نسخه غذایی برای روزهای آلوده
سازمان بهداشت جهانی میگوید هر سال حداقل هفت میلیون نفر بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست میدهند، اما آلودگی لزوما چیزی نیست که در اخبار شنیده میشود؛ بیدارشدن با نفس تنگی، سوزش چشمها و گلو، سردرد و تنگی نفس از علائمی است که نشان میدهد میزان آلودگی در هوا آزاردهنده است.
با این که گاهی اوقات موضوع آلودگی هوا به عنوان مشکل کشورهای در حال توسعه مطرح میشود، همه کشورهای دنیا با آن درگیرند. حتی در شرایطی که گفته میشود میزان آلودگی هوا به قدری نیست که تاثیر مخربی بر زندگی مردم داشته باشد، سلامتی شما ممکن است در خطر قرار بگیرد.
مراکز پژوهشی در سراسر دنیا در مورد آلودگی هوا، تاثیرات آن بر بدن و راههای کاهش بیماریهای ناشی از آن تلاش میکنند؛ اما نتایج آنها به صورت چشمگیر بر افزایش سلامتی مردم تاثیرگذار نبوده است.
چطور آلودگی هوا باعث بیماری میشود؟
وقتی که هوا آلوده را تنفس میکنید، ریزگردها و آلودگی موجود در هوا باعث التهاب ریه شما میشود که در نتیجه آن برونشیت مزمن، آسم، خسخس، سرفه، بیماریهای تنفسی، ناراحتیهای قلبی و حتی سرطان ریه ایجاد میشود. اگر چنین مشکلاتی از قبل در بدن شما وجود داشته باشد، آلودگی هوا میتواند آنها را تشدید کند. استفاده از ماسکهای استاندارد هم ممکن است جلو ورود مقداری از این آلودگی به بدن را بگیرد؛ اما تاثیر آن صددرصدی نیست. رژیم غذایی مناسب البته میتواند از تاثیرات مخرب آلودگی هوا بر بدن بکاهد.
چه غذاهایی تاثیر آلودگی هوا بر بدن را کمتر میکند؟
به طور کلی، مواد غذایی دارای ویتامین C که بر کاهش جذب رادیکالهای آزاد به بدن تاثیرگذار است، به عنوان سپر دفاعی بدن در برابر آلودگیها کار میکنند. میتوانید با قراردادن دو لیمو در رژیم غذایی روزانهتان میزان ویتامین C مورد نیاز بدن را تامین کنید.
ویتامین E محلول در چربی، از جمله در روغنهای گیاهی مانند روغن آفتابگردان، روغن سبوس برنج، بادام زمینی و روغن زیتون هم در دفاع از بدن موثرند. بادام، تخمه آفتابگردان و سایر آجیلها، منبع مناسبی برای این ویتامین هستند، مصرف یک اونس از این دانهها در طول روز برای بدن کفایت میکند. قرار دادن پودر فلفل، فلفل قرمز، میخک، پونه کوهی، ریحان و جعفری هم در برنامه آشپزی روزانهتان میتواند به سلامتی شما کمک کند.
بتاکاروتن، به دلیل آنتیاکسیدانهایی که دارد و تاثیرش بر تولید ویتامین A در بدن، نقش موثری در کنترل التهابهای ناشی از تنفس در هوای آلوده دارد. سبزیجات برگدار مانند کاهو، گشنیز، شنبلیله و اسفناج سرشار از بتاکاروتن هستند.
یک گزارش پژوهشی که در مجله غذای دانشگاه کمبریج منتشر شده توصیه میکند مواد غذایی زیر را برای کاهش تاثیر آلودگی هوا بر بدن به صورت منظم مصرف کنید:
1- روغن زیتون
ویتامین E که در روغن زیتون وجود دارد، عملکرد ریهها را به صورت موثری بهتر میکند. بهترین راه برای مصرف آن این است که روغن زیتون تصفیه نشده را روی سالاد بریزید؛ چرا که مصرف آن به عنوان روغن برای پخت و پز تغییرات شیمیایی در روغن زیتون ایجاد میکند که از تاثیر آن برای سلامتی میکاهد.
2- دانه کتان
دانه کتان مقدار زیادی فیتواستروژن و اسیدهای چرب امگا 3 دارد، فیتواستروژن دارای خواص آنتیاکسیدانی است که برای کمک به کاهش علائم آسم و دیگر واکنشهای آلرژیک موثر است. دانه کتان را میتوان با سالاد یا صبحانه مصرف کرد. دانههای خردل هم منبع مناسبی از امگا 3 هستند.
3- آواکادو
تحقیقات دانشگاهی در کینگزکالج لندن نشان میدهد، مصرف آواکادو و گیاه مشابه آن، اسفناج، تاثیر قابل توجهی در کاهش عوارض ناشی از تنفس هوای آلوده دارد و عملکرد بیماران دچار ناراحتیهای مزمن ریوی را بهتر میکند.
4- بروکلی
یک پژوهش 12 هفتهای که در مؤسسه سلامت عمومی بلومبرگ در دانشگاه جانهاپکینز انجام شده نشان میدهد، کسانی که به طور مرتب بروکلی را در رژیم غذایی خود دارند، کمتر تحت تاثیر عوارض ناشی از پارگی لایه ازن و مشکلات آلودگی هوا قرار میگیرند.
5-گوجهفرنگی
اگر در منطقه متاثر از آلودگی هوا زندگی میکنید، گوجه فرنگی تازه باید مرتب در رژیم غذایی شما قرار داشته باشد. آنتیاکسیدان موجود در گوجه فرنگی بدن شما را در برابر بیماریهای ناشی از آلودگی هوا حفاظت میکند.