علیپور در نشست بررسی اندیشه و شعر سلمان هراتی:
روشنفکران سلمان و شاعران دهه۶۰ را نادیده گرفتند
یک منتقد و پژوهشگر ادبی گفت: روشنفکران، شاعران دهه 60 را به رسمیت نمیشناسند و حتی شعر نیمایی پس از انقلاب را بایکوت کردند. روشنفکران، شاعران دهه 60 را نادیده گرفتند و این طور القاء کردند که سلمان، سیدحسن و قیصر اصلاً نیستند.
مصطفی علیپور در نشست بررسی اندیشه و شعر سلمان هراتی که در باشگاه ادبی خبرگزاری فارس برگزار شد، گفت: سلمان هراتی جزو پنج شاعر خوب و تأثیرگذار دهه 60 است که اگر بخواهیم پنج شاعر را انتخاب کنیم که هم خوب شعر گفته باشند و هم بر شعر پس از خود تأثیر داشته باشند، سلمان یکی از آنها است. شعر دهه 60 با توجه به اقتضائات و شرایط سیاسی و اجتماعی باید دیده شود و این اقتضائات شاعران انقلابی را متمایز کرده است. زیرا دهه 60، دهه انقلاب است.
او اضافه کرد: شعرای انقلاب در هر جای جهان به دنبال کشف رازها و رموز جهان نمیروند و در ایران نیز این مسئله ناگزیر است. شاعران دهه 60 شمسی مهمترین ویژگی شعرشان معنامحوری است و موضوع در ذهن آنها طبقهبندی شده است. آمریکاستیزی یک اصل پذیرفته شده در شعر دهه 60 است.
علیپور گفت: ایدئولوژیک بودن شعر یکی دیگر از ویژگیهای شعر این دهه است و منظور از این عبارت حرکت برای تولید شعر آئینی است و میتوان گفت سلمان هراتی یکی از بنیانگذاران شعر آئینی است. صراحت زبان و بیان دیگر ویژگی شعر دهه 60 است که در شعر سلمان دیده میشود. شاعران در این دهه تلاش میکنند که فاصله خود و مخاطب را کم کنند تا بتوانند آنچه در ذهنشان است به شنونده و خواننده منتقل کنند.
این پژوهشگر حوزه ادبیات در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به نیما یوشیج گفت: بعد از نیما چند شاعر موفق شدند که عناصر بومی را به زیباترین شکل وارد شعر خود کنند که سلمان هراتی یکی از آن افراد است و با این زبان میتوان به لایحههای پایین اجتماع داخل شد که البته این زبان همان زبان مطلوب گفتمان انقلاب اسلامی است.
مصطفی علیپور در بخش دیگری از این مراسم با اشاره به موضع شاعران شبه روشنفکر دهه 60 در قبال شعر انقلاب گفت: روشنفکران شاعران دهه 60 را به رسمیت نمیشناسند و حتی شعر نیمایی پس از انقلاب را بایکوت کردند. روشنفکران شاعران دهه 60 را نادیده گرفتند و این طور القاء کردند که سلمان، سیدحسن و قیصر اصلاً نیستند.
علیپور با اشاره به قالبهای رایج در دهه 60 گفت: در دهه 60 ما قالب قصیده نداریم در حالی که امروز هست و اگر در آن زمان هم بود به ندرت استفاده میشد حتی شاعرانی که پیش از دهه 60 قصیده میسرودند، در این دهه کمکار شدهاند. از این رو قصیده به عنوان قالب مسلط و رایج دهه 60 مطرح نیست.
وی افزود: غزل یکی از نامیراترین قوالب شعر فارسی است و شاعری در طول تاریخ سراغ نداریم که غزل نسروده باشد حتی نیما چند غزل در کارنامه شعرش دارد و از این رو غزل در دهه 60 رایج است اما به طور حماسی به این قالب رجوع میشود. آن هم به خاطر بروز جنگ تحمیلی است که جامعه به فضای حماسی نیاز دارد.
این منتقد ادبی در ادامه گفت: منظور از حماسی در اینجا شعری با زبان شاهنامه نیست بلکه منظور روح حماسی در شعر است. غزلهای دهه 60 به ویژه غزل سلمان هراتی علاوه بر تغزلی بودن حماسی نیز است.