حسین کارگر
چهاردهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت در حالی از دوم مهر برگزاری خود را آغاز می‌کند که به عنوان راهبردی‌ترین رویداد هنری-رسانه‌ای ایران، ظرفیت تبدیل شدن به آلترناتیو جشنواره‌ها و جوایز غربی را دارد. مقاومت، مفهومی است که برای همه فعالان هنری که در پی معنویت، عدالت، صلح و آزادی ملت‌ها هستند جذابیت دارد. اگر این مفهوم در قالب یک جشنواره سینمایی تبلور پیدا کند، می‌تواند تبدیل به یک بلوک سینمایی شود. همان طور که امروز ایران در عرصه نبرد دفاعی و نظامی، امید همه مظلومان و کشورهای مستقل است و راه ابرقدرت‌ها را سد کرده، در عرصه فرهنگی و به ویژه سینمایی نیز باید چنین جایگاهی داشته باشد.
هم از این رو، متولیان جشنواره مقاومت باید پا را از برگزاری یک جشنواره یک هفته ای فراتر بگذارند و این جشنواره را تبدیل به یک قرارگاه یا جبهه بین‌المللی برای سینمای مستقل جهان کنند. البته در دوره گذشته، جشنواره مقاومت، علاوه بر ایران در هشت کشور دیگر جهان هم برگزار شد. دو سال قبل فیلم‌های این جشنواره در قالب هفته‌های فیلم و با عنوان «چشم‌انداز سینمای مقاومت» در سوریه، هند، روسیه، گرجستان، قزاقستان، ترکیه، فلسطین (غزه) و لبنان به نمایش درآمد. اما در دوره جدید و دوره‌های آینده، باید کشورهای دیگری را هم فتح کرد.
برگزار‌کنندگان جشنواره مقاومت در دوره‌های اخیر، تلاش‌های زیادی جهت حضور فیلمسازان مطرح مستقل جهان داشته‌اند و اینکه توانسته‌اند توجه بسیاری از فیلمسازان انقلابی و مبارز را به خود جلب کنند، نشان می‌دهد که رقابت با اسکار و کن، هدفی دور از دسترس برای این جشنواره نیست. این موضوع از آنجا اهمیت دارد که عمده جشنواره‌ها و جوایز سینمایی غربی، ازجمله اسکار، کن، برلین، ونیز و ... کمتر به سینمای مستقل روی خوش نشان می‌دهند. به بیانی بهتر، فیلمسازان انقلابی و معارض با نظام سلطه جهانی از سوی این‌گونه محافل، تحریم هستند، به طوری که حتی در برابر سینمای توانمند ایران نیز به تعداد معدودی از فیلمسازان که آثارشان با منافع فرهنگی غرب همخوان و هماهنگ است، امکان حضور و درخشش می‌دهند. به همین دلیل هم هنرمندان مخالف غرب که در محافل مشهور سینمایی، مغضوب و محروم هستند، به جایی برای درخشیدن و خودنمایی نیاز دارند که جشنواره فیلم مقاومت بهترین فضا برای پر کردن این جای خالی است.
راه سوم سینما در جهان
دنیای کنونی، تشنه سینمایی است که تصویری متفاوت از آنچه غرب عرضه می‌کند را نشان دهد. سینمایی که ضمن پاک بودن از خشونت و وقاحت، چراغ راه رستگاری، آزادگی و عدالت هم باشد. جشنواره‌های خارجی از میل روشنفکران و نخبگان غربی به سینمایی متفاوت با هالیوود سوء استفاده کرده و جریانی انحرافی را ایجاد کرده‌اند. جریانی که در ایران به نام سینمای شبه روشنفکری یا سینمای جشنواره‌ای شناخته می‌شود. یعنی سینمایی که در عین برخورداری از مولفه‌هایی غیرهالیوودی اما تصویری هماهنگ با منافع غرب را به نمایش می‌گذارد؛ سینمایی سترون و ناتوان از ایجاد شور و حرارت برای روشنایی بخشی به دنیای بلا زده امروز.
اما سینمای مقاومت را باید راه سومی ورای هالیوودزدگی و روشنفکرنمایی دانست. سینمایی که هم از خشونت و اخلاق‌ستیزی رهاست و هم اینکه برخلاف سینمای شبه‌روشنفکری، هدفش توده‌های ستم دیده و مردم رنج دیده است و نه نخبگان و برج عاج‌نشینان. جشنواره فیلم مقاومت ایران، پایگاهی برای جریان‌سازی و حمایت از این نوع سینماست.
اگر بخواهیم معادلی ایرانی برای مراسم اسکار آمریکا معرفی کنیم، بدون شک باید جشنواره فیلم مقاومت را نام ببریم. همان طور که بارها اعلام شده، جایزه اسکار با دو هدف عمده بنیان نهاده شده و برگزار می‌شود؛ توسعه صنعت سینمای آمریکا و بسط فرهنگ و ایدئولوژی آمریکایی. جشنواره فیلم مقاومت هم با اهداف مشابهی درحال حرکت است. یعنی این جشنواره هم از یک طرف فرهنگ و آرمان‌های ملی سرزمین ما را جلوه می‌بخشد و از طرف دیگر، تنها جشنواره‌ای است که برگزیده هایش با ملاک‌های هنری و فنی انتخاب می‌شوند و از این نظر به پیشرفت و بسط صنعتی سینما در ایران کمک می‌کند. برگزیده‌های سایر جشنواره‌ها بیشتر براساس مصلحت‌ها انتخاب و معرفی می‌شوند؛ حتی جشنواره فیلم فجر. اما جشنواره مقاومت یگانه رویداد و همایش سینمایی در  ایران است که براساس دو ملاک کاملا مشخص و معین به انتخاب و سنجش آثار سینمایی می‌پردازد.
موضوعات جدید جشنواره مقاومت
جشنواره‌ای که پیش از این با عنوان «دفاع مقدس» برگزار می‌شد، اما از دو دوره قبلی که چهار سال پیش برگزار شد، با گسترش موضوعات و بخش‌ها، به جشنواره مقاومت تغییر نام داد. به عنوان مثال، در دوره سیزدهم این جشنواره، علاوه بر نمایش فیلم‌هایی با مضمون دفاع مقدس و جنگ تحمیلی، فیلم‌هایی با موضوعات دیگری چون فتنه، جریانات انحرافی، اقتصاد مقاومتی و جهاد اقتصادی، سبک زندگی ایرانی اسلامی نیز به نمایش درآمد. در این دوره هم موضوعات دیگری همچون آل‌سعود و گروه‌های تکفیری و فاجعه منا، مبارزه در برابر امپریالسیم و صهیونیسم، غزه، داعش، گروه‌های تکفیری، جهاد در منطقه و جهان و همصدایی با همه صداهای مستقلی که با ما در زمینه‌های دینی - آئینی و آرمانی مشترکات دارند، مورد توجه جشنواره قرار گرفته است.
علاوه بر این موضوعات، جشنواره فیلم مقاومت، کانونی برای درخشش رویش‌های هنر انقلاب هم هست.به طوری که بخش زیادی از شرکت‌کننده‌ها در این جشنواره را هنرمندان نسل جوان تشکیل می‌دهند.
مدافعان حرم؛ محور مهم جشنواره مقاومت
جبهه امروز دفاع مقدس، یعنی مدافعان حرم نیز یکی از محورهای اصلی این جشنواره است. این روزها، کشور ما شاهد ظهور قهرمانانی از نسل‌های گوناگون است که در میدان مقاومت حضور می‌یابند و به عنوان مدافعان حرم، راه شیاطین را سد کرده‌اند. بدون تردید اگر ازخودگذشتگی‌های مدافعان حرم نبود، معلوم نیست که داعشی‌ها و حامیان آنها چه بر سر دنیا می‌آوردند! به همین دلیل مدافعان حرم، درواقع، پاسداران حریم انسانیت هستند. در میان شهدای مدافع حرم هم می‌توان طیف‌ها و نسل‌های گوناگونی را دید؛ از جوانان 15، 16 ساله تا افراد کهنسال، از هنرمندانی چون هادی باغبانی و سعید سیاح طاهری تا شخصیت‌های نظامی و مهندس و پزشک و ... که زندگی هر‌یک از آنها می‌تواند تبدیل به یک فیلم درخشان و جذاب شود. با این حال، جای این قهرمانان هنوز هم بر پرده سینماهای کشورمان خالی است.
تاکنون فقط یک فیلم سینمایی با نام «جشن تولد» و یک فیلم نیمه بلند داستانی با نام «هنگامه» درباره مدافعان حرم تولید شده است. با وجود این دو فیلم داستانی و ده‌ها فیلم مستندی که درباره مدافعان حرم ساخته شده، اما اهمیت این موضوع چنان است که فیلمسازان حرفه‌ای و با تجربه نیز باید به میدان بیایند و آثار متعددی ساخته شود.
 البته یک بخش مجزا با چند فیلم کوتاه و بلند و مستند درباره مدافعان حرم در چهاردهمین جشنواره فیلم مقاومت ایجاد شده است، اما این جشنواره باید زمینه را برای ساخت فیلم‌های متعدد با موضوع مدافعان حرم و توسط فیلمسازان حرفه‌ای و مطرح کشور فراهم کند.
لزوم برگزاری سالانه جشنواره مقاومت
جشنواره فیلم مقاومت اکنون به صورت دوسالانه برگزار می‌شود. اما با توجه به اینکه این جشنواره تنها همایش استراتژیک و بین‌المللی نظام جمهوری اسلامی در عرصه فرهنگ، هنر و رسانه محسوب می‌شود، لزوم برگزاری آن به صورت سالانه نیز محسوس است. البته تلاش دبیرخانه جشنواره مقاومت هم این است که به طرف برگزاری سالانه پیش برود. اما جا دارد که سایر نهادها و به خصوص دولت نیز با افزایش حمایت‌های مادی و معنوی خود، به تقویت جایگاه جشنواره مقاومت کمک‌کند.