(بدان ای سالک راه خدا!) اسلام کوشش و سعی بلیغ دارد که در تعلیمات خود سرنوشت انسان را وابسته به عمل او معرفی کند، یعنی انسان را متکی به اراده خودش بکند.
اسلام می‌گوید: ای انسان! سعادت تو به عمل تو بستگی دارد، شقاوت تو هم به عمل تو بستگی دارد.
عمل انسان به چه چیز بستگی دارد؟ به خواست و اراده خود انسان. در نتیجه انسان یک موجود متکی به خود و متکی به کردار و شخصیت خود می‌شود. آیا فکر می‌کنید، این مسئله شوخی است که به بشر بگویند: «وان لیس للانسان الا ماسعی» (النجم- 39)
از این صریح‌تر دیگر نمی‌شود، برای انسان جز آنچه با سعی کوشش و عمل به دست آورده چیزی نیست. با یک حصر عجیبی می‌گوید: این خودش عامل تحرک است، عامل بیداری و بینایی و توانایی است.(1)
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- شهید مطهری(ره)، مجموعه آثار، ج 25، ص 450