ارز تک‌نرخی نشده بلکه در جهت عکس آن نیز حرکت شده، چنانچه فاصله 400 تومانی نرخ ارز رسمی و آزاد در نیمه نخست سال جاری تا حدود 800 تومان در روز گذشته افزایش پیدا کرد. به دیگر سخن نه تنها پس از گذشت سه سال از عمر دولت، این وعده محقق نشده است، بلکه شکاف ارز رسمی و ارز آزاد تقریبا دو برابر هم شده است!
تمام این موارد در شرایطی است که پس از افزایش ناگهانی نرخ ارز از ابتدای پاییز سال جاری به خصوص از ابتدای آذر ماه که رکورد‌های بالاترین نرخ‌های ارز را در طول تاریخ شکست، برخی از مسئولان اقتصادی کشور مانند رئیس‌کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد از ناپایدار بودن این موضوع خبر می‌دادند.
چنانچه ولی ا... سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی در خصوص وضعیت آشفته نرخ ارز در نیمه ابتدایی آذر ماه گفته بود: بانک مرکزی در طول سه سال گذشته همواره سعی کرده بازار ارز را در مسیر اصولی خود هدایت و از همین بابت نیز در خصوص انحرافات از مسیر مزبور و بروز نوسانات ناپایدار اتخاذ موضع کرده است. در مقطعی با افت شدید و ناپایدار نرخ ارز، اینجانب عنوان کردم که این کاهش منطقی و پایدار نیست و امروز نیز از همان نگاه و منظر اعلام می‌کنم که افزایش نرخ ارز در روزهای اخیر نیز یک شوک انتظاری است و پایدار نخواهد بود.
علاوه بر سیف، علی طیب‌نیا وزیر اقتصاد نیز چندی پیش در حاشیه بیست و سومین همایش ملی بیمه و توسعه در جمع خبرنگاران، نوسانات نرخ ارز در بازار و وضعیت موجود را طبیعی دانسته و گفته بود: جای نگرانی در این خصوص وجود ندارد.
به هر حال ورود نرخ ارز به کانال 4000 تومان نشان می‌دهد علی‌رغم گفته‌های پیشین مسئولان اقتصادی کشور، افزایش‌های پی‌درپی این نرخ چندان هم ناپایدار نبوده است.