پرواز 655
نکاتی از حمله عمدی آمریکا به هواپیمای مسافربری ایران
گزارش تيم تخصصي ايكائو مشخص كرد كه در دقايق آخر حمله به هواپيما، عدهاي هواپيما را يك هواپيماي مسافربري و عدهاي ديگر يك هواپيماي جنگي مهاجم تلقي كردهاند.
«دو دقيقه بعد كاركنان مركز گزارشي را مبني بر اين كه هواپيماي مزبور اف - 14 ميباشد، دريافت كردند. در همين حال كاركنان ناو سايدز فرياد زدند: «هواپيما تجاري است صبر كنيد.» يكي از افسران وينسنس هم گفته است كه هواپيما احتمالاً تجاري است. در همان حالي كه گفتگوهاي ميان سه ناو ادامه داشته ويليام راجرز، ناخداي ناو وينسنس تصميم گرفته كه موشك خود را پرتاب كند.»
سرانجام تيم حقيقتياب پنتاگون به سرپرستي دريادار ويليام فوگارتي در گزارش نهايي خود علت وقوع حادثه را فشار رواني ناشي از قرار گرفتن در وضعيت جنگي براي نخستين بار اعلام كرد و تصديق شد كه هواپيماي ايرباس در خطوط هوايي تجاري بينالمللي پيشبيني شده پرواز ميكرده است و در زمان حادثه در ارتفاع دوازدههزارپايي (بيش از سه هزار و پانصد متر) قرار داشته و از لحظه پرواز به روند صعودي خود ادامه داده است. اما عليرغم اين گزارش دولت آمريكا حاضر نشد تا مسئوليت وقوع اين حادثه را برعهده بگيرد و بر اين نكته تأكيد كرد كه ناخداي ناو جنگي چون خود را در معرض خطر ديده، از خود دفاع كرده است.
***
چند سال بعد، يعني سال 2005 كاپيتان «ديويد كارلسون» كه در آن زمان فرماندهي ناو سايدز را عهدهدار بود و در زمان حادثه در نزديكي وينسنس قرار داشت با «ديويد فيسك» مصاحبهاي را انجام داد. كارلسون گفت كه نابودي هواپيماي ايراني به دست راجرز نقطه اوج پرخاشگري وحشتناك كاپيتان راجرز بود كه 4 هفته قبل از آن حادثه شروع شده بود. او گفت كه در آن حادثه، ناو وينسنس بيش از حد به يك ناوچه ايراني كه در حال انجام بازرسي قانوني از يك كشتي بود، نزديك شد. ناو وينسنس يك بالگرد را به فاصله 2 تا 3 مايلي ناوچه ايراني فرستاد، در صورتي كه براساس قانون، حداقل بايد در 4 مايلي ناو ايراني قرار ميگرفت. راجرز سپس بر روي چند قايق تندروي كوچك ايراني آتش گشود.
كارلسون از فيسك پرسيد كه چرا كاپيتان راجرز بر قايقها آتش گشود؟ او كار هوشمندانهاي انجام نداد.
فرمانده ناو سايدز همچنين گفت: «سيگنالهاي نيروهاي نظامي ايران كاملاً واضح بود و جايي را براي اشتباه باقي نميگذاشت.»
به گفته كارلسون وقتي راجرز اعلام كرده بود كه ميخواهد هواپيماي ايراني را سرنگون كند، او دوباره مونيتورهاي ناوش را بررسي و به خدمهاش گفته است: «اين هواپيما كه داره اوج ميگيره، ارتفاعش هم كه 7000 فوته معلومه راجرز داره چه غلطي ميكنه؟» اما راجرز با وجود همه اين اطلاعات به سمت هواپيما آتش گشود و آن را سرنگون كرد. كارلسون در آن لحظه با خود انديشيده كه شايد راجرز اطلاعات بيشتري داشته است. اما او اشتباه ميكرد.
اين اطلاعات راجرز نبود كه او را وادار به چنين كاري كرده بود. چرا كه براساس مصاحبه لسآسپين، نماينده دمكرات ايالت ويسكانسين و رئيس كميته نيروهاي مسلح كنگره ايالت متحده آمريكا با روزنامه نيويورك تايمز، هيچكدام از 9 مونيتور كشتي، هواپيمايي را در حالت حمله نشان نميداد. در هيچ كدام از نوارها اثري از سيگنال مود 2، مورد استفاده هواپيماهاي نظامي و غيرنظامي وجود نداشت و همه دستگاهها در حال نشان دادن يك فروند هواپيماي ايرباس در حال اوجگيري بودند.
پس از وقوع اين حادثه، كارلسون به اين نتيجه رسيد كه ناو وينسنس [اگر ميخواست] ميتوانست با ارسال علائم هشداردهنده بر روي گيرندههاي خود كار راديويي، فرمانده هواپيما را متوجه اين امر كند كه با او صحبت ميشود نه با يك هواپيماي ديگر. او حتي به اين واقعيت اشاره كرد: «ايرباس ايراني علاوه بر اين كه علائمي مبني بر غير نظامي بودن خود ارسال ميكرد، در حال اوج گرفتن بود و حتي اگر در چنين شرايطي آن را به عنوان يك جت اف 14 شناسايي ميكردند، باز من ترديد دارم كه يك هواپيماي اف14 ميتوانست تهديدي سطحي را متوجه ناو وينسنس يا سايدز يا هر شناور ديگري كند.»