جراحی جمجمه بدون بیهوشی
در دوره مفرغ (عصر برنز) دانش بیهوشی وجود نداشت، ولی این سبب نشد که در روسیه از سوراخ کردن جمجمه و جراحی مغز ابایی داشته باشند. جالب این که شماری از افرادی که این گونه جراحی شدهاند جان سالم به در بردهاند.
 				 			گروهی از مردمشناسان آلمانی و روسی در جنوب روسیه شماری جمجمه یافتهاند که همگی یک شاخصه مشترک دارند: در اکثر آنها سوراخی در قسمت بالایی پشت سر دیده میشود.
بنابر دادههای مؤسسه باستانشناسی آلمان، 13 جمجمه یافت شده همگی متعلق به عصر مفرغ (عصر برنز) هستند و سوراخ آنها همگی در نقطه واحدی قراردارد که از انجام یک عمل جراحی خبر میدهد.
دادههای این تیم حاکی از آن است که اکثر کسانی که جمجمهشان سوراخ شده جان سالم به در بردهاند. جای معین و مشترک سوراخ در جمجمهها و این واقعیت که هیچ اثری از شکستگی جمجمه، ضربه مغزی یا بیماری در دیانای DNA جمجمهها یافت نمیشود، این نظریه را قوت میبخشد که جراحیها یک اقدام آیینی بوده است. البته یافتهها و دادههای پزشکی قدیمیتر حکایت از جراحیهای جمجمه در بیش از ده هزار سال پیش دارند. در بخشهایی از اروپا و به خصوص در انگلستان این گونه جراحی رایج بوده و احتمالاً بدون بیحسی شدید و در نقاط کمتر حساستری از جمجمه انجام میگرفته است.
با درک و دریافتهای امروزی دشوار است که بتوان علتی برای جراحی جمجمه بدون بیهوشی یافت. اگر ضربه مغزی علت سوراخ کردن جمجمه بوده باشد خطوطی از شکستگی هم روی جمجمه دیده میشود. ولی اگر به قصد درمان صرع یا میگرن بوده یا طبق مراسم آیینی صورت گرفته باشد در جمجمه هیچ اثری از شکستگی دیده نمیشود. در نتایج تحقیقات تیم آلمانی گفته میشود که جمجمههای یافت شده هم با میکروسکوپ، هم با رادیوگرافی و هم با سیتیاسکن مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتهاند. این تحقیقات نشان میدهند که ایجاد سوراخ در جمجمه یا از طریق ساییدن با یک جسم تیز انجام شده یا یک تکه گرد از استخوان جمجمه را درآوردهاند.
جمجمهها به افرادی میان 10 تا 60 سال تعلق دارند و بااین که محل جراحی به لحاظ آناتومی (اندامشناسی) در جمجمه جزو حساسترین و خطرناکترین محل برای شکافتن یک عضو به شمار میرود، اکثر افراد مدتی مدید پس از جراحی زنده ماندهاند. این خود شاید نشانه آن باشد که «جراحان» خبره و کارآشنا بودهاند که جمجمه را از چنین نقطهای باز میکردهاند. این امر به علاوه فقدان هرگونه نشانهای از شکستگی جمجمه و ضربه مغزی یا بیماری دیگر این نظریه راتقویت میکنند که این جراحیها بخشی از رسم و رسومهای آیینی آن زمان بوده است.