بلاهای چشمی در روزهای آلودگی
رئیس انجمن علمی اپتومتری ایران با اشاره به مشکلات چشمی در روزهای آلوده هوا از جمله سوزن سوزن شدن چشمها تا کاهش بینایی گفت: در روزهایی که سطح آلایندهها از حد مجاز میگذرد و آلودگی هوا جدی است، عیوب انکساری برای افراد غیرقابل تحمل میشود.
در این رابطه علی میرزاجانی، رئیس انجمن علمی اپتومتری ایران درباره آلودگی هوا به تسنیم گفت: یکی از مشکلات شهرهای بزرگ به ویژه در فصولی از سال است که وارونگی هوا اتفاق میافتد. این آلودگی هوا موجب میشود تا همیشه یکسری توصیههای هشدار دهنده برای حفظ سلامتی مطرح باشد که در نخستین نگاه مشکلات تنفسی و استفاده از ماسکهای فیلتر کننده هوای آلوده در خصوص انتخاب روشی برای مقابله با این رخداد همیشه ذهن مردم را مشغول میکند.
این دانشیار گروه اپتومتری دانشگاه علوم پزشکی ایران ادامه داد: تماس مستقیم چشمها با هوای آلوده مشکل جدی دیگری است که نباید فراموش شود. سطح خارجی چشمهای ما با لایه نازکی از اشک پوشانده شده است که اشک پایه گفته میشود و با اشکی که در پاسخ به هیجانات، ناراحتیها و گاهی حتی شوق بسیار از چشمهای ما جاری میشود، متفاوت است.
میرزاجانی عنوان کرد: این اشک دائماً در سطح خارجی چشمهای ما وجود دارد. وظیفه این اشک این است که علاوه بر اینکه گلوکز و اکسیژن را برای تغذیه قرنیه چشم در اختیار چشمها قرار میدهد و سطح چشم ها را پوشانده و با ایجاد یک سطح یکنواخت اپتیکی کمک میکند تا کیفیت تصویری که بر روی شبکیه چشم تشکیل میشود بهتر و بینایی با کیفیت بالاتری فراهم شود.
رئیس انجمن علمی اپتومتری ایران تصریح کرد: همچنین از تماس بافت قرنیه (لایه شفاف در مقابل بخش رنگی چشم) و ملتحمه چشم (سفیدی چشم) با جریان هوا جلوگیری کرده و مانع آسیب این بافت در اثر خشکی میشود.
میرزاجانی ادامه داد: ما در هر دقیقه به طور متوسط 15 بار پلک میزنیم و هر بار که پلک میزنیم لایه اشکی را از روی سطح چشم برداشته و با یک لایه اشکی جدید جایگزین میشود. لایه اشکی برداشته شده در واقع با حرکت پلکها جمعآوری و جاروب میشود و به سمت گوشه داخلی چشم (که به سمت بینی است) جمع میشود و با فشاری که در جریان این مایع توسط این حرکت مکانیکی پلکها ایجاد میشود اشک از طریق دو منفذ کوچک در گوشه داخلی چشم به سمت مجرای اشکی و از آنجا به سمت حفره فوقانی بینی هدایت میشود.
وی عنوان کرد: بنابراین در یک روز با آلودگی شدید هوا لایه اشکی ما دچار اشکال میشود. هنگامی که آلودگیها که به شکل ذرات بسیار ریز معلق و گازهای آلوده از هوا وارد چشم و با اشک مخلوط میشوند، اشک دیگر مثل همیشه یکنواخت نیست و کشش سطحی آن تغییر میکند. کاهش کشش اشکی اشک مانع توزیع درست و طبیعی اشک بر روی سطح خارجی چشمها میشود و همین مسئله موجب میشود تا لایه اشکی دیگر کفایت لازم برای پخش شدن بر روی سطح خارجی چشم را نداشته باشد و به همین دلیل فرد احساس خشکی چشم میکند.
میرزاجانی در ادامه توضیح داد: پایانههای عصبی در سطح جلویی چشم به ویژه بر روی سطح قرنیه چشم بسیار زیاد و حساس هستند به طوری که لایه اشکی موجب میشود تا تماس مستقیم سطح جلویی چشم به ویژه قرنیه با هوا موجب تحریک این پایانههای عصبی شده و حس سوزش چشم، وجود جسم خارجی در چشم و سوزن سوزن شدن چشم یا احساسی از این قبیل برای فرد ایجاد شود.
وی گفت: بنابراین فرد برای جبران این موضوع تعداد پلکزدنهایش به طور غیر ارادی بیشتر میشود ولی چون لایه اشکی به دلیل کاهش کشش سطحی نازک و غیر یکنواخت شده است کفایت لازم برای استقرار بر روی سطح چشم و پوشش قرنیه و ملتحمه و تغذیه این بافت را ندارد. به همین دلیل با کاهش یکنواختی لایه اشکی،کیفیت سطح اپتیکی کم میشود و دقت بینایی افت میکند.
میرزاجانی در ادامه گفت: همچنین به دلیل مخلوط شدن اشک چشم با ذرات معلق و آلایندههای گازی، این مواد به عنوان یک آلرژن (ماده حساسیتزا) عمل کرده و موجب التهابات حساسیتی چشم میشوند. این واکنشها به صورت سرخی و سوزش چشم یا احساس جسم خارجی در چشم خواهد بود که به نوعی با آزار و اذیتی که برای فرد ایجاد میکند علاوه بر آسیبهایی که به بافت چشم وارد میکند، موجب کاهش توجه و تمرکز بینایی میشود.
رئیس انجمن علمی اپتومتری ایران خاطرنشان کرد: افرادی که عیوب انکساری اندکی دارند و عینک طبی هم استفاده نمیکنند، در روزهایی که سطح آلاینده ها در شهر از حد مجاز بالا میرود، به شدت احساس کم سویی و تاری دید پیدا میکنند.