گزارش خبری تحلیلی کیهان
آغاز عملیات اجرایی برجام با کدام تضمین کتبی؟!
مقامات دولتی کشورمان در حالی از آغاز عملیات اجرایی برجام و جمع آوری سانتریفیوژها خبر داده‌اند که هنوز طرف مقابل هیچ تضمین کتبی مبنی بر رفع تحریم‌ها ارائه نداده است.
سرویس سیاسی-
روز گذشته علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در مصاحبه با خبرگزاری «کیودو» گفت: ایران اجرای برجام را با جمع‌آوری شماری از سانتریفیوژهای خود در تاسیسات هسته‌ای نطنز آغاز کرده است.
همچنین سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه گفت: روند اجرای برجام تقریباً شروع شده و طرفین روند اجرایی اقدامات لازم را آغاز کرده‌اند.
عراقچی افزود: ما طبق جدول زمانی که پیش رو داریم، تصور می‌کنیم که تا حدود 2 ماه دیگر به مرحله‌ای برسیم که برجام بطور کامل اجرایی شود و از طرف مقابل با توجه به اجرای تعهدات، تحریم‌ها برداشته شود.
معاون وزیر امور خارجه در ادامه گفت: مهمترین اولویت طبیعتاً تکمیل مراحل اجرای برجام و بعد از آن مشارکت فعال جمهوری اسلامی در حل مشکلات و مسائل منطقه است.
با کدام تضمین؟!
اقدام توأم با تعجیل دولت در حالی است که هنوز هیچ تضمین کتبی از سوی رئیس‌جمهور آمریکا و اتحادیه اروپا مبنی بر لغو کامل تحریم‌ها صورت نگرفته است و از سوی دیگر تضمین‌های قوی و کافی برای جلوگیری از تخلّف طرف‌های مقابل نیز از سوی دولت ایران تدارک دیده نشده است.
برجام همانگونه که رهبر معظم انقلاب در نامه خود به رئیس‌جمهور بر آن تاکید ورزیده‌اند دارای «نقاط ابهام و ضعف‌های ساختاری و موارد متعددی است که در صورت فقدان مراقبت دقیق و لحظه به لحظه می‌تواند به خسارت‌های بزرگی برای حال و آینده کشور منتهی شود.»
مقام معظم رهبری در نامه مذکور، راه سوءاستفاده دشمن را با تاکید بر چند شرط مسدود کرده و در نخستین بند این نامه مهم و تاریخی تاکید کردند: «از آنجا که پذیرش مذاکرات از سوی ایران اساساً با هدف لغو تحریم‌های ظالمانه اقتصادی و مالی صورت گرفته است و اجرائی شدن آن در برجام به بعد از اقدام‌های ایران موکول گردیده، لازم است تضمین‌های قوی و کافی برای جلوگیری از تخلّف طرف‌های مقابل تدارک شود، که از جمله آن اعلام کتبی رئیس‌جمهور آمریکا و اتّحادیه اروپا مبنی بر لغو تحریم‌ها است. در اعلام اتّحادیه اروپا و رئیس‌جمهور آمریکا، باید تصریح شود که این تحریم‌ها بکلّی برداشته شده است. هرگونه اظهاری مبنی بر این‌که ساختار تحریم‌ها باقی خواهد ماند، به‌منزله نقض برجام است.»
گفتنی است روز گذشته(دوشنبه) ۲۰ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز در تذکری به رئیس‌جمهور خواستار توقف دستور جمع‌آوری سانتریفیوژهای فردو و نطنز تا زمان اخذ تضمین‌های کتبی لازم شدند.
چرا تضمین کتبی مهم است؟
نگاهی به عملکرد آمریکایی‌ها در ادوار مختلف و رویکرد آنان درباره برجام نشان می‌دهد، عدم وصول تضمین کتبی از بالاترین مقام سیاسی این کشور مبنی بر رفع تحریم‌ها، می‌تواند در آینده‌ای نزدیک به دردسرهای جدی منجر شود. مقامات آمریکایی در مقاطع مختلف و مکرر اعلام کرده‌اند در پی حفظ ساختار تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران هستند. بلافاصله بعد از توافق وین باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، اعلام کرد: «تحریم‌هایی که مربوط به حمایت ایران از تروریسم، برنامه موشک‌های بالستیک و نقض حقوق بشر می‌شود را حفظ خواهیم کرد.» و جک لو، وزیر خزانه‌داری آمریکا نیز گفت: «حفظ معماری تحریم‌ها در حین فراهم آوردن تخفیف از طریق معافیت‌های تحریمی، شرط دوم ما (یعنی برخورداری از توانایی بازگرداندن تحریم‌ها در صورت عدم پایبندی ایران به تعهداتش) را تقویت می‌کند.»
اینگونه موضع گیری‌ها از سوی مقامات رسمی و بلندپایه آمریکا نشان می‌دهد آنان درپی کنار گذاشتن ابزار تحریم علیه ملت ایران نیستند و از اعلام رسمی و آشکار آن نیز ابایی ندارند و از همین رو آغاز اجرای برجام بر اساس خوش باوری و اعتماد به حریف، به هیچ عنوان کاری حساب شده به نظر نمی‌رسد.
نکته قابل توجه دیگر آنکه آمریکا به عنوان یک حاکمیت، یکی از طرف قراردادهای جمهوری اسلامی ایران در موضوع برجام است. در حالی که کمتر از دو سال دیگر اوباما از کاخ سفید می‌رود و نامزدهای ریاست‌جمهوری این کشور مواضع قابل تاملی درباره برجام اتخاذ کرده و آن را توافقی میان ایران و اوباما دانسته‌اند که با رفتن او، دیگران تعهدی به ادامه اجرای آن ندارند.
از این منظر اخذ تضمین‌های کتبی و معتبر اهمیتی مضاعف می‌یابد چرا که دو سال دیگر ایران تمام امتیازات خود را واگذار کرده و دبه کردن طرف مقابل در اجرای تعهداتش و بازگشت تحریم‌ها، منافع ایران را به خطر می‌اندازد.
آلن ایر: تحریم‌های غیرهسته‌ای برجای خود باقی می‌ماند
در همین حال، «آلن ایر» سخنگوی فارسی‌زبان وزارت خارجه آمریکا در مصاحبه با خبرگزاری «ترند» گفت: برجام روابط اقتصادی ایران-آمریکا را چندان افزایش نمی‌دهد.
به گزارش فارس، ایر افزود: قرار نیست بعد از لغو تحریم‌ها در روز اجرا، روابط اقتصادی بین ایران و آمریکا بطور چشمگیری افزایش یابد زیرا تحریم‌های غیرهسته‌ای برجای خود باقی می‌ماند و لغو نمی‌شود. وی در ادامه گفت: آینده توافق هسته‌ای قابل مشاهده نیست اما می‌توان آینده توافق را ساخت.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد: ما همیشه موضوع شهروندان دستگیر شده [جاسوسان] و ناپدید شده آمریکایی را در زمان دیدار با مقامات ایرانی مطرح کردیم و همچنان در هر فرصت ممکن و تا زمانیکه این افراد به خانه‌های خود بازگردند، این موضوع را با مقامات ایرانی مطرح می‌کنیم.
اوباما باید با زمان بازی کند
«ایگال کارمون» رئیس موسسه تحقیقات رسانه‌ای خاورمیانه گفت: تنها اگر گزارش آژانس تایید کند که ایران به تعهدات خود تحت برجام عمل کرده، آمریکا 15 دسامبر تحریم‌های خود را لغو می‌کند.
کارمون افزود: تعهداتی که ایران باید تا 15 دسامبر انجام دهد تا از لغو تحریم‌ها بهره‌مند شود، فهرست بلندی است که با کاهش تعداد سانتریفیوژها در نطنز از 16 هزار دستگاه به 5060 دستگاه و خارج کردن قلب راکتور اراک و غیرفعال کردن آن آغاز می‌شود. اما ایران هنوز هیچ اقدامی انجام نداده، هر چند تنها 6 هفته فرصت باقی است.
وی در ادامه گفت: تمام کاری که «باراک‌اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا باید انجام دهد این است که با زمان بازی کند تا با یک توافق در دست به پایان دوره ریاست‌جمهوری خود برسد. او این شرایط را به دولت بعدی منتقل خواهد کرد.
آلمانی‌ها با آرزوی صادرات به ایران می‌آیند
روزنامه آلمانی «فرانکفورترآلگماینه» در گزارشی نوشت: آلمانی‌ها با آرزوی صادرات به ایران می‌آیند.
در ادامه گزارش آمده است: در پی اعمال تحریم علیه ایران، صادرات آلمان به این کشور به نصف کاهش داشته است و هم‌اکنون امارات، تایوان و چین مهمترین شرکای تجاری ایران هستند.