گزارش از دور و نزدیک
دست دلالان در جیب زرشککاران
همزمانی برداشت محصول و شروع بارندگیهای پاییزی، نبود کارگاههای فراوری و سولههای زرشک خشک کنی و قرارداشتن موانع و قوانین سخت در مسیر اخذ تسهیلات این کارگاهها، دندان دلالان را تیزتر و اجبار کشاورزان را جهت فروش ارزان بیشتر کرده است.
مهرماه و آبان ماه هرسال شهرستان قاینات شاهد برداشت زرشک از باغات سطح زیر کشت این محصول است و با توجه به اینکه شهرستان قاین قطب تولید زرشک کشور است اما کشاورزان هر ساله هنگام برداشت زرشک با مشکلات زیادی روبهرو میشوند به طوری که بیشتر آنان مجبور به فروش محصول خود با قیمت بسیار پایین به دلالان زرشک میشوند.
یعقوبی یکی از کشاورزان روستای محمدآبادعلم در اینباره به خبرنگار کیهان در قاینات میگوید: به رغم اینکه محصول زرشک در این منطقه حرف اول را میزند اما هنگام برداشت محصول بامشکلات زیادی روبهرو هستیم و از ترس از بین رفتن زرشک با توجه به سرمای هوا و بارندگی مجبوریم آن را به دلالان بفروشیم .
وی اضافه میکند: برای ایجاد بارگاه زرشک باید هفت خوان رستم را طی کنیم و اکثر کشاورزان در نیمه راه از گرفتن تسهیلات و ایجاد بارگاه زرشک خودداری میکنند.
دلخاک از دیگر کشاورزان روستای محمدآبادعلم هم میگوید: با توجه به اینکه محصول زرشک بعد از برداشت مدت زیادی طول میکشد که خشک و به فروش برسد لذا برای خشک کردن زرشک هر ساله با مشکل مواجه میشویم و باتوجه به اینکه در مناطق ما بارگاه زرشک هم نیست مجبوریم محصولات خودرا با قیمت پایین به دلالان بفروشیم.
وی میافزاید: به ما اجازه ساخت یک مکان درباغات کشاورزی را نمیدهند تا حداقل یک چهاردیواری احداث وبه صورت سنتی بارگاه زرشک ایجاد کنیم.
این کشاورز قاینی تصریح میکند: برای تهیه بارگاه بنابه دستور وقوانینی که دارند بایداستعلامهای زیادی را انجام دهیم به طوری که حتی پشیمان میشویم که از تسهیلات استفاده کنیم.
محمدی یکی دیگر از کشاورزان قائنی نیز میگوید: برای دریافت تسهیلات و ایجاد بارگاه زرشک بسیاری از کشاورزان مراجعه کرده بودند اما چون روند دریافت تسهیلات و قوانینی که دارد سخت است اکثر دوستانم از دریافت آن پشیمان شدند و من هم به دنبال آن نرفتم و با هزینه شخصی و به صورت سنتی منزل شخصی خود را به بارگاه زرشک تبدیل کردهام .
این کشاورز محمدآبادی میگوید: خانه برخی از کشاورزان کاه گلی و محقر است اما ساخت بارگاه زرشک باید طبق قوانین مسکن و شهرسازی ایجادشود که هزینه زیادی برای کشاورزان دارد و با این تسهیلاتی هم که پرداخت میکنند مقرون به صرفه نیست.
محمدیعقوبی از دیگر کشاورزان روستای محمدآبادعلم میگوید: بیشتر محصول زرشک بخش مرکزی در این روستا تولید میشود اما هنوز به تعداد انگشتشمار بارگاه زرشک در این روستا نداریم.
وی اظهار میدارد: خواسته ما از مسئولان این است که امکان خرید زرشک به صورت تضمینی برای کشاورزان وجود داشته باشد تا حداقل کشاورز دغدغه فروش محصول خود را نداشته باشد.
مدیر جهادکشاورزی قاین درباره نارضایتی کشاورزان زرشککار از روند دریافت تسهیلات برای احداث بارگاه زرشک میگوید: ما این حق را به کشاورزان میدهیم و از طریق سازمان جهاد کشاورزی پیگیر این موضوع هستیم و امیدواریم که از طریق آن سازمان بتوانیم روند دریافت تسهیلات و استعلامات را کاهش دهیم.
مهدی سجادی تصریح میکند: مدیریت جهاد کشاورزی برای حمایت از باغداران، برنامه تولید محصولات ارگانیک و صادرات و ارائه تسهیلات برای احداث بارگاههای بهداشتی زرشک را در دستور کار خود قرار داده است.
وی کاهش منابع آبی را مهمترین مشکل باغداران زرشک کار قاینات خوانده و میگوید به دلیل کاهش آب قنوات و چاههای کشاورزی در حال حاضر باغات زرشک کمتر از میزان مورد نیاز آبیاری میشوند و باغداران مجبور به تهیه آب بوسیله تانکر هستند که از نظر کمی و کیفی تأثیر سوء بر تولید محصول دارد. همچنین سرمازدگی، گرمازدگی، تگرگ، بارندگیهای بیموقع و سیل و طوفان از جمله حوادثی هستند که هرساله مقدار زیادی از محصول زرشک تولیدی باغداران را از بین میبرد و خسارات سنگینی را متوجه تولید کنندگان میکند .
سجادی اظهار میدارد : محصول زرشک از نظر معیشت و اشتغال برای قاینات از جایگاه ویژهای برخوردار است به نحوی که تأمین معیشت 9600 خانوار قاینی، مستقیما به این محصول وابسته است.
مدیر جهاد کشاورزی قاینات با بیان اینکه 4 هزار و112 هکتار از اراضی این منطقه زیرکشت زرشک قرار دارد. میگوید: از این میزان هزار و 418 هکتار از باغات زرشک، بارور هستند و پیشبینی میشود امسال حدود 15 هزار تن زرشکتر تولید شود.
به گزارش خبرنگار کیهان:گفتنی است بزرگترین کارخانه فراوری زرشک شرق کشوردرشهرستان قاین قراردارد اما این کارخانه چندسالی است به دلیل کمبود نقدینگی تعطیل است وامکان خرید زرشک از کشاورزان برای این کارخانه وجود ندارد
اگرچه امسال این شرکت نسبت به خرید محصول زرشک کشاورزان به صورت مدت دار اقدام خواهد کرد اما جای این سؤال وجود دارد که کشاورزان با این همه رنج وزحمتی که درطول سال تحمل میکنند چند ماه باید در انتظار دریافت حاصل دسترنج خود باشند؟
محمدرضا فرخی