گفت و گو با دکتر سنگری، برگزیده بخش پژوهش و نقد ادبی جشنواره قلم زرین
خود را نقد کنیم
محمدرضا سنگری متولد 1333 در شوش دانیال و بزرگ شده دزفول تا پایان دوره متوسطه است.او دوره دانشسرای راهنمایی را در اهواز گذراند. کارشناسی و کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی را در دانشگاه اهواز سپری کرده و در مقطع دکترای زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران در سال 1373 از رساله دکتری خود دفاع کرده است.
هم اکنون مدرس دانشگاه، پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی، سردبیر مجله رشد زبان و ادبیات فارسی است. او یکی از برگزیدگان جشنواره قلم زرین در سال جاری بود که کتاب وی - از نتایج سحر - در شاخه پژوهش و نقد ادبی این جشنواره حائز رتبه تقدیری شد. بدین لحاظ انجمن قلم ایران با وی گفتوگویی کوتاه کرده است .
انگیزه شما از نوشتن این کتاب چه بود؟
حوزه کارهای من سه گروه است. اول؛ حوزه انقلاب و ادبیات، که چندین اثر در همین زمینه داشتهام که آخرین اثرم «از نتایج سحر» است. دوم؛ حوزه ادبیات و عاشورا که چندین اثر در این زمینه داشتهام؛ کتاب «آیینه داران آفتاب» در دو مجلد و «آینه در کربلا» (بررسی کلی عاشورا). سوم؛ مطالعات تربیتی. در این زمینه چند کتاب داشتهام. 20 سال در آموزش و پرورش به تالیف حدود 45 جلد کتابهای ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان و تربیت معلم مشغول بودهام.
شناخت ادبیات انقلاب اسلامی از چند جهت لازم است:
1. چگونگی استحاله و دیگرگونه جلوه دادن؛احساس کردم زودتر باید این کار را شروع کنم.
2. فضاهای دانشگاهی نیازمند پژوهش درباره ادبیات انقلاب هستند. در زمینه شعر تحقیق دقیق و جدی انجام دادهام که همه زوایای شعر انقلاب را بررسی میکند. این کتاب به عنوان یک منبع آموزشی جایگاه خود را پیدا میکند. جلدهای بعدی این کتاب را خواهم نوشت و انشاالله به شش تا هفت جلد میرسد.
نوشتن این اثر چه مدت طول کشید؟
این اثر را باید دقیق و با مطالعه بسیار بررسی میکردم و از همه مهمتر شعر انقلاب را باید تعریف میکردم. به این دلیل پنج سال به صورت فشرده و منظم کتاب را نوشتم.
استقبال از کتاب به چه صورت بوده؟
به نظرم در آینده جای مناسب خود را پیدا کند. استقبال و اقبال صاحبنظران و دانشجویان در میان خوانندگان بیشتر است.
آثاری قبل از این کار از شما به چاپ رسیده بوده و آیا این آثار، موفقیتهایی هم در جشنوارهها داشتهاند؟
کتاب سه جلدی «نقد و تحلیل ادبیات منظوم دفاع مقدس» چاپ سال80 از انتشارات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس که در سال 81، به عنوان کتاب سال دفاع مقدس برگزیده شد.
کتاب «ماه در آب» چاپ 85؛ انتشارات مدرسه. این کتاب در برنامه قرآن ماه رمضان به عنوان یکی از کتابهای برتر انتخاب شد.
« آیینه داران آفتاب» دو جلد؛ چاپ 89 نشر بین الملل. این اثر در برنامهای در قم که کتابهای دینی را بررسی میکنند، انتخاب شد.
کتاب «ادبیات دفاع مقدس»؛ چاپ 90 انتشارات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس. این کتاب برگزیده کتاب سال دفاع مقدس در سال 91 شد.
وضعیت نشر را در زمینه نقد و پژوهش ادبی چگونه میبینید؟
در حوزه ادبیات انقلاب اسلامی واقعا خیلی پررنگ نیست اما باید تلاش بیشتری شود. البته در دو سال اخیر کارهای خوبی صورت گرفته است.
فکر میکردید کارتان برگزیده شود؟
اصلا اطلاع نداشتم که اثرم در جشنواره قلم زرین توسط کارشناسان بررسی میشود. چند روز قبل از برنامه آقای پارسی نژاد تماس گرفتند و صحبت کردند.
به نظرتان آموزش و نقد در زمینه ادبیات چقدر موثر است؟
نقد یاریگر است. ما را در هر کدام از زمینهها و پلهها بالا میبرد و ضعفها و سستیها و ارزشها و قلهها و برجستگیهای یک اثر را هم نقد کمک میکند تا بهتر بشناسیم تا تصویر روشن تری از این مقوله داشته باشیم. به وسیله نقد، نویسندگان و آفرینندگان آثار ادبی جایگاه خود را در منظومه ادبیات بهتر میشناسند. اگر خودمان، خودمان را نقد نکنیم باید منتظر بمانیم تا دیگران به ناروا به نقد ما بپردازند لذا لازم است خود به نقد آثار خودمان بپردازیم.
هم اکنون مدرس دانشگاه، پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی، سردبیر مجله رشد زبان و ادبیات فارسی است. او یکی از برگزیدگان جشنواره قلم زرین در سال جاری بود که کتاب وی - از نتایج سحر - در شاخه پژوهش و نقد ادبی این جشنواره حائز رتبه تقدیری شد. بدین لحاظ انجمن قلم ایران با وی گفتوگویی کوتاه کرده است .
انگیزه شما از نوشتن این کتاب چه بود؟
حوزه کارهای من سه گروه است. اول؛ حوزه انقلاب و ادبیات، که چندین اثر در همین زمینه داشتهام که آخرین اثرم «از نتایج سحر» است. دوم؛ حوزه ادبیات و عاشورا که چندین اثر در این زمینه داشتهام؛ کتاب «آیینه داران آفتاب» در دو مجلد و «آینه در کربلا» (بررسی کلی عاشورا). سوم؛ مطالعات تربیتی. در این زمینه چند کتاب داشتهام. 20 سال در آموزش و پرورش به تالیف حدود 45 جلد کتابهای ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان و تربیت معلم مشغول بودهام.
شناخت ادبیات انقلاب اسلامی از چند جهت لازم است:
1. چگونگی استحاله و دیگرگونه جلوه دادن؛احساس کردم زودتر باید این کار را شروع کنم.
2. فضاهای دانشگاهی نیازمند پژوهش درباره ادبیات انقلاب هستند. در زمینه شعر تحقیق دقیق و جدی انجام دادهام که همه زوایای شعر انقلاب را بررسی میکند. این کتاب به عنوان یک منبع آموزشی جایگاه خود را پیدا میکند. جلدهای بعدی این کتاب را خواهم نوشت و انشاالله به شش تا هفت جلد میرسد.
نوشتن این اثر چه مدت طول کشید؟
این اثر را باید دقیق و با مطالعه بسیار بررسی میکردم و از همه مهمتر شعر انقلاب را باید تعریف میکردم. به این دلیل پنج سال به صورت فشرده و منظم کتاب را نوشتم.
استقبال از کتاب به چه صورت بوده؟
به نظرم در آینده جای مناسب خود را پیدا کند. استقبال و اقبال صاحبنظران و دانشجویان در میان خوانندگان بیشتر است.
آثاری قبل از این کار از شما به چاپ رسیده بوده و آیا این آثار، موفقیتهایی هم در جشنوارهها داشتهاند؟
کتاب سه جلدی «نقد و تحلیل ادبیات منظوم دفاع مقدس» چاپ سال80 از انتشارات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس که در سال 81، به عنوان کتاب سال دفاع مقدس برگزیده شد.
کتاب «ماه در آب» چاپ 85؛ انتشارات مدرسه. این کتاب در برنامه قرآن ماه رمضان به عنوان یکی از کتابهای برتر انتخاب شد.
« آیینه داران آفتاب» دو جلد؛ چاپ 89 نشر بین الملل. این اثر در برنامهای در قم که کتابهای دینی را بررسی میکنند، انتخاب شد.
کتاب «ادبیات دفاع مقدس»؛ چاپ 90 انتشارات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس. این کتاب برگزیده کتاب سال دفاع مقدس در سال 91 شد.
وضعیت نشر را در زمینه نقد و پژوهش ادبی چگونه میبینید؟
در حوزه ادبیات انقلاب اسلامی واقعا خیلی پررنگ نیست اما باید تلاش بیشتری شود. البته در دو سال اخیر کارهای خوبی صورت گرفته است.
فکر میکردید کارتان برگزیده شود؟
اصلا اطلاع نداشتم که اثرم در جشنواره قلم زرین توسط کارشناسان بررسی میشود. چند روز قبل از برنامه آقای پارسی نژاد تماس گرفتند و صحبت کردند.
به نظرتان آموزش و نقد در زمینه ادبیات چقدر موثر است؟
نقد یاریگر است. ما را در هر کدام از زمینهها و پلهها بالا میبرد و ضعفها و سستیها و ارزشها و قلهها و برجستگیهای یک اثر را هم نقد کمک میکند تا بهتر بشناسیم تا تصویر روشن تری از این مقوله داشته باشیم. به وسیله نقد، نویسندگان و آفرینندگان آثار ادبی جایگاه خود را در منظومه ادبیات بهتر میشناسند. اگر خودمان، خودمان را نقد نکنیم باید منتظر بمانیم تا دیگران به ناروا به نقد ما بپردازند لذا لازم است خود به نقد آثار خودمان بپردازیم.