روایتی از موسی بن جعفر (ع) منقول است که حضرت فرمودند:هرکس بخواهد غنی شود امّا بدون مال. در باب غنا این‌‌طور است که دو نوع غنا داریم: یک: غنای بالمال، دو: غنای عن المال.که در مورد دومی اینجا جایش نیست و آنچه مردم دنبالش هستند، غنای بالمال است. یعنی چه؟ یعنی می‌‌خواهند با پول، برای خودشان آرامش روانی درست کنند. خیال می‌‌کنند پول هرچه افزوده شود، آرامش روانی برایشان پیدا می‌‌شود و حال اینکه اشتباه می‌کنند. اتّفاقاً یک غنای عن المال داریم، یعنی روح، احساس بی‌نیازی می‌‌کند. چون غنا، بی‌نیازی است. مردم دنبال این هستند که با پول خودشان را بی‌‌نیاز کنند و حال اینکه اشتباه می‌‌کنند. بی‌نیازی امر روانی است.
 در غنای عن المال انسان از نظر روانی احساس می‌‌کند که پول احتیاج ندارد. امّا در غنای بالمال انسان خیال می‌‌کند که هر چه بیشتر پول روی‌‌هم بگذارد، بیشتر احساس بی‌‌نیازی می‌‌کند.
حضرت می‌‌فرمایند: اوّل؛ اگر کسی بخواهد احساس بی‌نیازی کند، امّا نه بر اثر مال؛ دوم؛ «وَ رَاحَةَ الْقَلْبِ مِنَ الْحَسَدِ» و دلش از بیماری کشنده حسد آسوده گردد، چون حسد یکی از بیماریهای روانی است و آدم را بیچاره می‌‌کند و انسان را رنج می‌دهد و او را تا سرحدّ مرگ می‌برد. سوم: «وَ السَّلَامَةَ فِي الدِّينِ»، واگر کسی بخواهد دینش را هم حفظ کند و سالم بماند،اگر کسی این سه را می‌‌خواهد، «فَلْيَتَضَرَّعْ إِلَى اللَّهِ فِي مَسْاَلَتِهِ بِاَنْ يُكْمِلَ عَقْلَهُ»، باید در خواسته‌‌ای که از خدا دارد تضّرع کند، نه فقط دعا کند، بلکه تضرّع کند چون تضرّع بالاتر از دعا است. تضرع یعنی خواسته‌‌ای که همراه با سوز و ناله و سوزش دل باشد. لذا می‌‌گویند: تضرّع همیشه با زاری همراه است،در خواسته‌‌اش تضرّع کند، چه بخواهد در سؤالش؟ «بِاَنْ يُكْمِلَ عَقْلَهُ»، از خدا بخواهد به او عقل بدهد. بخواهد خدا عقلش را کامل کند. معلوم می‌‌شود منشأ هر سه موردی که آقا فرمودند جهل و نفهمی و بی‌شعوری است. کسی که دنبال پول می‌‌رود تا خودش را بی‌‌نیاز کند، بی‌‌شعور است. کسی که حسد می‌‌ورزد، بی‌شعور است. عقلش کم دارد. کسی که ضربه به دینش می‌‌زند، آن هم از نظر عقلی کم دارد.
دین ما دین شعور است. هرچه سطح شعور بالاتر برود، از نظر دینی و همة این جهات، اینها هم همه بالا می‌‌روند. حتّی در بهشت، مقامات بهشتی بر محور عقل و شعور است. هرچه معرفت و شعور بالاتر، درجه‌‌اش در بهشت بالاتر. در روایتی است که: ارزش یک رکعت نماز آدم با معرفت پیش خدا بیشتر است از هزار رکعت نماز انسان بی‌‌معرفت.
(1)بحار الانوار ج 1 ص 139
*پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شیخ مجتبی تهرانی(ره)