برخلاف اصرار دولت بر عامل خطای انسانی صورت گرفت
انتشار اسناد جدید از خرابی سیستم ATC راهآهن در ۶ ماه گذشته
سرویس اقتصادی-
در حالی دولتیها طی یک هفته جاری خطای انسانی را عامل اصلی بروز برخورد قطار در ایستگاه هفتخوان معرفی میکنند که اسناد جدید نشان میدهد سیستم کنترل اتوماتیک قطار (ATC) طی 6 ماه نخست سال 95 نزدیک به 4 هزار مورد اعلام خطا داشته است.
به گزارش کیهان، با گذشت 9 روز از فاجعه برخورد دو قطار مسافری در سمنان مسئولان و دستاندرکاران وزارت راه و شهرسازی اشارهای به اعلام خطاهای بیشمار ناصحیح سیستم کنترل اتوماتیک قطار نکردهاند، سیستمی که براساس اسنادی که به دست ما رسیده، در 6 ماه نخست سال جاری 3 هزار و 988 بار اعلام خطا داشته است.
در این میان وزیر راه و مدیران زیردست وی بارها تأکید کردهاند که عامل بروز سانحه برخورد قطارها خطای انسانی بوده است، اما هیچ سخنی درباره وجود ایرادات اساسی در سیستم کنترل اتوماتیک قطار به زبان نیاوردهاند.
البته پیش از انتشار این آمار، در گزارش قبلی کیهان نیز به این موضوع اشاره شده بود. در همین رابطه رضاییان، کارشناس حوزه حملونقل ریلی با طرح دو پرسش در خصوص وقوع این حادثه به کیهان گفته بود: سؤال اول این است که چرا وقتی تجهیزات سیستم کنترل (ATC) به صورت کامل نصب نشده، اقدام به افتتاح آن کردهاند؟
وی در ادامه به نواقص موجود در این طرح اشاره کرد و افزود: مکررا اتفاق افتاده بود که این سیستم جواب منفی میداد و این مسئله به موضوعی عادی تبدیل شده بود.
همچنین یکی دیگر از کارشناسان حوزه حملونقل ریلی نیز با اشاره به اینکه در بحث مدیریتی تدابیر کافی اندیشیده نشده بود، در گفتوگو با خبرنگار ما تأکید کرد: بحث ATC به صورت ناقص اجرا شده و در حالی که قرار بود یک ساله کار آن تمام شود، تاکنون و پس از دو سال و نیم هنوز کامل نشده است.
علیرغم وجود این اسناد و اعلامهای قبلی مبنی بر خرابی سیستم اتوماتیک، مدیران وزارت راه این دولت مدعی بودند اجرای سیستم کنترل اتوماتیک قطار در خطآهن تهران - مشهد موجب حذف خطای انسانی شده است اما مجددا در حادثه ریلی سمنان، خطای انسانی به عنوان سادهترین علت وقوع حادثه معرفی شد.
مسئولان وزارت راه و شهرسازی و مدیرعامل راهآهن تا پیش از وقوع این حادثه مدعی بودند خطآهن تهران- مشهد به سیستم کنترل اتوماتیک (ATC) تجهیز شده است که ایمنی مسیر را افزایش میدهد و در سیستم کنترل اتوماتیک (ATC) اگر لکوموتیوران هم قصد داشته باشد، سرعت قطار را افزایش دهد، این سیستم مانع سرعت گرفتن غیرمجاز قطار میشود.
با این وجود، اکبر ترکان، مامور کمیته ویژه بررسی حادثه قطار سمنان گفته است: مقصر اصلی در حادثه قطار سمنان (سیتیسی) متصدی مرکز کنترل تهران - مشهد در ایستگاه شاهرود است.
ترکان با اشاره به آنچه بررسی همه جوانب موضوع نامیده است، تصریح کرد: مقصر اصلی مأمور CTC است. مأموران کنترل ترافیک شاهرود قصورهای دیگری دارند که از نظر ما مقصر اصلی نیستند.
به نظر میرسد، مسئولان وزارت راه و شهرسازی و در صدر آنها وزیر راه و شهرسازی، در راستای کمرنگ کردن ناکارآمدی خود در اجرای سیستمهای اینچنینی و جلوگیری از وقوع سوانح حمل و نقلی، با دست به دامن شدن به موضوع قدیمی و کهنه شده «خطای انسانی»، قصد دارند ناکارآمدی خود در پیادهسازی سیستمهای مدیریتی را لاپوشانی کنند.
تسنیم هم در این رابطه گزارش داد این احتمال وجود دارد در پشتپرده قراردادهای مربوط به سیستم ATC اتفاقاتی روی داده که دولتیها تمایلی به افشای آن ندارند، موضوع مهمی که نهادهای نظارتی باید به آن ورود پیدا کنند.
به هر حال گزارشهای دریافتی از تلفنگرام راهآهن نشان میدهد که سیستم ATC بارها سابقه خرابی داشته و گزارشهای بسیاری از خرابی این سیستم که قرار بود حافظ جان مسافرین شود وجود دارد. برخی از این گزارشات نشان میدهد که این سیستم در طول یک روز بارها خطا داده و فاصله خطاهای سیستم به چند دقیقه از یکدیگر رسیده است.
در چنین شرایطی اصرار بر اینکه خطای انسانی عامل اصلی بروز برخورد مرگبار دو قطار در سمنان شده سؤالبرانگیز است.