علت سیاهشدگی سر استخوانها
عضو انجمن جراحان ارتوپدی ایران با تشریح علت سیاهشدگی سر استخوانها به عوارض مادامالعمر شکستگی با عنوان «هیپ» پرداخت.
دکتر فرشید باقری، اظهار داشت: مفصل لگن از نظر فعالیتی جزو مهمترین مفاصل بدن به شمار میرود و از ساختار آناتومی پیچیدهای برخوردار است که نقاط قوت و ضعف زیادی دارد.
وی گفت: با توجه به وضعیت خونرسانی به سر استخوان ران و آسیبپذیری آن در برابر حوادث، شکستگیها و دررفتگیها و همچنین ساختار آناتومیک آن، احتمال جوش نخوردن گردن استخوان ران و سیاه شدن سر استخوان در ناحیه مفصل لگن شایع است که عوارض و ناتوانی شدیدی را به بیمار تحمیل میکند.
باقری افزود: به محض شکستن استخوان لگن عروق موجود در آن که بسیار حساس هستند، آسیب میبینند و این مسئله خونرسانی را با مشکل مواجه و نقص عضو زیادی ایجاد میکند.
وی تأکید کرد: علت عمده این عوارض پیشرفت سریع تخریب مفصل به سمت آرتروز یا فرسایش مفصل لگن است که در شرایط فعلی تنها و بهترین راه جراحی و تعویض آن است.
عضو انجمن جراحان ارتوپدی ایران ادامه داد: از نظر آماری و سنی شکستگی ناحیه لگن در سنین 50 تا 60 سال به بالا رخ میدهد که در زنان به علت پوکی استخوان یک دهه زودتر بروز مییابد و ممکن است در حوادث سادهای مانند افتادن از دو پله رخ دهد.
وی افزود: در جوانترها شکستگی لگن به علت حوادثی با سرعت بالا مانند تصادفات جادهای یا سقوط از ارتفاع رخ میدهد که البته با توجه به نوع شکستگی، جااندازی آناتومیک و فیکس کردن محکم استخوان نیز جزو اصول درمان است اما در درمانی که منجر به جوش نخوردگی شود، راهی جز جراحی و تعویض مفصل نمیماند.
باقری با بیان اینکه محکم بودن این استخوان از نقاط قوت آن است، تأکید کرد: در شرایط فعلی روشهای موفقی برای رفع این مشکل و حفظ سر استخوان ران بدون عارضه وجود ندارد، بنابراین با اقدامات صحیح درمانی و روشهای مناسب جراحی میتوان از افزایش شدت بروز آن جلوگیری کرد.
وی افزود: البته گاهی اوقات سیاهشدگی سر استخوان سالها بعد از شکستگی خود را نشان میدهد هرچند در بیشتر موارد کمتر از یک سال علامتدار میشود که علامت آن نیز درد است.
باقری اظهار داشت: بیش از 60 درصد شکستگیها با جابهجایی ناحیه گردن استخوان ران به سیاه شدگی ناشی از مشکل خونرسانی منجر میشود.
به گزارش انجمن جراحان ارتوپدی، وی گفت: با توجه به شیوع حوادث با سرعت بالا و افزایش جمعیت میانسالان در کشور میزان شکستگی و عوارض مفصل لگن رو به افزایش است؛ شدت عوارض در ناحیه مفصل لگن بهگونهای است که در جامعه ارتوپدی به عنوان مشکل «هیپ» یا همان لگن معروف شده است و افرادی که دچار عارضه لگنی میشوند تقریباً تا پایان عمر درگیر عوارض آن هستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه در بیشتر موارد سیاهشدگی راهحل، تعویض مفصل است، افزود: با توجه به بهبود کیفیت و فناوری تعویض مفصل لگن روز به روز این عمل در حال توسعه است و درحال حاضر عمر مفید مفصل مصنوعی به طور میانگین حدود 15 سال است.
وی ادامه داد: البته تعویض مفصل عوارض خاصی مانند عفونت، شلشدگی اجزای مفصل مصنوعی به علل مکانیکی، خوردگی استخوانهای اطراف پروتز به علت واکنشهای بافتی به ریزههای ناشی از فرسایش پلیاتیلن (قسمت پلاستیکی مفصل) و برخی اجزای فلزی را به همراه دارد.
باقری تأکید کرد: اگر مشکلی برای مفصل تعویض شده رخ دهد، معمولاً منجر به تعویض مجدد مفصل میشود که عمل جراحی پیچیدهتر و پرریسکتری درپی خواهد داشت.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در مجموع با توجه به پیشرفتهای فنی و افزایش مهارت جراحان ارتوپد عمر مفید مفاصل تعویض شده افزایش یافته است و روش زندگی بیماران را به شکل چشمگیری دگرگون کرده است.