(بدان ای سالک راه خدا!) آنکه دید بصیرتش کور است، نگاهش فقط به همین جهان طبیعت محدود و متوقف شده و چیزی جز آن را نمی‌بیند. «والبصیر منها متزود و الاعماء لها متزود» هر دو از دنیا توشه می‌گیرند، اما یکی برای آخرت و یکی برای خود دنیا. تفاوت اینها در نوع نگرش به دنیا است. آنکه دید بصیرتش باز است، از جهان طبیعت توشه برمی‌گیرد و آن را وسیله می‌داند ولی کور این طور نیست، دنیا را وسیله نمی‌داند، بلکه آن را هدف‌گیری می‌کند. (نهج‌البلاغه، حکمت 133)
در روایت دیگری علی(ع) فرمود: «من ابصر فیها بصرته و من ابصر الیها اعمته» هر که در دنیا بنگرد و حقیقت آن را بیابد، دنیا به او بصیرت و بینایی می‌دهد که دل به او نبندد، اما هر که با دید دنیاخواهی، به عالم ماده نگاه کند، دنیا کورش می‌کند. (بحارالانوار، ج 75، ص 4)
در معارف ما دو نگرش نسبت به دنیا وجود دارد، و آنچه نسبت به دنیا مذمت شده است، نگرش استقلالی است. جهان طبیعت به هیچ‌وجه نکوهش نشده و هستی دنیا مذموم نیست. بلکه دنیا دارالتعلیم، دارالتربیه و دارالتحصیل است. داری است که در آن نفوس قدسیه، رو به کمال لایق خود می‌روند و در مسیر حرکت به سوی بی‌نهایت از این عالم توشه برمی‌دارند. لذا دنیای مذموم آن دنیایی است که در نهاد ما قرار دارد و منشأ آن دیدگاه اشتباه ما است. به بیان دیگر دنیا دوگونه است: یک دنیای بیرونی و دو، دنیای درونی. دنیای بیرونی بد نیست و هرگز نکوهش نشده است بلکه دنیای درونی و نگرش استقلالی به دنیای بیرونی است که انسان را بیچاره می‌کند. این دنیا توقفگاه نیست بلکه گذرگاه است. علی(ع) می‌گوید: «الدنیا دارممر لادار مقر» دنیا گذرگاه است نه محل ماندن (نهج‌البلاغه، حکمت 133) یا در جای دیگر فرمود:‌ «الدنیا خلقت لغیرها و لم تخلق لنفسها» دنیا برای چیز دیگری خلق شده است، نه برای خودش. (نهج‌البلاغه، حکمت 463) آری دنیا هدف نیست بلکه وسیله است برای رسیدن به یک هدف بالاتر.(1)
____________________
1- رسائل بندگی، آیت‌الله شیخ مجتبی تهرانی، ص 54