اواخر مهرماه بود که خبری در رسانه‌ها منعکس شد مبنی بر اینکه در صندوق ذخیره فرهنگیان، اختلاسی عظیم صورت گرفته است. طبق معمول، ابتدای کار به تکذیب گذشت ولی با افشای جزئیات بیشتر، مدیرعامل صندوق ذخیره نیز این فساد را قبول کرد و مدعی شد مبلغ آن 3 هزار و 500 میلیارد تومان است. انکار بخش مهمی از مبلغ به یغما رفته، باعث شد اسناد بیشتری منتشر شود و معلوم شد که عدد 8000 میلیارد تومان از صندوق کم شده و به جیب افراد و جریان سیاسی خاصی رفته است.
28 مهرماه گذشته بود که شهاب‌الدین غندالی مدیر عامل سابق صندوق ذخیره فرهنگیان، پس از احضار توسط شعبه اول بازپرسی دادسرای پولی بانکی (ناحیه ۳۶) پس از تفهیم اتهام در خصوص پرونده صندوق ذخیره فرهنگیان و بانک سرمایه با قرار بازداشت موقت روانه زندان شد. پیش از آن نیز همسر و فرزند غندالی و قائم مقام سابق بانک سرمایه که نیمی از سهام آن متعلق به شرکت سرمایه‌گذاری فرهنگیان است، بازداشت شده بودند.
یار غار
 پدرخوانده‌ها!
غندالی که در دوره تصدی او بر صندوق ذخیره فرهنگیان، این فساد عظیم و بی‌سابقه رخ داده است، از تندروترین افراد حزب مشارکت و از یار غارهای پدرخوانده‌هاست و خوش‌خدمتی او به جریان اعتدال و اصلاح‌طلب در این فقره قابل چشم‌پوشی نیست. غندالی در دوره اصلاحات و در زمان وزارت مرتضی حاجی معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی آموزش و پرورش بود و از زمره معاونین وزیری بود که در دفاع از متحصنین مجلس ششم استعفا داد! از همین سابقه می‌توان به خط فکری او و راز سکوت مدعیان دروغین اصلاحات در مورد این فساد عظیم پی برد.
حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای، سخنگوی قوه قضائیه در نشست خبری 2 آبان ماه جاری درخصوص رسیدگی به پرونده فساد در صندوق ذخیره فرهنگیان گفت: «تاکنون 8 نفر در حین رسیدگی به این پرونده بازداشت شده‌اند و این تعداد افراد بازداشت شده به پرونده بانک سرمایه نیز مربوط است.»
سخنگوی قوه قضائیه گفت: «این احتمال وجود دارد که در ادامه رسیدگی به پرونده با تکمیل شدن تحقیقات عده‌ای با قرار وثیقه آزاد شده یا عده جدیدی دستگیر شوند.»
هرچند در ابتدا فساد مالی 8 هزار میلیارد تومانی صندوق ذخیره فرهنگیان از سوی مسئولان صندوق پذیرفته نمی‌شد و آنها از بدهی 3 هزار میلیارد تومانی 5 نفر به بانک سرمایه خبر داده و دولت‌های گذشته را متهم می‌کردند اما این روزها حتی معاون اول رئیس‌جمهور نیز رقم 8 هزار میلیاردی و تخلف در برخی از شرکت‌های زیرمجموعه صندوق فرهنگیان را تأیید می‌کند.
بخشی از تخلفات
 صندوق ذخیره فرهنگیان
بخشی از تخلفات صندوق فرهنگیان بدین شرح است:‌ در پرونده تخلفات صورت گرفته در بانک سرمایه کاهش مطالبات غیرجاری از طریق تهاتر با املاک یا سایر دارایی‌های مورد نظر بدهکاران صورت می‌گرفت، از سوی دیگر تعداد قابل توجهی از مطالبات کلان مربوط به اشخاصی است که قبلاً سابقه بدحسابی در تسهیلات و تعهدات دریافتی داشته‌اند و از طریق تهاترهای معنا‌دار و تحمیلی دارایی خود، بدهی‌های قبلی خود را تسویه کرده‌اند. کارشناسی املاک افراد در بسیاری موارد با قیمت‌های منطقه‌ای و عرف بازار فاصله مشهود داشته و در رابطه با آنها بزرگ‌نمایی صورت گرفته و بخش قابل توجهی از اسناد و فعالیت‌ها صوری بوده است.
اما به‌غیر از تخلفات مالی،  صندوق ذخیره در دوران مدیریت غندالی افت سود محسوسی را داشته است که فردی پاسخگوی آن نیست. در زمان مدیریت سه ‌ساله وی حداقل 1000 میلیارد تومان کاهش سود وجود داشت و در واقع ضرر حداقل 1000 میلیاردی از بابت افت سود به معلمان و اعضای صندوق وارد شده است.
وام‌های کلان
 با پشتوانه یک چک!
به گزارش تسنیم، امیر خجسته رئیس فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد:‌ با اتفاقاتی که در صندوق ذخیره فرهنگیان رخ داده است هم‌اکنون تمام تلاش ما بازگرداندن وجوه از دست رفته فرهنگیان است، بین 30 نفری که 8 هزار میلیارد تومان را گرفته‌اند برخی 500 تا 1000 میلیارد تومان وام برای شرکت‌های صوری دریافت کرده‌اند، این افراد با پشتوانه یک چک وام‌های کلان گرفته‌اند و آن را برای ساخت‌و ساز اهداف شخصی خود هزینه کرده‌اند.
وی افزود: از این 30 نفر 10 نفر جزو افراد اصلی هستند و به آنها اولتیماتوم داده‌ایم تا وجوه را بازگردانند و این مهم است تا وجوه به غارت رفته بازگردد و مجلس نسبت به این موضوع حساسیت بسیاری دارد.
اداره فامیلی
صندوق فرهنگیان
رئیس فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی مجلس گفت: مجلس در برابر مفاسد اقتصادی باید سینه سپر کند و اگر در برابر این موضوع بایستد به حداقل می‌رسد، همچنین افراد سیاسی دارای سوء مدیریت که به‌دنبال تبانی هستند نباید در بخش‌های مختلف به کار گرفته شوند و مدیران آموزش و پرورش و صندوق ذخیره فرهنگیان باید برای بازگرداندن سرمایه فرهنگیان تلاش کنند.
وی افزود: صندوق ذخیره فرهنگیان به‌صورت خانوادگی و فامیلی اداره می‌شد و به ‌شیوه‌های خاصی مانع از خروج اطلاعات از صندوق می‌شدند چراکه فرد غریبه میان آنها نبوده اما مجلس دهم قدرتمندانه برای برخورد با فساد اقتصادی وارد شده است.
خجسته بیان کرد: مطالبه مردم این است که مجلس بر مفاسد اقتصادی نظارت داشته باشد، این معضل همانند موریانه در حال خوردن پایه‌های نظام است وهمه باید به‌صورت جدی برای مقابله با آن ورود پیدا کنند. در مجلس به مسائل مالی در صندوق ذخیره فرهنگیان، بانک سرمایه و سیستم‌های اقتصادی بنیاد شهید و گمرک ورود کرده‌ایم.
وی با اعلام «در بحث صندوق ذخیره فرهنگیان مسئله فساد در تمام دولت‌ها را رسیدگی خواهیم کرد»، افزود: امروز اگر در برابر این مسئله سکوت کنیم امیدی برای مفسدان اقتصادی می‌شود و انتظار مردم این است که اسامی مفسدان اعلام و با آنها برخورد شود، متأسفانه فساد در کشور سیستمی شده است.
حاشیه‌های مالی بانک سرمایه
 در دوره اصلاحات
به گزارش راه دانا، محمود فرشیدی وزیر اسبق آموزش و پرورش  در خصوص اختلاس‌های گسترده در صندوق ذخیره فرهنگیان اظهار داشت: ادعاهای بی‌اساسی مبنی بر اینکه این تخلفات و اختلاس‌ها از دولت‌های قبلی بوده است مطرح می‌شود اما تا جایی که بنده مسئولیت داشتم هیچ‌یک از این تخلفات مربوط به دوره‌های قبلی نبوده است.
 وی با بیان اینکه در دولت‌های هشتم و هفتم نیز صندوق ذخیره فرهنگیان حاشیه‌های مالی داشت عنوان کرد: در دوران اصلاحات نیز بانک سرمایه دچار حاشیه‌های مالی شد که البته به گستردگی مشکلات مالی مربوط به دولت یازدهم نبود؛ برخی ادعا می‌کنند این اختلاس‌ها مربوط به دولت‌های قبلی است اما تاکنون هرکس بازداشت شده از دست‌اندرکاران این دولت بوده است.
اختلاس بی‌سابقه!
وزیر اسبق آموزش و پرورش با بیان اینکه دولت در مسئله صندوق ذخیره فرهنگیان فرافکنی می‌کند عنوان کرد: هر چه تحقیقات از این صندوق بیشتر می‌شود، رقم اختلاس بالاتر می‌رود تا جایی که شواهد نشان می‌دهد، رقم اختلاس در صندوق ذخیره فرهنگیان تا 12 هزار میلیارد تومان نیز رسیده است.
 فرشیدی عنوان کرد: متأسفانه در طول تاریخ انقلاب بالاترین رقم اختلاس در کشور در جایی رخ داده است که متعلق به فرهنگیان و معلمان است که جزء مظلوم‌ترین اقشار جامعه هستند که روحانی باید نسبت به بررسی و بازگرداندن این مبالغ دستور ویژه و اکیدی را بدهند که مانند حقوق‌های نجومی روی آن سرپوش گذاشته نشود.
وی همچنین افزود: برخی وام‌های بسیار مسئله‌دار در بانک سرمایه پرداخت شده است به عنوان مثال مبلغ 3 هزار میلیارد وام پرداخت شده است که این وام تنها با یک وثیقه 30 میلیاردی پرداخت شده است هرچند فرد مذکور بخشی از این وام را تسویه کرده است اما 1000 میلیارد به بانک سرمایه بدهی دارد.
اعطای وام‌های خانوادگی
وزیر اسبق آموزش و پرورش در ادامه گفت: یکی از مشکلات اصلی بانک سرمایه و صندوق ذخیره فرهنگیان این بود که برخی از افراد با اعمال نفوذ، وام‌های میلیاردی را در قبال وثیقه‌های اندک دریافت می‌کردند که همه این موارد با پارتی‌بازی و تبانی صورت گرفته است.
فرشیدی با اشاره به صحبت‌های سخنگوی دستگاه قضا مبنی بر تأسیس شرکت‌های خانوادگی در این صندوق و اعطای وام‌های خانوادگی اظهار داشت: تمام افرادی که برای این تبانی‌ها دستگیر شده‌اند مربوط به دولت فعلی هستند و برخی از این افراد نیز به صورت خانوادگی دستگیر شده‌اند.
وی تصریح کرد: اگر خوشبینانه نگاه کنیم اعتماد به هم‌حزبی‌ها و ورود برخی از جریان‌های سیاسی به صندوق ذخیره فرهنگیان در نهایت باعث شد که برخی از این اعتمادها سوء‌استفاده کرده و در راستای اهداف حزب و منافع شخصی خود دست به بیت‌المال ببرند.
فتنه‌گران
 در صندوق فرهنگیان
وزیر اسبق آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: برخی از مسئولان در صندوق ذخیره فرهنگیان از دست‌اندرکاران فتنه 88 بوده و همچنین برخی از آنها در بنیاد باران مسئولیت‌هایی داشتند که در نهایت پیگیری اهداف حزبی در این صندوق منجر به اختلاس چند هزار میلیاردی در این صندوق شد.
سیدعلی یزدیخواه مدیرکل اسبق آموزش و پرورش شهر تهران در گفت‌و‌گو با فارس، در خصوص «عملکرد صندوق ذخیره فرهنگیان»، اظهار داشت: با تغییر هیئت مدیره صندوق ذخیره و با انتخاب مدیرعامل آن در سال 92، این احتمال می‌رفت که دچار این مشکلات شود و اهداف اصلی آن زاویه پیدا کند.
قرعه‌کشی برای سفر به آنتالیا‌!
وی ادامه داد: صندوق ذخیره فرهنگیان دست به اقداماتی زد که اعتراض فرهنگیان را در پی داشت، برای نمونه به جای اینکه این صندوق سفرهای زیارتی یا ایرانگردی را ترویج و تشویق کند، سهمی برای سفر به آنتالیای ترکیه در نظر گرفت و به همه استان‌ها و مناطق آموزش و پرورش بخشنامه کرده و به آنها سهمیه داد و در مدارس بین معلمان قرعه‌کشی کردند که چه کسی برای سفر به آنتالیا انتخاب شود.
یزدیخواه با بیان اینکه اصلاً رسالت تعلیم و تربیت با این سفرها تناسبی ندارد، تأکید کرد: قرار شد خودروهای گران‌قیمت وارد کرده و با قیمت‌های 160 تا 170 میلیونی برای فروش به فرهنگیان پیشنهاد کنند.
مدیرکل اسبق آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران یادآور شد: با این حال معلمی که میانگین دریافتی آن 1/5 میلیون تومان بوده است، آیا می‌تواند این خودروها را خریداری کند! البته ما منکر این موضوع نیستیم که باید در مدیریت صندوق ذخیره یک اندیشه اقتصادی حاکم باشد تا بتواند از منابع صندوق برای ارزش افزوده و در جهت رفاه معلمان استفاده شود.
 وی متذکر شد:  منظورم این است که انحراف در صندوق ذخیره از قبل قابل پیش‌بینی بود و بعضی اوقات نیز تصمیمات نابخردانه‌ای در صندوق گرفته شد و متأسفانه چیزی که نباید اتفاق می‌افتد، اتفاق افتاد.
یزدیخواه اضافه کرد: به عنوان یک فرهنگی بازنشسته، مطالبه ما از وزیر آموزش و پرورش این است که واقعاً نسبت به این موضوع حساس باشد؛چرا که این موضوع ارتباط مستقیم‌تری با افزایش انگیزه شغلی معلمان دارد.
مدیرکل اسبق آموزش و پرورش شهر تهران خاطر‌نشان کرد:‌ اگر معلم بداند که وزیر آموزش و پرورش پیگیر احقاق حقوق‌ آنهاست و نمی‌گذارد حقی از آنها تضییع شده و به دنبال برگرداندن مجدد آب به جوی است، باعث می‌شود که جامعه فرهنگیان اعتماد بیشتری کنند و در انگیزه شغلی آنها مؤثر است.
فرافکنی بدون انتشار اسناد!
یزدیخواه در خصوص اینکه «عنوان می‌شود تخلفات مربوط به مدیریت صندوق ذخیره فرهنگیان مربوط به دولت قبل بوده است»، تأکید کرد: اگر این طور است، اسناد آن را منتشر کنند.
مدیرکل اسبق آموزش و پرورش شهر تهران تصریح کرد: بنده به عنوان عضو هیئت امنای آن زمان،‌ جلسات طولانی مدت و بعد از ساعت اداری برای اعضای صندوق می‌گذاشتیم و هر ماه معمولاً یک یا دو جلسه برای صندوق برگزار می‌شد.
وی یادآور شد: در طول این 4 سال عضویت، اگر مدعی هستند حقوقی به ما دادند، اعلام کنند به چه حسابی ریختند و به چه کسی حق‌الزحمه دادند.
یزدیخواه افزود: در آن زمان همه همت وزارت آموزش و پرورش این بود که از این منابع مالی استفاده کند و شرکت‌های زیان‌ده صندوق ذخیره را منحل کرد و سهام آن را در بورس و فرابورس عرضه کرده و عناصر فهیم و اقتصاددان را در مجموعه هیئت امنا وارد کرد.
مدیرکل اسبق آموزش و پرورش شهر تهران گفت:‌ اگر سودی در سال 93 و 94 در صندوق ذخیره تعلق گرفت، تتمه برنامه‌ریزی‌های 4 سال قبل بوده است.
وی عنوان کرد:‌ البته اوج سودها، سال 91 و 92 بود و بعد از تغییر دولت، این سود شروع به کاهش کرد که آقایان این سود را مصادره و به نفع خود کردند.