سرویس خارجی-

فاجعه کشته شدن 1300 زائر بیت‌الله‌الحرام و بی‌کفایتی خاندان آل سعود در اداره مراسم حج تیتر یک بسیاری از روزنامه‌ها و رسانه‌های جهان شده است و جهانیان آل‌سعود را مسئول اصلی کشته شدن صدها زائر در جریان مراسم رمی جمرات در منا می‌دانند، به خصوص آنکه دو هفته پیش نیز حادثه سقوط جرثقیل در مکه مکرمه به کشته شدن 107 نفر و مجروح شدن 238 نفر انجامید و خانواده‌های زیادی را عزادار کرد.
متعاقب حادثه تأسف‌بار سرزمین منا خبر رسید، وقوع یک آتش‌سوزی در یکی از هتل‌های عربستان نیز شماری کشته و مجروح شدند تا بدین ترتیب بی‌کفایتی و عدم مسئولیت سعودی‌ها بیش از پیش عیان گردد. متأسفانه در جریان این حوادث شماری از هموطنان ایرانی  نیز به شهادت رسیدند.
در میان کشته شدگان حادثه منا 132 ایرانی جان باختند که از این تعداد 6 نفر مجهول‌الهویه هستند.
همچنین ده‌ها نفر از حجاج کشورمان در این حادثه مجروح شدند که شماری از آنها در بیمارستان‌های ایرانی مستقر در «منا» و مکه و تعدادی نیز در بیمارستان‌های سعودی بستری هستند.
رئیس سازمان حج و زیارت با بیان اینکه آمار دقیق جان باختگان هنوز مشخص نیست اعلام کرد که به نظر می‌رسد تعداد کل کشته‌ها به بیش از 1500 نفرهم خواهد رسید.
وزارت بهداشت سعودی در پی این حادثه وضعیت «قرمز» اعلام کرد و تمام بیمارستان‌های منا و مکه به حالت آماده‌باش درآمدند. این در حالی است که شمار کشته شدگانی که به سردخانه‌های بیمارستان‌ها منتقل می‌شوند هر لحظه در حال افزایش و سردخانه‌ها نیز در حال پر شدن است.
شاهدان حادثه با اشاره به اینکه حج امسال «بسیار» نامنظم بوده است تأکید کردند، حجاج از تشنگی رنج می‌بردند از هوش می‌رفتند و یکی پس از دیگری بر روی اجساد می‌افتادند!
واکنش‌ها
حادثه دلخراش منا و کشته و زخمی شدن هزاران زائر بیت‌الله الحرام در شرایطی اتفاق افتاد که دولت سعودی مسئولیت این حادثه را نپذیرفته و آن را متوجه حجاج دانسته است!
سخنگوی وزارت کشور عربستان «بی‌نظمی و تداخل حرکت حجاج» را عامل بروز حادثه منا دانست.
پادشاه عربستان نیز در اولین واکنش خود قبل از هر چیز عید قربان را تبریک و سپس این حادثه را به خانواده قربانیان تسلیت گفت. ملک سلمان در عین حال تصریح کرد این فاجعه از ارزش‌های مسئولان سعودی اصلاً نکاسته است!
وزیر بهداشت عربستان اما این حادثه را «قضا و قدر الهی» دانست و مسئولیت آن را برعهده حجاج انداخت!
این موضوع‌گیری‌ها اما مانع این نشد که بی‌کفایتی خاندان آل سعود در مدیریت مناسک حج و حادثه عید قربان تیتر یک بسیاری از رسانه‌های جهان نشود.
روزنامه دیلی‌تلگراف چاپ انگلیس در این باره نوشت: «در پی بدترین فاجعه برگزاری حج در 25 سال اخیر تدابیر سعودی برای اداره حج زیر سؤال رفت.»
به نوشته این روزنامه در سال 1990 نیز 1426 حاجی در روز عید قربان در تونل‌های مکه جان باختند و در 25 سال گذشته در مجموع بیش از 3000 حاجی در زمان برگزاری حج در حوادث گوناگون جان باخته‌اند.
موضع رسوای بی‌بی‌سی
شبکه بی‌بی‌سی در موضعی جانبدارانه به نفع آل‌سعود اعلام کرد، حادثه زیر دست و پا ماندن حجاج در طی مراسم حج در گذشته هم وجود داشته ولی مدیریت آل‌سعود در این مناسک بسیار خوب بوده است! این شبکه سلطنتی سعی کرد در گزارش خود سعودی‌ها را تبرئه کند. روزنامه نیویورک تایمز چاپ آمریکا اما این حادثه را خونین‌ترین حادثه در حج از سال 1990 به این سو عنوان کرد.
روزنامه گاردین هم تأکید کرد که «مسئولان سعودی در سازماندهی جمعیت‌های گسترده ناتوان هستند و وقوع تراژدی روز پنجشنبه در صحرای منا ضربه‌ای به مشروعیت رهبری سعودی‌ها بود.»
نوری مالکی نخست‌وزیر پیشین عراق نیز گفت: «مسئولان عربستان صلاحیت مدیریت حج را ندارند و حج باید تحت مدیریت و نظارت سازمان همکاری اسلامی قرار گیرد.»
دبیر کل سازمان ملل، کاخ سفید به همراه تعدادی از رهبران اروپایی نیز با خانواده‌های حادثه دیدگان صحرای منا ابراز همدردی کردند.
اندیشکده بروکینگز ضمن انتشار تحلیلی راجع به این حادثه اعلام کرد: «فاجعه منا چالشی برای پادشاه عربستان است.»
برخی دیگر از تحلیلگران و کارشناسان منطقه و بین‌الملل نیز این فاجعه را «لکه ننگی برای آل‌سعود» دانسته و خواستار کناره‌گیری این خاندان از سمت مدیریت مناسک حج شدند.
اعلام همبستگی فرانسه
 با آل‌سعود!
این در حالی است که اتحادیه اروپا و فرانسه بامسئولان عربستانی اعلام همبستگی کرده و تلاش کردند آنان را «بی‌تقصیر» جلوه دهند.
تکراری شدن این حوادث دردناک و وقوع حوادثی همچون تعرض به دو زائر نوجوان ایرانی در فرودگاه جده در کنار بی‌حرمتی به زائران، مهر تأییدی است بر «بی‌کفایتی مطلق» آل‌سعود در اداره حرمین شرفین.
شاید تنها راه حل نجات از این بحران تأسیس شورایی متشکل از کشورهای اسلامی برای اداره حرمین شریفین باشد تا برای همیشه دست آل‌سعود و دیگر حاکمان سودجو از این اماکن مقدس کوتاه شود.
اراجیف مفتی اعظم آل‌سعود
در میان واکنش‌های گوناگون، مفتی‌ اعظم سعودی تمام تقصیرها را به گردن حجاج انداخت و منتقدان را به «حسادت نسبت به آل سعود» متهم کرد. آل شیخ که مفتی کل آل سعود است، گفت: برخی حجاج خود به دنبال مرگ عمدی هستند و آنچه روز پنج‌شنبه رخ داد و موجب کشته شدن 1300 حاجی شد، فقط قضا و قدر بود و کوتاهی آل‌سعود در این حادثه هیچ نقشی نداشت!
وی سپس حجاجی را که به خاطر بی‌کفایتی سعودی‌ها کشته شده‌اند به «خودکشی» متهم کرد و گفت آنها با این تصور که مردن در اماکن مقدس آنها را به بهشت می‌برد، عمداً خود را کشته‌اند!