آرش فهیم
تفکیک جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان به دو جشنواره «کودک» و «نوجوان» نتیجه عکس داد؛ در سال‌های قبل، به واسطه حضور کودکان و مجری‌های محبوب برنامه‌های کودک تلویزیون، حداقل شور و حالی برقرار بود. اما امسال جشنواره فیلم نوجوان، به قدری کسل‌کننده و بی‌حس برگزار شد که بهتر است نامش را مدرسه پیرمردها گذاشت! مدرسه مدیرانی که هنوز در مرحله آزمون و خطا هستند و نمی‌دانند چرا و چگونه باید یک جشنواره را برگزار کرد. این مدیران سینمایی درحالی اقدام به چنین تفکیک بی‌معنا و بی‌دلیلی کردند که خانه از پای بست ویران است. برگزاری جشنواره فیلم نوجوان ازسوم تا هشتم مهر امسال در همدان بار دیگر معضلات این بخش مهم از سینمای کشور را برملا کرد. به طوری که هیچ فیلم قابل توجه و مهمی که بتواند طیف سنی نوجوان را مجذوب خود ساخته و تحت تأثیرش قرار دهد در این جشنواره حضور نداشت. اغلب فیلم‌ها در سالن‌های خالی از تماشاگر به نمایش درآمدند و حتی بچه‌های خود شهرستان همدان نیز هیچ رغبتی به تماشای آثار این جشنواره نداشتند. نکته قابل تأمل این است که برخی از فیلم‌های جشنواره فیلم نوجوان، هیچ ارتباط موضوعی با عنوان این گردهمایی نداشت. یعنی در بعضی از فیلم‌ها هیچ نوجوانی دیده نمی‌شد و مضمون فیلم نیز ربطی به مسائل نوجوانان نداشت. حال جای سوال است که وقتی اصلا فیلم نوجوانانه نداریم، چرا باید جشنواره‌ای با این نام برگزار شود؟ پاسخ محتمل این است که این جشنواره می‌تواند محرک و عامل انگیزه بخش فیلمسازها برای ساخت آثار نوجوانانه باشد. اما وقتی در نشست‌های پرسش و پاسخ جشنواره، همه از بی‌نظمی و عدم استقبال مردم از جشنواره انتقاد می‌کردند، چطور می‌توان انتظار ایجاد انگیزه برای حضور در این جشنواره را داشت؟
آش آن‌قدر شور شده است که حتی مقام محترم ریاست سازمان سینمایی هم برایش اهمیت چندانی نداشت که برخلاف قول و قرار قبلی در نشست وعده داده شده با فیلمسازان جشنواره حضور نیابد. ماجرا از این قرار است که در دومین روز برگزاری جشنواره فیلم نوجوان، روی در و دیوار مراکز جشنواره نوشته بودند که حجت الله ایوبی رئیس سازمان سینمایی در نشست هنرمندان حضور می‌یابد تا با سینماگران حاضر در این نشست گفت وگو کند. اما در نشست، هیچ خبری از آقای ایوبی نشد و در اواسط زمان برگزاری برنامه اعلام شد که رئیس سازمان سینمایی به دلیل خستگی نتوانست در نشست حضور بیابد!
در این نشست هم، سیدرضا صافی کارگردان فیلم «پینوکیو، عامو سردار و رئیسعلی» از خالی بودن سینما در هنگام نمایش فیلم خود ابراز نارضایتی کرد. نیکفر، بازیگر فیلم نیز گفت که در سانس اول نمایش این فیلم، کیفیت به قدری پایین بوده که صدا و تصویر خودش را هم نشناخته است. او همچنین از خروج داوران نوجوان جشنواره از سینما آن هم موقع نمایش این فیلم ابراز تعجب کرد.
مهرداد غفارزاده کارگردان فیلم «دریا و ماهی پرنده» نیز خطاب به علیرضا شجاع نوری دبیر جشنواره، نسبت به عدم رعایت عدالت در تخصیص نوبت نمایش به فیلم‌ها گلایه کرد.
بگذریم از اینکه به دلیل کیفیت پایین غذا در محل اسکان خبرنگارها و هنرمندان جشنواره فیلم نوجوان در نخستین شب برگزاری جشنواره، بسیاری از افراد بیمار شده و متأسفانه چند نفر از خبرنگارها و هنرمندان نیز به بیمارستان منتقل شدند!
واقعيت اين است كه وضعيت این جشنواره و آثار آن، جداي از كل سينماي ايران نيست. درواقع، فیلم‌های کودکان و نوجوانان را می‌توان وجدان پاک سینمای ایران دانست. برای بازگشت پویایی و نشاط و نیرو به سینمای ایران، باید این وجدان را بیش از پیش بیدار کرد. اما مگر در میان هجمه تندخوی فیلم‌های شبه روشنفکرانه و فیلمفارسی‌های به ظاهر ایرانی می‌توان انتظار داشت که فیلم‌های کودک و نوجوان بدرخشند و جشنواره‌های منسوب به این نوع فیلم‌ها، باشکوه برگزار شود؟
در پايان اين كه سينما اگر قصد مخاطب قرار دادن نسل نونهال را دارد با پيچيدگي‌ها و دشواري‌هاي فراواني مواجه است. تنها كساني توان برقراري ارتباط سالم و پويا با كودكان و نوجوانان را دارند كه خود به پالايش روحي دست يافته باشند و فارغ از كينه و غرض، فطرت اوليه خود را از گزند روزمرگي هاي بزرگسالي حفظ كرده باشند. جشنواره‌های فيلم كودك و نوجوان بايد محل تجلي و پرورش چنين نگاهي باشد.